Pek çok restoran ve lokanta, hesap fiyatının yüzde 10’u civarında ek bir bedeli adisyona ekleyerek müşterilerinden talep etmeye başladı. Türkiye’de çok fazla yaygın olmayan bu uygulama, tüketicilerin yansısını çekerken, restoran sahipleri ise yurt dışında kabul gören bu sistemin ülkede de yaygınlaşmasını istiyor.
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl, ABD başta olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde bu uygulamanın bulunduğunu belirterek, Türkiye’deki turist sayısının artış gösterdiğini ve turistlerin de servis fiyatı olduğunu düşünerek bahşiş bırakmadığını anlattı.
Bingöl, dünyada yaygın olan bu uygulamanın artık Türkiye’de de yaygınlaşmaya başladığını belirterek, “Türkiye’de evvelden bahşiş daha yaygındı. Lakin artık beşerler eskisi üzere bahşiş bırakmıyor. İşletmeler de standart yüzde 10-15 ‘servis ücreti’ yazmaya başladı, bunu da adisyona ekliyorlar. Restoranlarda servis yapılıyor, bu da onun karşılığı olan fiyat. Bu çok olağan ve doğal bir şey. Servis fiyatı alınınca insanların bahşiş bırakmasına da gerek olmuyor. İstiyorsa yeniden bırakabilir.” diye konuştu.
“UYGULAMA BAŞKA RESTORANLARDA DA YAYGINLAŞIYOR”
Artık lüks restoranlar başta olmak üzere bu çeşit uygulamaların olduğunu, vale, kuver üzere ek fiyatlar talep edilebildiğini anlatan Bingöl, “Oturuyorsun sana su, peynir ve tereyağı üzere ikramlar veriyor. Bu cins uygulamalar artık ülkede standartlaşıyor. Beşerler şu an buna alışkın değil. Oturduğun an 100 lira yazan yerler var, 300 lira vale parası alan yerler var. Müşteri de ona nazaran hareket edecek, kendi bütçesine ve damak zevkine uyan yerlere gidecek. Lüks restoranlarda başlayan bu uygulama artık orta ve alt seviyedeki restoranlarda da yaygınlaşıyor. Artan maliyetler nedeniyle bu uygulamalar artık çok olağan.” değerlendirmesinde bulundu.
Bingöl, kimi işletmelerin menülerinde servis fiyatı alınacağını belirttiğine, bazısının ise bu türlü bir uyarıyı paylaşmadığına işaret ederek, “Sen muhakkak bir düzeyde lokantaya gidiyorsan, bu bedelleri göze alacaksın.” dedi.
İşletmenin tavrına nazaran bu bedelin tamamının çalışanlara bırakılabildiğini ya da işletmeyle çalışanlar ortasında paylaştırılabildiğini anlatan Bingöl, “Tüketici artık buna alışmalı, gittiği yere ‘servis fiyatı ekliyor musunuz?’ diye sorabilir. Aslında dünyadaki uygulamaydı, Türkiye de buna geçmiş oldu.” sözünü kullandı.
“YASAL DÜZENLEME YAPILMALI”
Tüketiciler Derneği Genel Lideri Levent Küçük de geçmişte Türkiye’de kimi lüks işletmelerde bahşiş dışında yüzde 10 hizmet fiyatı alındığını ancak o uygulamanın da yanlış olduğunu düşündüğünü belirtti. Küçük, kuver, servis fiyatı ve gibisi isimlerle alınan ek fiyatların yaygınlaştığına dikkati çekti.
Ticaret Bakanlığının Fiyat Etiketi Yönetmeliği’ne nazaran, işletmelerin uyguladıkları fiyat ve tarife bilgisini tüketicinin göreceği halde bulundurmak zorunda olduğuna işaret eden Küçük, yönetmelikte “Servis fiyatı yahut rastgele bir isim altında öteki bir fiyat alınması halinde, bunun tarife ve fiyat listesinde gösterilmesi zaruridir.” sözünün yer aldığını aktardı.
Küçük, yeme içme hizmeti sunan işletmelerin “servis ücreti” ismi altında aldıkları fiyatları, olağanda perakende satış fiyatlarına yansıtmış olması gerektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Bir malın satış fiyatı güç, su, kira, hammadde, mal, işçi üzere maliyetler ile kar marjı dikkate alınarak belirlenmektedir. Bu nedenle tüketicilere, yalnızca bir malın ya da hizmetin perakende satış fiyatı yansıtılmalıdır. Şahıslar istekli bahşiş bırakabilir. Fakat bahşiş dışında ayrıyeten bu türlü bir hizmet fiyatı alınması ve bunun dayatma biçiminde olması, tüketicilerin haberi olmadan bunun uygulanması yanlışsız değil. Bu fiyatın alınacağı görünür halde asılmalı ya da menüde belirtilmeli. Şayet gelen hesabı incelemezseniz, bu fiyatın farkına varmadan tekrar bahşiş bırakabilirsiniz. Son günlerde şikayetlere neden olan bu hususta işletmecilerin hassas olması değer taşıyor. Bahse ait net bir yasal düzenleme yapılması gereksinimi da bulunuyor.”
DEMET AKALIN İSYAN ETMİŞTİ
Şarkıcı Demet Akalın, gittiği restoranda 514 liralık servis fiyatına toplumsal medya hesabından ‘Anladık kazıklanacağız da bu kadar değil” diyerek reaksiyon göstermişti. İşverenler Dünyası’na konuşan stanbul Lokantacılar Odası Lideri Sayit Karabağlı ise hesaba yüzde 10 garsoniye uygulandığını söz etmişti.
Yemek yediği yerde 5 bin 652 liralık hesabın 514 lirasının servis fiyatı olduğunu gören Demet Akalın, Instagram hesabından hesap fişini yayınlamış ve “Servis fiyatına tahminen 200 lira vereceğim, 514 lira nedir ya? Anladık kazıklanacağız da bu kadar değil.” Demişti.
patronlardunyasi.com
