Bugüne kadar 37’si tamamlanan, 60 firmanın sırada beklediği halka arzlar, son aylarda en çok konuşulan mevzuların başında geliyor.
Borsa İstanbul (BIST), öteki finansal yatırım araçlarının ziyan ettirdiği son üç ayda tasarruf sahiplerinin adeta kitlesel olarak halka arzlara yönelmesinin de tesiriyle tam manasıyla yatırımcı atağına uğradı.
Dünya’dan Naki Bakır’ın haberine nazaran, Temmuz başından bu yana Borsa’ya giren 3,2 milyon dolayındaki yeni yatırımcı ile toplam sayı 8 milyona yaklaşırken, hisse senedi piyasa bedeli de yüzde 60 büyüyerek 10,4 trilyon liraya ulaştı.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), 22 Eylül 2023 prestijiyle BIST’te toplam hisse senedi yatırımcı sayısını 7 milyon 706 bin 168’e, hisse senedi piyasa bedelini de 10 trilyon 440 milyar lira olarak açıkladı. Hisse senedi yatırımcı sayısı ve portföyündeki büyümede bu yıl 22 Eylül prestijiyle 37’ye ulaşan ve son aylarda sayısı artan halka arzlar tesirli oldu.
Ancak halka arzlara yönelik eğilim, seçimlerin akabinde haziran ayında misyona gelen yeni iktisat idaresinin açıkladığı kur ve fiyat istikrarına yönelik ‘sıkı para’ asıllı yeni siyaset çerçevesi, Merkez Bankası’nın enflasyon varsayımlarında yaptığı üst taraflı radikal revizyonlar ve öbür finansal yatırım araçlarının neredeyse tümünün kaybettirdiği bir sürece girilmesi üzerine bilhassa temmuz ayında tetiklendi.
SON 3 AYDAKİ SEYİR
Haziran ayında 120 bine yakın azalarak 4,5 milyon dolayına gerileyen toplam hisse senedi yatırımcı sayısı temmuz ayında 600 binden fazla artarak 5 milyonu aştı, ağustos ayında yaklaşık 1,2 milyonluk artışla 6,3 milyona, eylül ayının birinci 22 gününde ise 1,5 milyona yakın artışla 7,7 milyona ulaştı.
Böylece, hisse senedi yatırımcı sayısında anılan devirdeki artış 3,2 milyona ulaştı. Haziran sonunda 6,5 trilyon lira olan hisse senedi piyasa kıymeti de halka arzlara toplu yönelişin dopingiyle temmuz sonunda 8,3 trilyon liraya, ağustos sonunda 9,6 trilyon liraya, 22 Eylül itibariyle 10 trilyon liranın epey üzerinde bir hacme ulaştı.
HALKA ARZLARDA TOPLU YÖNELİŞ
Finansal yatırım araçlarının getirisinin enflasyonun altında kalarak gerçek olarak kaybettirdiği süreçte, birikimlerini korumak ve gerçek çıkar elde etmek isteyen yatırımcıların arayışları ile örtüşen halka arz edilen yeni payların çıkar oranı, yatırımcıların bu alana yönelmesinde tesirli oldu.
Yatırımcı başına hudutlu ünite ölçülerde alınabilmekle birlikte arz edilen hisselerin cazip getirisi ile aile bütçesine sağladığı katkı, başta küçük yatırımcılar olmak üzere her kesitten ve her yaş kümesinden bireyleri halka arzlara yöneltti. Halka arzlar, son aylarda eş dost, akraba etraflarında, komşu ziyaretleri, esnaf sohbetlerinde en çok konuşulan bahis haline geldi.
HALKA ARZLAR SÜRECEK
DÜNYA Gazetesi’nde geçen hafta yayımlanan Birol Bozkurt imzalı haberde yer alan bilgilere nazaran bu yıl tamamlanan 37 halka arzın toplam büyüklüğü 51,9 milyar liraya ulaşırken, 60 şirketin daha halka arz için sırada olduğu belirlendi. Sermaye Piyasası Kurulu’na halka arz başvurusu yapmış ve sırada bekleyenler ortasında n11, Rönesans Güç, Tavuk Dünyası, Kızılay İçecek, Golda Besin, Altınkılıç, Penti üzere kuruluşlar da yer alıyor.
YÜZDE 97’Sİ KÜÇÜK YATIRIMCI
MKK’nın en son ağustos prestijiyle açıkladığı ‘aylık’ detaylı data setine nazaran ise BIST’te ağustos sonu prestijiyle şimdi 6,3 milyon olan hisse senedi yatırımcılarının portföy dilimlerine nazaran dağılımına bakıldığında; 1,2 milyon kişi ile en büyük kısmını 1.001-5.000 TL ortasında portföyü olan yatırımcıların oluşturduğu görülüyor.
Daha düşük portföye olanlarla birlikte 5 bin TL’nin altında hisse senedine sahip olanların sayısı 2 milyonu aşıyor. 5.001-10.000 TL portföy diliminde yaklaşık 938 bin, 10.001- 20.000 TL diliminde 622 bin, 20.001-50.000 TL diliminde 742 bin, 50.001-100.000 TL diliminde 507 bin, 1000.001-250.000 TL diliminde 555 bin, 250.001-500.000 TL diliminde 297 bin, 500.001-1 milyon TL diliminde 188 bin dolayında yatırımcı bulunuyor. Buna nazaran 1 milyon liranın altında portföye sahip yatırımcı sayısı 6 milyonu aşarak toplam sayının yüzde 96,8’ini oluşturuyor.
Tüm yatırımcılar içinde sayıca yüzde 3,2’lik kısmı oluşturan, buna karşılık toplam portföyün yüzde 89,7’sini elinde bulunduran 1 milyon TL’den büyük portföye sahip mega yatırımcıların sayısı ise 200 binin altında. Her yaş diliminde yatırımcının hisse senedi süreci yaptığı BİST’te, 15 yaşın altında 41 bin ve 75 yaşın üzerinde 100 bine yaklaşan yatırımcı dikkati çekiyor. MKK’nın ağustos datalarında BİST’teki hisse senedi yatırımcılarının yaş kümelerine nazaran dağılımı, yaklaşık 928 bin kişi ile en büyük kümenin 30-34 yaş diliminde olduğunu gösteriyor.
25-29 yaş kümesinde 867 bin, 20-24 yaş kümesinde 641 bin, 15-19 yaş kümesinde 122 bin dolayında yatırımcı bulunuyor. Buna nazaran hisse senedi yatırımcılarının ağustos prestijiyle 2,6 milyon kişi ile yarıya yakını 35 yaşın altında. 35-39 yaş kümesinde 880 bin, 40- 44 yaş kümesinde 807 bin, 45-49 yaş aralığında 635 bin, 50-54 ortası 465 bin, 55-59 yaş aralığında 318 bin, 60-64 ortası 222 bin, 65-69 ortası 148 bin ve 70-74 aralığında yaklaşık 90 bin hisse senedi yatırımcısı süreç yapıyor.
patronlardunyasi.com