Burak ARTUNER yazdı…
SABAH SAAT 08.10
ABD’li savaş pilotu Paul Tibbets, annesinin ismini taşıyan Enola Gay B-29 Superfortress model bombardıman uçağıyla Japonya’nın Hiroşima kentinin tam üstüne geldiğinde saat 08.10’du…
Uçağın kumandanı da olan Paul Tibbets, 3 metrelik Little Uzunluk ismindeki birinci atom bombasını bıraktıktan sonra süratle bölgeden uzaklaştı…Uçağın mürettabatından Robert Lewis, bomba yere çarptıktan sonra oluşturduğu mantar bulutunu izlerken, ağzından şu kelamlar döküldü: “Aman Tanrım! Biz ne yaptık!” Ancak iş işten çoktan geçmişti…
Kimi kayıtlara nazaran bu birinci akında 66 bin kişi öldü; 69 bin kişi yaralandı… Kimi kayıtlara göreyse meyyit sayısı 100 binin üzerindeydi… Sonrasında radyoaktif tesiriyle ölenlerin sayısının 200 bine ulaştığı da söylenir…3 gün sonra bir diğer uçak Nagazaki’ye bir öbür atom bombasını bıraktı… Bilanço yeniden ağırdı: 37 bin kişi öldü, 40 bin kişi de yaralandı….
Peki sonrasında ne oldu? Nükleer silah çağı başladı… Nükleer silah yarışı başladı…Sayıları günden güne artan her atom bombası, gezegeni, insanlığı ürkütücü gölgesinde yaşamaya mahkûm etti…
UTANÇ AFİŞİ
Peki biz ne yapıyoruz, yani insanoğlu? Atom bombasının geliştirilmesinde büyük rol oynayan ABD’li fizikçi Julius Robert Oppenheimer’ın hikayesinin anlatıldığı Oppenheimer sineması ile Barbie sinemasının sinema dalındaki gişe kapışmasını büyük bir PR bombardımanı altında izlerken, güya 78 yıl evvel bugün hiçbir şey yaşanmamış üzere davranıyoruz…
Barbie sitesi, bir afiş paylaşıyor, artta alev alev yanan bir kent…Önlerinde sinemanın kahramanı Oppenheimer’ı canlandıran Cillian Murphy, güzel bir poz vermiş, gülen eğlenen Barbie’yi de omuzuna almış… Gerideki alevlerin içinde hangi canların cayır cayır yandığı umurumuzda değil, aklımıza bile gelmiyor…
Bunları düşünürken dev sinema şirketlerinin vurdumduymazlığından, insanların duyarsızlığından utanç duyuyorum…
Sanki Hiroşima hiç yok, güya Nagazaki hiç yaşanmamış gibi…
OSAMU DAZAİ’NİN BAŞYAPITI
İşte bunları düşünürken “İnsanlığımı yitirirken”i hatırlıyorum… Japon Müellif Osamu Dazai’nin hayatına son verdiği 1948’den çabucak evvel yayınlanan son romanını… Hiroşima’da dahil pek çok savaş acısını yaşamış Dazai’nin savaş sonrası Japonya’nın iç karartan atmosferinde, hayatından izler taşıyan, yaşadığı içsel acıları aktardığı akıcı ve gerçekçi romanını… Romanın iki sözden oluşan ismini “İnsanlığımı yitirirken”
Zihnimde iki sözlük bir mantar bulutu yükseliyor, iki söz dönüp duruyor başımın içinde: “İnsanlığımı yitirirken…”
Şöyle der Dazai, romanının bir yerinde kahramanı Yozo’nun anlatımıyla “Yaşamım utançlarla doludur. İnsan ömrünün ne olduğu hakkında bir fikrim yok.”
Öyleyse şöyle sorayım: Hangimizin bir fikri var insan hayatının ne olduğu hakkında?
TURNA KUŞUNUN KIZI: SADOKO SASAKİ
78 yıl evvel bu sabah saat 08.10’da Hiroşima’ya bomba atıldığında 1 yaşında bir kız bebekti Sadoko Sasaki…İlk bombadan kurtuldu. Lakin 10 yaşında bombanın radyoaktif tesirlerinden lösemiye yakalandı. Sasaki, hastalığında Turna Kuşu Efsanesi’ni hayata geçirmeye karar verdi. Efsaneye nazaran kağıttan 1000 tane turna yapıldığında, ilahlar hasta olan kişiyi sıhhatine kavuşturacaktı. Sasaki 644’üncü turnayı yaparken 11 yaşında hayata gözlerini yumdu. İşte büyük Türk şairi Nâzım Hikmet’in küçük kızı Sasaki’dir…Nâzım, onun kıssasından etkilenmiş ve insanlığını yitirmek istemeyenlerin yüreğine şu mısraları nakış üzere işlemiştir:
KIZ ÇOCUĞU
Kapıları çalan benim
kapıları birer birer.
Gözünüze görünemem
göze görünmez ölüler.
Hiroşima’da öleli
oluyor bir on yıl kadar.
Yedi yaşında bir kızım,
büyümez meyyit çocuklar.
Saçlarım tutuştu evvel,
gözlerim yandı kavruldu.
Bir avuç kül oluverdim,
külüm havaya savruldu.
Benim sizden kendim için
hiçbir şey istediğim yok.
Şeker bile yiyemez ki
kâat üzere yanan çocuk.
Çalıyorum kapınızı,
teyze, amca, bir imza ver.
Çocuklar öldürülmesin
şeker de yiyebilsinler.
İşte böyle! “İnsanlığımı yitirirken” dememek için… Ne yapmalı, ne dersiniz?
patronlardunyasi.com