Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Ekoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Mehmet Şimşek, Türkiye’de yayılımı bulunan sivrisinek tipleri olan “Culex Pipiens”, “Anopheles Sacharovi”, “Aedes Albopictus” ve “Aedes Caspius” cinsleri üzerinde laboratuvar çalışmaları yürüttüklerini belirtti.
ASYA KAPLAN SİVRİSİNEĞİ 10 YIL EVVEL YUNANİSTAN ÜZERİNDEN GELDİ
Bu cinslerden halk ortasında Asya kaplan sivrisineği olarak bilinen “Aedes Albopictus”un yayılımının dikkat alımlı olduğunu bildiren Şimşek, Uzak Asya kökenli bu çeşidin yaklaşık 10 yıl evvel Yunanistan’dan Marmara’ya girdiğinin bilindiğini söz etti.
MÜCADELE TEKNİKLERİNE DİRENÇLİ BİR TÜR
Türkiye’de yaygın öbür sivrisinek tiplerine nazaran daha önemli alerjik tepkilere neden olabilen tıbbın çok süratli yayıldığını kaydeden Şimşek, lokal idarelerin uyguladığı sivrisinekle çaba tekniklerine dirençli bir cinsle karşı karşıya olduklarına işaret etti.
SAKSI VE AMBALAJDAKİ SU BİRİKİNTİLERİNDE DAHİ KOLAYLIKLA ÜRÜYOR
Bu tıbbın en son güneyde Muğla kıyılarında görüldüğünü belirten Şimşek, Asya kaplan sivrisineğinin öbür çeşitler üzere dere kenarları ve bataklıkların tersine bahçe ve sokaklarda, saksı ve ambalajlardaki su birikintilerinin içinde dahi basitçe üreyebildiğini söz etti.
YUMURTALARINI TAŞIYABİLEN YAYILIMCI BİR TÜR
Şimşek, şöyle devam etti:
“Albopictus, insanların yanlışlarını kullanarak çok ağır bir formda bütün kentlerimize yayılıyor. Düşünün 10 yıl evvel Edirne’den giren hayvan şu an Muğla’ya kadar gelmiş durumda. İç bölgelere şimdi girmedi. Afyon, Denizli buralarda kaydımız yok lakin süratle yayılıyor. Bunlar epeyce yayılımcı bir tıp. Yumurtalarını taşıyabiliyorlar. Mesela Avrupa’da diğer tipler var onlar neden buraya gelmiyorlar? Diyelim Çin’de yumurtladı. Çeşitli ticari bitkilerle Avrupa’ya geçtiğinde Avrupa’da yumurtasını açabiliyor. Bunu görüyoruz ve bu da bizi çok endişelendiriyor zira bu hayvan öbür sivrisinekler üzere değil, uğraşı çok sıkıntı.”
ATIK LASTİKLERİN İÇİNDE YAYILIYOR
Albopictus’un küçük su birikintilerinin olduğu her yerde yaşayabildiği için larva denetiminin çok güç olduğunu anlatan Şimşek, bu cinsle çaba için üreme alanlarının denetim edilmesinin değerli olduğunu söyledi.
Mahallî idareler ve vatandaşların su birikintisi oluşumunu engellemesi, mevcut birikintilerde larva denetimi yapması gerektiğini söz eden Şimşek, Albopictus’un memleketler arası atık lastik ticareti ya da sirkülasyonuyla yayıldığına yönelik bilgiler bulunduğuna da dikkat çekti.
Şimşek, şöyle konuştu:
“Bu cins kuru iken yumurtalarını lastiğin iç kısımlarına bırakıyor. Yağmur yağdığında lastiklere dolan yumurtalar açılıyor. En değerli üreme alanlarındandır. Lastikler bir ülkeden başkasına gönderildiğinde yumurtalar da taşınır. Benzinliklerde ya da lastikçilerde ya da öbür yerlerde kullanılmış oto lastikleri kesinlikle denetim edilmeli ve mümkünse bunlar açıkta bırakılmamalı. Bunun dışında bahçelerde muhtemel küçük kaplar ortadan kaldırılmalıdır. Yeniden örneğin mezarlıklara bırakılan su testileri kesinlikle denetim edilmeli, açıkta su bırakılması önlenmelidir. Asya kaplan sivrisineğinin başka sivrisinek tiplerinden farklı davranışları bulunuyor. Olağan bir sivrisinek akşam olmasını bekler, karanlık olduktan sonra gelir, ısırır. Bu hayvan o denli değil gündüz de beşere yaklaştığında kesinlikle saldırır.”
patronlardunyasi.com
