Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliği Kısmından Prof. Dr. Süheyda Atalay ve Prof. Dr. Ferhan Sami Atalay çifti, 2 yıl evvel, iklim değişikliğine bağlı yaşanabilecek su sıkıntısının tahliline katkı sunmak için çalışma başlattı.
Dokumacılık fabrikalarındaki atık suyun arındırılarak ziraî sulamada kullanılması gayesiyle hazırlanan “arıtma sistemi” projesine, birebir kısımda vazifeli Doç. Dr. Gülin Ersöz ve Dr. Burcu Palas da dayanak verdi.
Proje devam ederken Atalay çifti, emeklilik kararı aldı. Bilim insanları, emeklilik sonrası EÜ Kimya Mühendisliği Kısmındaki laboratuvarlarda çalışmaya devam etti.
Yürütülen çalışmalar sonucunda fotoreaktör, adsorber, ultrafiltrasyon ve aykırı ozmoz ismi verilen 4 üniteli yarı pilot arıtma sisteminde başarılı sonuçlar alındı.
İKLİM ŞARTLARI NEDENİYLE SU KAYNAKLARI AZALDI
Dokumacılık fabrikalarının atık suyunu dört kademeli arıtmadan geçirerek ziraî sulamada kullanabilecek su elde ettiklerini anlatan Atalay, “Su hem renk açısından berraklaşıyor hem de içindeki kirlilik yaratan kimyasal unsurlar uzaklaştırılmış oluyor. Böylelikle bu su tekrar fabrika içerisinde proses suyu olarak kullanıldığı üzere tarımda sulama maksadıyla kullanılabilir. Bu sayede çok ölçüde su kullanan dokumacılık fabrikalarının su döngüsü de sağlanıyor.” tabirlerini kullandı.
Geliştirdikleri arıtma sisteminin yenilikçi ve etraf dostu bir uygulama olduğunu lisana getiren Atalay, şunları kaydetti:
“Arıtılan suyun fabrikalarda ayrıyeten bermuda çimi, şeker pancarı, buğday çimi, pamuk ve arpa üzere bitkilerin sulanmasında kullanılması mümkün. Tuzluluğu gidermek ve boya süreci esnasında kullanılan tuzu kazanmak için aykırı ozmoz süreci uygulandı. Tuzluluk yüzde 98 oranında giderildi. Böylelikle tuzdan arınan suyun Türkiye’de uygulanan sulama suyu standardı A kalitesine ulaştırılması ve tarımda her türlü bitkinin yetiştirilmesinde başarılı bir formda kullanılması sağlanmaktadır.”
BİLİM HAYAT UZUNLUĞU VE SONSUZ
Bilim insanlarını laboratuvarda ziyaret eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Rektör Budak da öğretim üyesi çiftin emekli olmalarına karşın çalışmalarını sürdürdüklerini ve bu türlü değerli bir arıtma sistemini geliştirdiklerini tabir etti.
Projede misyon alanlara teşekkür eden Budak, “Bilim hayat uzunluğu ve sonsuz. Atalay çifti resmi olarak emekliler fakat çalışmaya devam ediyorlar. Bu da genç araştırma vazifelileri ve bilim yapmak isteyen gençlere örnek bir çalışma.” diye konuştu.
patronlardunyasi.com
