Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), eski Kayseri İkinci Ana Bakım Fabrika Müdürü Albay İbrahim İlhan Coşkun’un, 6 Eylül 2022’de misyonlu olduğu Kayseri İkinci Ana Bakım Fabrikası işçisine ve ailelerine sakal ve başörtüsü yasağı getiren buyruk yayımlamasına ait resen başlattığı incelemeyi tamamladı.
Kurumun Lideri Prof. Dr. Muharrem Kılıç, incelemenin sonucuna ait açıklamasında, hem ulusal hem de milletlerarası mevzuatla muhafaza altına alınan eşitlik unsuru ve ayrımcılık yasağının, herkesin hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmakta eşit olduğuna vurgu yaptığını söyledi.
Bu kapsamda, çalışma hakkı bağlamında din ve inanç temelinde ayrımcılık yasaklanarak kelam konusu yasağın ihlali halinde idari yaptırım öngörüldüğünü belirten Kılıç, Coşkun’un, 6 Eylül 2022’de, Kayseri İkinci Ana Bakım Fabrikasındaki işçiye sakal ve başörtüsünü yasaklamasının “ayrımcılık yasağı ihlali” olduğunu bildirdi.
Kılıç, “Çalışanlara, lojmanda ikamet edenlere ve iş takibine gelenlere yönelik kılık-kıyafet sınırlaması getirilmesini, çalışma hakkı bağlamında din ve inanç temelinde ayrımcılık yasağı kapsamında değerlendirdik.” sözünü kullandı.
O periyot kimi toplumsal medya hesaplarında yer alan kelam konusu buyruğun yayımlanmadığı tarafındaki savlara değinen Kılıç, şunları söyledi:
“Kurumumuz bahse ait olarak Ulusal Savunma Bakanlığı Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğünden bilgi ve evrak talebinde bulundu. Genel Müdürlük tarafından gönderilen yanıtta argüman konusu buyruğun İkinci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü tarafından 6 Eylül 2022’de yayımlandığı, 12 Eylül’de ise yürürlükten kaldırıldığı, toplam 6 gün müddetle uygulamada kaldığı belirtildi.”
“ÖNGÖRÜLEMEZ MANEVİ TASA VE KAYGI UYANDIRIYORDU”
Kılıç, 6 gün yürürlükte kalan buyruğun sehven verildiği tezlerine ait şunları lisana getirdi:
“Söz konusu buyruğun sehven yayımlandığı argümanı kâfi açıklamadan ve destekten yoksundu. Buyruğun içerdiği kısıtlayıcı ve ayrımcı sözlerden yola çıkarak ezkaza yayımlandığı argümanının makul ve objektif münasebet olarak ileri sürülemeyeceği kanaatine vardık.”
Emir uygulamadayken rastgele bir kişinin mağduriyet yaşadığını somut olarak tespit edemediklerine dikkati çeken Kılıç, “Emrin şahsen kendisinin manevi sonuçlar doğuran haksız fiil olduğunu söz etmem gerek. 6 gün müddetle uygulamada kalan buyruk, ilgili bireyler açısından öngörülemez manevi korku ve telaş uyandırıyordu ve bu bahiste evvelki devirlerde yaşanan toplumsal travmaları hatırlatıyordu.” görüşünü paylaştı.
“Başörtüsü ve pardösü üzere kişinin dini inancını yansıtan kıyafetleri taşıyan ya da sakal bırakan şahısların muhatap tarafından sunulan hizmetten yararlanmasını kısıtlayan yahut yasaklayan ayrıyeten çalışma hakkının engellemesi sonucunu doğuran kelam konusu buyruğun, ayrımcılık yasağını ihlal ettiği kanaatine vardık.” diyen Kılıç, vazifesinden uzaklaştırılan Albay İlhan Coşkun hakkında 40 bin lira idari para cezası uygulanmasına hükmedildiğini aktardı.
Kılıç, TİHEK’in kelam konusu kararını Anayasa’nın herkesin kanun önünde eşit olduğunu içeren 10, din ve vicdan hürriyetini düzenleyen 24, çalışma hakkı ve ödevini garanti altına alan 49. hususları uyarınca aldığını vurguladı.
NE OLMUŞTU?
Eski Kayseri İkinci Ana Bakım Fabrika Müdürü Albay İbrahim İlhan Coşkun, 6 Eylül 2022’de vazifeli olduğu fabrika çalışanına ve ailelerine sakal ve başörtüsü yasağı getiren buyruk yayımlamış, buyrukta şu tabirlere yer vermişti:
“Müdürlükte misyon yapan tüm işçinin, lojmanlarda ikamet eden subay astsubay ve aileleri ile bunları ziyarete gelen konukların ve iş takibine gelen şahısların türban, çember sakal, topuklara kadar uzanan pardösü vb. ideolojik hedef simgeleyen çağ dışı kıyafetler ile fabrika müdürlüğe girmesine ve komutanlık içerisinde gezmesine müsaade edilmeyecektir.”
Tepkiler üzerine Coşkun, kararı sehven imzaladığını açıklamış lakin Ulusal Savunma Bakanlığı tarafından vazifesinden uzaklaştırılarak hakkında soruşturma başlatılmıştı.
patronlardunyasi.com
