Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, CNN Türk televizyonunda bir programa katılan gündeme ve iktisada dair kıymetli iletiler verdi. Enflasyonda tek haneli sayılara kısa müddette ulaşılamayacağını ve Orta Vadeli Program’da buna yer verileceğini belirteren Yılmaz, taban fiyat konusunda 500 dolar düzeyinde bir sayının söylem edildiğinin hatırlatılması üzerine “Biz TL konuşmak durumundayız. Buradaki temelimiz şu, çalışanlarımızı enflasyona hiçbir formda ezdirmemek.” tabirlerini kullandı
Türkiye’nin gerçek tarafta çok güçlü olduğunu belirten Yılmaz, son 3 yılda birikimli olarak bakıldığında dünyanın yüzde 6 büyürken, Türkiye iktisadının yüzde 20 civarında büyüdüğünü söyledi.
BU PSİKOLOJİYİ KIRMAMIZ GEREKİYOR
Yılmaz, enflasyonda “beklenti yönetimi”nin kıymetine dikkati çekerek, eser ve hizmetlerde görülen fiyat artışlarına ait şu değerlendirmelerde bulundu:
“Maalesef olumsuz beklentiler oluşturulunca, bu kendini besleyen bir sürece dönüşüyor. İşte bizim bu beklentileri kırmamız gerekiyor geleceğe dönük olarak. Beşerler bazen bu işin fiyatı artacak diye, tüketici de yapabiliyor bunu üretici de yapabiliyor bunu, işte yarın daha fazla olacak diye bakıyorsunuz şimdiden harekete geçme eğilimi olabiliyor. Bu psikolojiyi, bu beklentileri kırmamız gerekiyor. Yine bizim olağanlaşmaya hakikat gitmemiz gerekiyor ancak bu bir süreç. Bir gecede olabilecek bir şey değil elbette. Ancak muhakkak bir vade içinde basamak aşama göreceksiniz bu mevzuda birtakım aralar alacağız. Dünyadaki gelişmeler de bir ölçü bize yardımcı olacak. Zira emtia fiyatları gerilemeye başladı. Dünyada büyüme suratı düşüyor. Memleketler arası kuruluşların yayınlarına baktığınız vakit yüzde 3’ün altına düşecek bu sene dünya büyümesi. Global seviyede, büyümede bir sorun var. Bu da petrole, öbür emtiaya olan talebi aşağıya çekiyor. Bu da fiyatları düşürüyor, hasebiyle dünyada güç başta olmak üzere fiyatlarda bir düşüş görüyoruz. Bu da bize bir ölçü yardımcı olacak. Bir taraftan da içerideki önlemlerimiz, bütün bunlarla birlikte etap kademe daha olumlu bir noktaya geleceğiz.”
TEK HANELİ SAYILARA KISA MÜDDETTE ULAŞILAMAZ
Enflasyonda tek haneli sayılara kısa müddette ulaşılamayacağını ve Orta Vadeli Program’da buna yer verileceğini belirten Yılmaz, “Belli bir süreç bu, iktisat bu türlü bir alan. Tek başına enflasyon her şeydir diye baktığınızda çok kısa müddette de bir şeyler yaparsınız lakin başka alanları kırar dökersiniz. Bir taraftan da istihdam, büyüme ve toplumsal istikrarlar var. Hasebiyle bütün bu istikrarlar ve aşikâr bir süreç içinde, düzgün bir süreç idaresi ile enflasyonu aşağılara çekeceğiz. Lakin şunun altını çizeyim. Bu süreçte bilhassa çalışan bölümleri, geniş kesitleri enflasyona ezdirmeme tarafında de önlemler alacağız. Yani bu vakit alacak derken bir taraftan da geniş toplum kısımlarının enflasyon karşısında ezilmemesi, satın alma güçlerinin korunması noktasında da birtakım önlemleri bugüne kadar aldık, almaya devam edeceğiz.” diye konuştu.
