Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in imzasıyla bugün kamu kurumlarına tasarruf genelgesi gönderildi. Genelgede zelzele kaynaklı maliyetler haricinde tüm harcamaların yine gözden geçirilmesi istendi. Mehmet Şimşek, bugünkü açıklamalarında “tasarruf genelgesi ve tasarruf takibine” değinerek taşıt edinimi, bina imali, temsil, merasim, tanıtım sarfiyatları üzere birçok kalemde harcamaların azaltılacağını söyledi. Şimşek’in bu açıklamaları daha evvel “kamuda rasyonel olmayan harcamaları” akıllara getirdi. Bakan Şimşek, “Kamu harcamalarını rasyonelleştireceğiz” dedi, İşverenler Dünyası bugüne kadar “rasyonel olmayan” ve kamuoyunda reaksiyon çeken kamu harcamalarını araştırdı:
LÜKS ARAÇ SALTANATI
Yeni açıklanan tasarruf genelgesine “taşıt edinimi” de girdi. Bilhassa kamu harcamalarında bakanlıklardan bölge yönetim merkezlerine kadar bulunan lüks araçlar, vakit zaman gündeme gelerek yansılara neden oluyordu. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayınladığı 2020 yılı bilgilerine nazaran, Ocak-Ağustos devrinde kamu kurumlarına özel şirketlerin yapılan taşıt kiralama süreci için toplam 386 milyon lira ödendi. 2018-2020 yılları ortasında ise devlet bütçesinden kiralık araçlar için toplam 1 milyar 435 milyon lira harcanmıştı. Bununla birlikte Gençlik ve Spor Bakanlığı 2022 ve 2023 yıllarında kullanmak için 2021 yılında 80 milyon 481 bin 783 TL’lik araç kiralaması yapmıştı. Bakanlık daha sonra 2022 yılı başında 11 milyon 656 bin TL’ye yeni araçlar kiralamıştı.
Sadece Bakanlıkların değil kaymakam ve valilerin de makam araçlarının maliyeti dudak uçuklatan cinsten. Bölge Müdürlükleri de geçtiğimiz yıllarda 34 binek araç kiralamıştı. Eski Kütahya Valisi Ahmet Hamdi Nayır’ın özel makam aracının iç dizaynını yaklaşık 150 bin liraya yaptırması da reaksiyon çeken başka noktalardan biriydi. Lüks makam aracıyla gündeme gelen isimlerden bir oburu ise Samsun Büyükşehir Belediye Lideri Mustafa Demir oldu. Demir’in bir yıl evvelki fiyatı yaklaşık 7.5 milyon lira olan (2022 model Audi A8 Long marka) araba almasına muhalefet partilerinden reaksiyon gelmişti. CHP Küme Başkanvekili Atila Tekcan “Belediyenin 3.5 milyar lira borcu var. Makam aracı saltanatı sona ermeli” diyerek yansısını göstermişti.
DİYANET’İN HARCAMALARI
Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesindeki lüks araçlar da kamuoyunda tartışmaya yol açmıştı. 2021 yılı faaliyet raporuna yansıyan bilgilerine nazaran Diyanet’in merkezde toplam 53 aracı bulunuyor. Raporda, 2021’de kiralanan servis araçlarına ait de bilgi yer aldı. Buna nazaran, 1 Ocak-31 Aralık 2021 tarihleri ortasında 20’si midibüs, 40’ı minibüs, biri otobüs ve üçü midibüs/otobüs olmak üzere toplam 64 araç kiralanmıştı. Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş ise makam aracı olarak VIP minibüs kullanıyordu.
VALİLERİN MAKAM ARAÇLARI
Geçtiğimiz yıllarda eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, Samsun Valiliği’ne piyasa kıymeti 1,6 milyon lira lüks makam aracı tahsis etmesi gündeme oturmuştu. Tezlere nazaran periyodun Samsun Valisi Osman Kaymak’ın kullandığı Mercedes S 350 makam aracının daima arızalanması ve maliyet oluşturması nedeniyle Soylu, Samsun Valiliği’ne kıymeti 1 milyon 668 lira olan Audi A8 L son model araç gönderdi.
2021 yılında meydana gelen sel felaketi sonrasında Rize Valisi Kemal Çeber’in milyon liralık makam aracı da reaksiyonların maksadı haline gelmişti. Aracın pahası o devirde 3 milyon 700 bin liraydı.
BİNLERCE LİRALIK YEME İÇME
Kamudaki lüks harcamalar ortasında yeme-içme kalemleri de bulunuyor. Kamu özelinde gerçekleşen toplantılarda ve görüşmelerde servis edilen yiyecek ve içecekler de bütçeyi zorlayan tipten. Kelam konusu eserler ortasında ejder meyveli smothie, efuli, aloevera, orman meyveli special, bahçe naneli limonata üzere içecekler bulunuyordu. Bununla birlikte farklı resepsiyonlarda servis edilen ikramların meblağları da milyonlarca lirayı buluyor.
TÖREN VE AĞIRLAMALAR
İktisada yük bindiren harcama kalemlerinden bir başkası ise merasim ve ağırlamalar. Özel günlerde yapılan merasimler, protokol süreçleri, ağırlamalar üzere etkinlikler bütçeye milyonlarca lira yüklüyor. Maliye Bakanlığı’nın 2018 yılındaki datalarına nazaran Ocak-Temmuz ayları ortasında merasim ve ağırlamaya 101 milyon lira harcanmıştı.
TEKNOLOJİK ALETLER
Lüks araçlarla birlikte Bakanlıklar ve işçi için istenen teknolojik aletler de tartışma yaratmıştı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı geçtiğimiz yıllarda 10’u lüks 70 araba, 220 bilgisayar, 150 laptop, 160 tablet, 230 cep telefonu ve 44 televizyon almıştı.
284 ARABAYA 24,5 MİLYON TL’LİK YAKIT
TBMM’de, kırmızı plakalı makam otoları da dahil olmak üzere 284 resmi araç için 2023 yılı başında 1,3 milyon litre akaryakıt, 24,5 milyon TL karşılığı satın alındı. TBMM Lideri, TBMM Başkanvekili, katip üye, yönetim amiri, kurul lideri ve parti küme başkanvekili seçilen milletvekilleri kendilerine tahsis edilen kelam konusu kırmızı plakalı makam araçlarıyla seçim bölgelerinde de çalışma yürütebiliyorlar.
patronlardunyasi.com