Anayasa Mahkemesinin Canan Karatay ile ilgili kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Karara nazaran, Karatay, 2016’da katıldığı yaklaşık 5 saat süren bir televizyon programında, beslenmenin değeri, depresyonla beslenme ortasındaki ilgi hususlarına değindi, ilaç şirketlerinin ticari dertle hareket ettiğine, antidepresanlarla memnun olunamayacağına lakin sağlıklı beslenmeyle keyifli olunabileceğine dair bildiriler verdi.
Söz konusu yayın üzerine İstanbul Tabip Odası Onur Şurası, Karatay hakkında disiplin soruşturması başlattı. Soruşturma sonunda Karatay’a 1325 lira para cezası verildi. Türk Tabipler Birliği Yüksek Onur Şurası da kararı onadı.
Karatay’ın, ceza kararının iptali istemiyle açtığı dava Ankara 13. Yönetim Mahkemesince, yaptığı istinaf başvurusu da bölge yönetim mahkemesince reddedildi. Bunun üzerine Karatay, Anayasa Mahkemesine hak ihlali teziyle kişisel müracaat yaptı.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 26’ncı hususunda teminat altına alınan söz özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti ve Karatay’a 18 bin lira manevi tazminat ödenmesini kararlaştırdı. Ayrıyeten, tekrar yargılama yapılmak üzere kararın Ankara 13. Yönetim Mahkemesine gönderilmesini kararlaştırdı.
KARARIN GEREKÇESİ
Anayasa Mahkemesinin kararında, Anayasa’nın 26’ncı hususuna nazaran herkesin söz özgürlüğünün bulunduğu, bunun lakin kanunda belirtilen kaidelerde sonlandırılabileceği, Karatay’ın açıklamaları nedeniyle cezalandırılmasının da tabir özgürlüğüne müdahale manası taşıdığı kaydedildi.
Karatay’ın, bireylerin sıhhati için tehlikeli olabilecek yanlış bilgileri tabip sorumluluğuna uygun olmayacak biçim ve yollarla yaydığı gerekçesiyle cezalandırıldığı aktarılan kararda, “Hiç elbet yanlış bilgilerin yönetilmesi de sıhhat siyasetlerinin asıllı bir modülünü oluşturmaktadır. Ama bunu yaparken devlet, söz özgürlüğüne de hürmet göstermelidir” değerlendirmesi yer aldı.
Verilen idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada lokal mahkemenin, Karatay’ın açıklamalarının halk sıhhatine nasıl bir ziyan verdiğine dair değerlendirmenin yer almadığı belirtilen kararda, kardiyoloji ve iç hastalıkları uzmanı Karatay’ın Türkiye’nin bilinen akademisyen ve bilim insanlarından olduğu ve tıp alanında yaşanan gelişmelerin müracaatçının ilgi alanında bulunduğu vurgusu yapıldı.
Başvurucu Karatay’ın, kendi bakış açısından hakikat beslenmenin bireylerin ruh sıhhatini olumlu olarak etkilediğini herkesin anlayabileceği bir lisanda anlattığı belirtilen kararda, “Başvurucunun kimi sözlerinin meslektaşlarını eleştirdiği hatta abartıya kaçtığı kabul edilse bile bir bilim beşerinin yerine kendini koyup aşikâr bir durumda kullanılacak söz formunun ne olacağını belirlemek yargı mercilerinin misyonu olmamalıdır” tespiti yer aldı.
Bilim insanlarının ve akademisyenlerin her söylediğinin mutlak manada yanlışsız olduğunun söylenemeyeceği, bununla bir arada birbirlerinden farklı, alternatif bakış açılarının herkes için daha yanlışsız düşünme imkanı yarattığı söz edilen kararda, “Başvurucuya disiplin cezası verilmesi ile Anayasa’nın 26’ncı hususunda muhafaza altında olan söz özgürlüğüne yapılan müdahalenin daha ağır basan bir toplumsal gereksinime karşılık gelmediği üzere orantılı da olmadığı sonucuna varılmıştır.” tespiti yer aldı.
Prof. Dr. Canan Karatay, daha evvel de “şeker yükleme testlerine” ait tıbbi içerikli açıklamalar yapmış, bu nedenle 15 gün süreksiz olarak meslekten alıkoyma cezası almış, Anayasa Mahkemesi bu ceza tarafından de söz özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetmişti.
patronlardunyasi.com