“KUR DA DAHA SAĞLIKLI BİR TABANA KAVUŞMUŞ OLACAKTIR”
Yılmaz, kurdaki artışa ait soruya ise “Döviz arzı ve talebi ortasında bir istikrar oluşumu kıymetlidir. Bu açıdan özgür kur rejimimiz var bizim. Bizim rastgele bir kur varsayımımız yahut kur amacımız kelam konusu değil. Spekülasyonlara karşı yalnızca çaba ederiz, o zira piyasayı bozucu bir şey. Onun ötesinde, döviz kuru piyasadaki arza-talebe nazaran yerini bulur. Burada değerli olan bizim cari açığı azaltmaya dönük önlemlerimiz. Bu kurda da birebir vakitte istikrarın temelidir bence. İç tasarruflarımızı arttırmalıyız, kamu başta olmak üzere. İç tasarruflarımızı, ihracatımızı, turizm gelirlerimizi arttırdıkça, döviz kazandırıcı faaliyetlerimizi geliştirdikçe, kur da daha sağlıklı bir tabana kavuşmuş olacaktır. Merkez Bankamızın rezervleri de daha âlâ bir noktaya gelecektir.” cevabını verdi.
2028 için 1,5 trilyon dolarlık bir iktisat hedeflediklerini hatırlatan Yılmaz, “Bunun doğal ki koşulları var. Nasıl ki 230 milyardan bugün 900 milyar dolarlar düzeyine geldiysek önümüzdeki periyotta de 1,5 trilyon dolarlık bir ekonomik büyüklüğe ulaşmayı hedefliyoruz. Bu da yatırım demek, yatırımları her vakit desteklemeye devam edeceğiz, yatırımlar için uygun ortam ve finansman konusunda uğraşlarımızı sonuna kadar ortaya koyacağız.” dedi.
KUR MUHAFAZALI DA TELAŞA MAHAL YOK
Kur Muhafazalı Mevduattan ani bir halde çıkış yerine, tedrici bir geçiş olması gerektiğini, aksi takdirde bunun finansal piyasalarda istikrarsızlığa yol açabileceğini belirten Yılmaz, Kur Muhafazalı Mevduatın yıl sonunda bitmeyebileceğini ve bunun kurallarının tartışılması gerektiğini söz etti.
Yılmaz, “Kur muhafazalı düzeneğini ani bir biçimde bitirme üzere bir yaklaşımımız yok. Evreli bir formda burada hareket edilecek, hiçbir halde telaşa mahal yok. Öbür taraftan Türk lirası cinsi tasarruf enstrümanlarını cazip hale getirerek bu süreçte, farklı dövize vesaireye bu tasarrufların yönelmemesi için gerekli önlemleri alarak hareket edeceğiz, burada hiçbir telaş olmasın.” diye konuştu.
“ENFLASYONLA ÇABA ETMEYİ SÜRDÜRECEĞİZ”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Alım gücünü arttırmak için şok önlem diyebileceğimiz ya da birinci anda çalışanları, dar gelirleri rahatlatabilecek önlemlerimiz olacak mı?” sorusu üzerine Yılmaz, en düşük emekli maaşını 7 bin 500 liraya çıkardıklarını, geçen yıl taban fiyata iki defa artırım yaptıklarını anımsatarak bu tarafta birtakım önlemler aldıklarını ve buna devam ettiklerini söyledi.
Temmuz ayında minimum fiyata yapılacak orta artırım için görüşmelerin başladığını anımsatan Yılmaz, “Temenni ederiz ki bu üçlü görüşmeler bir uzlaşmayla, ortak anlayışlı sonuçlansın. Müzakereler yapılıyor şu anda. Bu müzakereler temmuz ayı içinde bitecek ve taban fiyatta satın alma gücünü müdafaaya, enflasyona ezdirmemeye dönük bir yaklaşım sergileyeceğiz.” dedi.
Yılmaz, memur ve emekli maaşlarında düzenlemeler yapılacağına değinerek Hazine ve Maliye, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik bakanlıkları ile Strateji ve Bütçe Başkanlığının bu bahiste çalışma yaptığını bildirdi.
ASGARİ FİYATTA TL KONUŞMAK ZORUNDAYIZ
Asgari fiyat konusunda 500 dolar düzeyinde bir sayının söylem edildiğinin hatırlatılması üzerine Yılmaz, “Biz TL konuşmak durumundayız. Buradaki temelimiz şu, çalışanlarımızı enflasyona hiçbir formda ezdirmemek. Bu bizim ana prensibimiz ve mümkünse büyümeden, kalkınmadan bu kesitlere refah hissesi vermek.” sözlerini kullandı.
Yılmaz, “İşverene dayanak sürecek mi?” sorusuna “Bütün bu müzakerelerin sonucunda göreceğiz bunları. Lakin şunu söyleyebilirim, biz her vakit hükümet olarak çalışanlardan yana olmuşuzdur. Fakat patronların de dertlerini dikkate almak durumundayız.” karşılığını verdi.
