Milliyet’in haberine nazaran, Kiralarla yarışan site aidatları, minimum fiyat artırımı akabinde tekrar gündeme oturdu. Site masraflarının büyük kısmını oluşturan işçi harcamaları, ocak ayındaki fiyat artırımından sonra pek çok küçük sitede dahi aidat ödemelerini 2 bin liraya yaklaştırmıştı. İstanbul’un kimi ilçelerinde ise 100 metrekare konut için aidat 2 bin liradan 5 bin liraya kadar çıkıyor. Bu ay içinde aidatlara en az yüzde 30 daha artırım bekleniyor. Büyükşehirlerde aidat ödemeleri tüketici için adeta endişeli bir hayal haline geldi. Yeni aidat artırımları tıpkı vakitte sitelerdeki harcamaların da tekrar kıymetlendirilmesine neden oldu. Elbette bu mevzu site idareleri konusunda da tartışmaları beraberinde getiriyor.
Seçim öncesinde Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından site idarelerinin kalitesinin artırılması ve minimum standartları denetleyecek bir ünite üzerinde çalışmalar olduğu iletilmişti. Bu bahiste yapılacak düzenlemenin içine bir aidat fiyatı üst hududunun da konulma ihtimali gündeme getiriliyor. Mevcut durumda aidat ödemeleri için bir üst hudut bulunmuyor.
TAŞINMA SEBEBİ OLDU
Kat maliki ya da konutu kullanan kiracılar için bilhassa İstanbul başta olmak üzere Ankara ve İzmir’deki kimi sitelerde ve merkez caddelerde; aidat artışları birebir vakitte bir taşınma sebebi de oluyor. Örneğin İstanbul Bağdat Caddesi’nde bir konutu olan emekli vatandaş, kira ödememesine karşın 5 bin liraya denk gelen aidat ödemesinden kurtulmak için Çekmeköy’de bir apartmana taşındığını belirtiyor. Siteler özelinde de tüketiciler, daha az aidat ödemesi olan yerleri tercih ediyor.
TAVAN UYGULAMASI YÜRÜRLÜĞE GİRECEK
Site aidatlarında tavan hudut uygulamasının yakında yürürlüğe gireceğini belirten Gayrimenkul Uzmanı İstek Turan hazırlanan yönetmeliğin hudut üzerinde artırım yapan site idarelere yasal yaptırımlar içerdiğini belirtti. Kira artışıyla ilgili yaşanan uyuşmazlıklarda karşı karşıya gelen kiracılar ve mesken sahiplerinin aidat konusunda ise birebir safta olduğunu anlatan Turan, “Aidatı yüksek olan sitede kiracı olanlar bu mevzuda ödeme zahmeti yaşarken, konut sahipleri de yüksek aidatı olan mülklerine kiracı bulmakta zorlanabiliyor yahut meskeni boş kaldığında yüksek aidatları kendisi ödemek zorunda kalıyor. Her iki tarafın da ortak şikayeti olan yüksek site aidatları konusunun çok kısa vakit içinde yapılacak yasal düzenlemeyle son bulması bekleniyor” dedi.
MAHKEME YÜKÜ ARABULUCUYA TAŞINIYOR
Yüksek kira fiyatları nedeniyle son üç yıldır mahkemelerin konut sahibi ile kiracı ortasında açılan davalar nedeniyle artan yükünü, 1 Eylül prestijiyle öncelikle arabulucu devralacak. Bu tarihten itibaren dava açmak isteyenler öncelikle arabulucuya gitmek zorunda. Burada taraflar ortasında bir tahlil oluşmazsa lakin o halde husus mahkemeye taşınabilecek.
Avukat Çiğdem Kezer, kira artırım oranlarına getirilen ve uygulamaya devam edilen yüzde 25 sınırlamasına emsal formda aidatlarda da üst hudut uygulaması yapılabileceğini tabir etti. 1 Eylül’de yürürlüğe girecek arabulucu uygulamasının icra tespit, tahliye, kat mülkiyeti kaynaklı problemler yanı sıra site idaresiyle ilgili de kapsamı olduğunu anlatan Kezer, “Arabuluculuk sisteminin hem kira, hem de aidat ile ilgili yeterli çalışacağını düşünüyorum. Fahiş artırım konusu iki tarafta da uygun formda ele alınıp, mahkeme yükünü de azaltacaktır” dedi.
AİDAT HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER:
Site aidatları konusunda merak edilenleri Avukat Ali Güvenç Kiraz anlattı:
– Aidatlar için mevcutta üst hudut bulunmuyor. İşçi maaşlarının her yıl artması, yeni hizmetlerin ek edilmesi, kullanılan gereçler ve sarfiyatların her yıl ve enflasyona nazaran artıyor olması bu kapsamda aidatlar için bir üst hudut belirlemeyi zorlaştırır.
– İdare planlarında bu bahiste tersine bir karar olmadığı sürece ortak alan olarak tanımlanan yerleri kullanmayan bireylerin bu aidatı ödememe hakları bulunmamaktadır. Giriş katında oturan bir daire yahut dükkan sahibi ‘asansörü kullanmıyorum’ yahut bir kişi ‘ben havuzu kullanmıyorum’ diyerek ortak alan olan aidatlarından muaf olamaz. Bu alanların da bakım ve tamir masraflarını ödemekler yükümlüdürler.
– İdare planında tersine bir düzenleme olmadığı yahut lüks bir harcama niteliğinde bulunmadığı surece kat malikleri aidat ödeme yükümlülüğünden muaf olamazlar. Bunun haricinde örneğin lüks niteliğinde havuza çocuklar için bir sistem konulması, çocuk parkı olmayan bir siteye çocuk parkı yapılması, bakıcı istihdam edilmesi üzere örneklerde çocuğu olmayan kat malikleri bu masraflara katılmak zorunda değillerdir.
– Aidat ödememe halinde yönetici bu mevzuda ilgili kat maliki hakkında yasal takip başlatabilir, icra takibine geçilmesi halinde aylık yüzde 5 yasal faiz uygulanmaktadır. Taşınmazı kiracı kullanıyor ve aidatı o ödemiyor ise hem kiracı hem de kat maliki aidat ödenmemesi halinden ortaklaşa ve müteselsilen sorumludur.
– Aidat bedellerine itiraz edilebilmesi için genel şuranın toplanmış olması yahut kat maliklerinin toplamının 1/3’ü ile kat maliklerinin harika genel konseye davet edilmesi gereklidir. Site yahut apartman yöneticileri ‘maliyetler arttı, işçi sarfiyatları arttı’ diyerek aidat arttırımlarını yapamazlar. Yetkiyi genel suradan almak zorundadırlar.
– Kat malikleri de bu genel şuraya katılarak birtakım aidat kalemlerinin azaltılmasını, kimi kalemlerin hiç alınmamasını yahut yeni teklifler alarak aidatın düşürülmesini sağlayabilirler. Genel konsey için 1/3 imza bulunduğu halde idare genel heyeti toplamıyorsa, aidat kalemlerinde fahiş ve adapsız artışlar varsa her vakit kat malikleri Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak hakimin müdahalesini talep edebilirler.
– Tekrar genel şuraya katılanlarda itirazlarını tutanağa geçirmek kaydı ile genel konseyden itibaren 1 ay içerisinde genel konseyin iptalini dava edebilirler. Genel konseylere yönelik dava açma mühleti katılanlar için 1 ay, katılmayanlar için ise bildirim yapılanlar için 1 ay ve her halükarda 6 aydır.
patronlardunyasi.com
