Nil Göksu Urgancıoğlu
Çıplak, açlıktan kemikleri sayılan çocuklar… Su kuyularının başında sıra bekleyen kadınlar… Çorak topraklar… Belgesellerden, medyadan, fimlerden gördüğümüz Afrika imajı bu. Yıllarca Batı sömürgeciliğinin pençesinde kıvranan Afrika, artık Kara Kıta yakıştırmasını geride bırakıyor. Pek çok ülke de Afrika’nın kalkınma ve ticaret potansiyelini keşfediyor. Türkiye bu ülkeler ortasında başı çekiyor. O denli ki Batı medyasında her gün ‘Afrika’da Batı’nın rakibi Türkiye’ tahlilleri ön planda. O denli ki BBC’de ”Türkiye’deki seçim, Afrika’da neden yakından takip ediliyor?” başlıklı bir haber bile yayımlandı. Haberde Türkiye’nin Afrika’daki tesirinin son 20 yılda büyük ölçüde arttığı, pazar günkü cumhurbaşkanlığı ikinci çeşit seçimlerini kim kazanırsa kazansın, kıta ile ilgileri bir sonraki adımda nereye götüreceğini düşünmek zorunda olacağı söz edildi.
45 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HACMİ
Afrika, Türkiye’nin dış ticaretinde son 20 yıllık periyotta kıymetli gelişme gösterirken kıtayla ticaret hacminin yıl sonunda 45 milyar doları bulması öngörülüyor.
Afrika’da 43 ülkede Türk büyükelçiliği, Türkiye’de 37 Afrika ülkesinin büyükelçiliği bulunurken 31 Afrika ülkesinde ticaret müşavirleri vazife yapıyor. Ayrıyeten Türk Hava Yollarının kıtada çok sayıda noktaya direkt uçuşu var. Türkiye’nin 48 Afrika ülkesi ile Ticari ve Ekonomik İşbirliği Muahedesi, 32 ülke ile Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Muahedesi, 16 ülke ile İkili Vergilendirmeyi Tedbire Muahedesi ve 5 Afrika ülkesi (Fas, Tunus, Mısır, Morityus, Sudan) ile Hür Ticaret Mutabakatı bulunuyor.
GÜNEY AFRİKA İÇİN ÖZEL AKSİYON PLANI
Ticaret bakanlığının 2022-2023 devri için belirlediği “hedef ülkeler” ortasında Etiyopya, Güney Afrika Cumhuriyeti, Nijerya, Libya ve Mısır yer aldı. Bu ülkeler Türk iş insanları için Afrika bölgesinde değerli birer merkez niteliği taşımasının yanında Afrika içindeki başka pazarlara da erişim imkanı sağlayacak.
Afrika’nın en büyük ekonomilerinden Güney Afrika içinse 12 hareket planlandı. Afrika’nın büyük ve gelişen ekonomilerden Nijerya’ya yönelik 18 aksiyon tasarlanırken bu ülkeye ait sıhhat hizmeti ihracatını artıracak etkinlikler düzenlenecek. Ülkede Türk sıhhat kuruluşlarının teşhis merkezi üzere yatırımları özendirilecek. Ayrıyeten, Nijerya’da müteahhitlik ve teknik müşavirlik firmalarının daha güçlü yer almaları için özel çalışmalar gerçekleştirilecek. Bakanlık uyumunda son üç yıllık periyotta Fas, Cezayir, Güney Afrika’da farklı kesimlerde birçok firmanın iştirakiyle toplam 9 yurt dışı pazarlama faaliyeti gerçekleştirildi.
YÜZER ELEKTRİK SANTRALLERİNDEN TEKSTİLE…
Bu atılımlar, meyvelerini çoktan vermeye başladı bile. Örneğin yaşanan elektrik kesintiler nedeniyle ulusal afet durumu ilan eden Güney Afrika, 3 limanında Türk firması Karpowership’e bu ay 20 yıllık erişim müsaadesi verdi. Şirket yüzer güç gemileriyle ülkenin elektrik üretimine büyük katkıda bulunacak.
Bir öteki örnekse Libya’dan… Libya’daki atıl devlet sanayi tesisleri Türk iş adamlarının yakın markajında. Türkiye’nin Libya’ya ihracatında mücevherat aksamı ile besin, hububat ve un yüzde 14’er, demir çelik ve mamul eşya yüzde 13, plastik ve mamulleri yüzde 12, dokuma, giysi ve halı yüzde 11, mobilya ve yatak kadroları yüzde 8, kazan ve makinalar yüzde 6, elektrikli makinalar ise yüzde 5’ini oluşturuyor.
Türkiye’nin 2003 yılında Afrika kıtasına ihracatı 2,1 milyar dolar ve Türkiye’nin toplam ihracatı içindeki hissesi yüzde 4,5 düzeyinde iken 2021 yılında ihracatı 21,2 milyar dolara yükseldi. Kıtanın Türkiye’nin 2021 ihracatı içindeki hissesi ise yüzde 9,4 düzeyine yükseldi. Kıtaya yönelik dış ticaret hacmi 2003 yılında 3,7 milyar dolardan 2021 yılında 29,4 milyar dolara çıktı.
TÜRK DİZİLERİ AFRİKA’YI DA FETHETTİ
Mevcut ekonomik şartları ve farklı mahallî dil/lehçe çeşitliliği nedeniyle ortaya çıkan dublaj maliyetleri üzere pazara giriş mahzurlarına karşın Türk dizi/film dalı de son periyotta Afrika kıtasında kıymetli bir ihracat potansiyeli kazandı. Ülkede Müslüman nüfusa hitap eden bilhassa Osmanlı periyodu ile Türk tarihinin çeşitli devirlerinin işlendiği içerikler büyük ilgi görüyor Ayrıyeten, Türk dizi/film bölüm temsilcilerinin Afrikalı lokal televizyon kuruluşlarına içeriklerinin yayın haklarını devretmesi ve birkaç yatırımcının kanal kurmaya yönelik yatırımlarını artırması Güney Afrika bölgesinde Türk dizi/film bölümünün de nüfuzunu genişletiyor.
patronlardunyasi.com