BAYRAM ÖNCESİ BİTECEĞİNİ ZANNETMİYORUM
Asgari fiyat görüşmelerinin bayram öncesi sonuçlanmasına yönelik soru hakkında Yılmaz, “Zannetmiyorum doğrusu. Bu müzakereler belirli bir süreç alacaktır. Temenni ederiz ki bir orta noktada buluşsunlar.” dedi.
Yılmaz, en düşük memur maaşının 22 bin lira olarak ne vakit memurun cebine gireceğine yönelik soruya “Bu düzenleme talebimizi Meclis’imize arz edeceğiz. Gerisi Meclis’in takvimi fakat ben gecikeceğini düşünmüyorum. Meclis’imiz muhtemelen bayramdan sonra da bir müddet çalışacak. Münasebetiyle o süreç içinde bu yasal düzenlemelerin öncelikli bir halde ele alınacağını bekliyoruz.” yanıtını verdi.
“MERKEZ BANKASI’NIN ARAÇ BAĞIMSIZLIĞI VAR”
“Faizler yükselecek mi? Şayet faizler yükselirse Türkiye’nin yatırım, üretim, ihracat ve istihdamda yakaladığı ivme bozulabilir mi?” sorusu hakkında Yılmaz, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Birincisi şu, maksat ve araç problemi. Merkez Bankası genel siyasetler konusunda hükümetin ana çizdiği çerçeveyi benimsemek durumunda. Bu da orta vadeli programda şekilleniyor. Bunun ötesinde Merkez Bankası’nın araç bağımsızlığı var. Yani elinde bir sürü enstrümanlar var. Rezerv var, öteki birtakım enstrümanlar var. Makro birtakım önlemler alma imkanı var. Kaynaklarını yönlendirme imkanı var. Münasebetiyle Merkez Bankası genel gayelerle uyumlu olacak bir formda fiyat istikrarını işte enflasyonla gayret kapsamında bu araçlarla ilgili değerlendirmesini yapacaktır. Nasıl kıymetlendirme yapacağını ben artık söyleyebilecek durumda değilim. Söylemem aslında o araç bağımsızlığına muhalif hareket etmem manasına gelir. Bir taraftan da Merkez Bankası ile ilgili kanunda şu var, fiyat istikrarını sağlamak emeliyle çelişmemek kaydıyla hükümetlerin istihdama, büyümeye ait siyasetlerine da dayanak olur. Bir taraftan da bu türlü bir misyonu var. Hasebiyle Merkez Bankamız gerek dünyadaki gerek Türkiye’deki konjonktürü kıymetlendirerek, genel siyasetleri da dikkate alarak gerekli adımları atacaktır. Bekleyip göreceğiz.”
FAİZ SİYASETİ GÜNCELLENECEK Mİ?
Yılmaz, “Faiz siyasetinde günün kurallarına nazaran bir güncelleme görecek miyiz?” sorusuna şu cevabı verdi:
“Bütün bu sürecin sonunda sonuncu olarak arzuladığımız nedir? Hem enflasyonu hem faizleri düşürmek. Muhakkak bir vade içinde, muhakkak bir gelecek perspektifi içinde bunu başarmak istiyoruz. Burada Merkez Bankası kendi alanında yapması gerekeni yapacak. Maliye siyaseti, yapısal ıslahatlar, sektörel siyasetler birçok boyutuyla enflasyonla gayret etmeyi sürdüreceğiz ve enflasyonu çok daha makul düzeylere taşıyacağız.”
Sektör temsilcilerinin yaşadığı kredi kullanamamakla ilgili zahmetlerin giderilmesi için hangi adımların atılacağına ait soru üzerine Yılmaz, “Bunlar, para siyasetlerindeki bir ölçü belirsizliğin yol açtığı sonuçlar olabilir. Hükümetimiz çıktı, programlarımızı hazırlıyoruz. Para siyasetlerindeki çerçeve netleştikçe, oradaki belirsizlikler azaldıkça finansal piyasalar daha tesirli bir halde işleyecektir diye düşünüyorum.” sözlerini kullandı.
Yatırımcının fiilen ödediği faizin kıymetli olduğuna işaret eden Yılmaz, “Bunu aşağıya çekmemiz lazım ki yatırımın maliyeti düşsün, yatırımcı daha az maliyetle yatırımlarını gerçekleştirebilsin. Bu perspektif içinde hareket ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
patronlardunyasi.com
