Haziran sonu prestijiyle 123 milyar lira dolayında bir kredi bakiyesi bulunan 300 binin üzerindeki bayan teşebbüsçü, yeni kurdukları ya da büyüttükleri işlerinde faaliyetlerine devam ediyor.
Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) açıkladığı datalara nazaran, mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları, Nisan-Haziran 2023 periyodunda 63 bin dolayında bayan girişimciye 36 milyar TL fiyatında kredi kullandırdı. Böylelikle bayan girişimcilere kullandırılan kredilerin Haziran 2023 sonu prestijiyle bakiyesi bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 25,8 ve 2022 sonuna nazaran de yüzde 38,4 artarak 122 milyar 998,8 milyon liraya ulaştı. Haziran sonu prestijiyle açık kredisi bulunan bayan teşebbüsçü sayısı 301 bin 794 kişi seviyesinde.
100 BAYAN GİRİŞİMCİDEN 60’I HİZMET SEKTÖRÜNDE
Kadın girişimcilerin en fazla faaliyet gösterdiği alan perakende ticaret, ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri. Bayan teşebbüsçü kredilerinde haziran sonu prestijiyle 59,8 milyar liralık bakiye kredi hacmi ve 181 bin 159 kişilik bakiye kullanıcı sayısı ile bu kesim başı çekiyor.
Buna nazaran kesim, toplam kredi bakiyesinde yüzde 48,6, kullanıcı sayısında ise yüzde 60 hisseyle birinci sırada. Öteki hizmet faaliyetlerine yönelik kredi kullanan bayan teşebbüsçüler 44 bin 68 kişi ile ikinci en büyük kümesi oluştururken, kredi bakiyeleri de 11,1 milyar lira seviyesinde bulunuyor.
Buna nazaran hizmetler alanında faaliyet için kredi kullanan bayan girişimcilerin sayısı 225 bin 227 ile toplam kullanıcıların yüzde 74,6’sına, kredi bakiyeleri de 70,9 milyar lira ile toplam bayan teşebbüsçü kredi bakiyesinin yüzde 57,6’sına ulaşıyor. Datalar, endüstrici bayan girişimcilerin de azımsanmayacak sayıya ulaştığını gösteriyor. Kredi hacminde 32,7 milyar lira ile ikinci, kullanıcı sayısında ise 28 bin 771 kişi ile üçüncü sırada endüstrinin geldiği dikkati çekiyor.
Dünya’dan Naki Bakır’ın haberine nazaran, kredi kullanan bayan girişimcilerin ayrıyeten mesleksel, bilimsel ve teknik, idari ve takviye hizmet faaliyetleri, kamu idaresi ve savunma, eğitim, insan sıhhati ve toplumsal hizmet faaliyetleri, tarım, ormancılık ve balıkçılık, bilgi ve bağlantı, gayrimenkul faaliyetleri ve finansa ve sigorta faaliyetleri alanındaki teşebbüslerinin finansmanı hedefiyle da kredi kullandıkları görülüyor.
EN ÇOK MARMARA VE EGE’DE
Coğrafi bölgelere nazaran bakıldığında, en çok bayan teşebbüsçü kredi bakiyesinin 32,4 milyar lira ile Marmara’da olduğu görülüyor. Bu bölgeyi 19,4 milyar lira ile Ege, 16,9 milyarla Akdeniz, 12,7 milyarla Orta Kuzey Anadolu, 5,9 milyarla Karadeniz, 4,3 milyarla Orta Güney Anadolu, 2,7 milyarla Güney Doğu izliyor. En az kredi kullanan bölge ise 962 milyon lira ile Kars, Ağrı üzere vilayetlerin yer aldığı Kuzey Doğu Anadolu.
Bakiye kullanıcı sayısında da Marmara 85 bin 29 kişi ile başı çekerken, onu 77 bin 577 ile Ege, 51 bin 590 kişi ile Akdeniz izliyor. Kredi kullanmış en az sayıdaki bayan teşebbüsçü ise 4 bin 481’le Kuzey Doğu Anadolu’da. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bu yılın ikinci çeyreğine ait temel işgücü bilgilerine nazaran Türkiye’de 31 milyon 507 bin kişi olan çalışan nüfusun 10 milyon 319 bin kişi ile yaklaşık üçte birini bayanlar oluşturuyor.
İstihdamdaki bayanların 7 milyon 440 bini, diğer deyişle her 100 bayandan 72’si fiyatlı ya da yevmiyeli olarak çalışıyor. Buna karşılık ‘işveren’ pozisyonundaki bayanların sayısı 169 bin kişi ile istihdamdaki toplam bayan nüfusun yalnızca yüzde 1,6’sını oluşturuyor. Yüzde 9,5 oranındaki 980 bin bayan da kendi hesabına çalışıyor. Bu iki kategoridekilerin toplamı, 1 milyon 149 bin şahsa ulaşıyor ve toplam teşebbüsçü bayan sayısını veriyor.
Bu sayı da çalışma hayatındaki toplam bayanların yüzde 11,1’ini oluşturuyor. Buna nazaran istihdamdaki her 9 bayandan biri ‘kendinin patronu’. Öte yandan olağan bir istihdam halinden uzak, birçok toplumsal güvenlikten mahrum, büyük kısmı tarım ya da ticaret alanında kendi aile işletmelerinde faaliyet gösteren ‘ücretsiz aile işçisi’ bayanların sayısı da 1 milyon 730 bine ulaşıyor ve çalışan bayanların yüzde 16,8’ini oluşturuyor.
Türkiye’de istihdamdaki toplam nüfus içinde bayan oranının da yükseldiği görülüyor. Toplam istihdamın yüzde 32,8’ini, fiyatlı ve yevmiyelilerin yüzde 33,2’sini, patronların yüzde 11,5’ini, kendi hesabına çalışanların yüzde 19,1’ini bayanlar oluşturuyor. Fiyatsız aile çalışanları içinde bayan oranı ise yüzde 69,4’e yükseliyor.
patronlardunyasi.com