Türkiye’de artan maliyetler üretimle birlikte ihracatı da olumsuz etkiliyor.
Bu durumdan en fazla etkilenen değerli kesimlerden biri hazırgiyim geliyor. Türkiye’nin hazırgiyim ihracatı yılın birinci 7 ayında yüzde 7 azaldı. Kapasite kullanım oranı Haziran 2023’te yüzde 70.8’e kadar geriledi.
Yılbaşından bu yana sakinlik yaşanan hazırgiyimde problemler geçen haziran ayı ile birlikte tepeye çıktı. Cumhuriyet gazetesinden Ali Can Polat’ın haberine nazaran birçok atölye ve fabrika kapanma noktasına gelirken toplu üretim tesisi satışları da başladı.
Bu gelişmeden en çok etkilenen kesim olan makineciler, yaşananları 2000 krizine benzetiyor. Hazırgiyimci sakinliğe dayanamayıp atölyesini satmak isterken makineci “Herkes kapatıyor alan yok. Bizim de ödeme istikrarımız bozuldu” diyor.
“RAMAZAN BAYRAMINDAN BU YANA PİYASADA İŞ YOK”
İstanbul’da faaliyet gösteren Sandıkçı Makine’nin sahibi Mustafa Sandıkçı satışların geçen yıla nazaran yarı yarıya düştüğünü belirterek “Şubatta sakinlik başladı. Ramazan Bayramı’ndan bu yana da piyasada hiç iş yok. Büyük fabrikalar da kapanıyor. Seçimden sonra toparlanma bekliyorduk fakat olmadı. En son 2000 yılı krizinde görmüştüm bu türlü bir durgunluğu” dedi.
30 yıldır kesimde olduğunu söyleyen makineci Selim Liv ise yaşananları bir diğer kriz yılı olan 2008’e benzetiyor. Var olan makine stoğuna konfeksiyoncuların sattığı makineler de eklenince piyasada makine enflasyonu yaşandığını söyleyen Liv şöyle devam etti:
“Yaz başından bu yana sert bir düşüş var. Anadolu’da yüksek adetli üretim yapan yerler de kapanmaya başladı. İhracat müşterisi Bangladeş ve Hindistan’a gitti bu da bizim fabrikaları boş bıraktı. En son 2008’de yaşamıştım buna emsal bir periyodu fakat tabi o daha berbattı. Umarım bugünlerin sonu da o gün üzere olmaz.”
“UCUZLUKLA TEHDİT EDEN MARKALARI BOYKOT EDELİM”
Merter’de makine satışı yapan bir öbür makineci ise şunları söyledi:
“Bizim de nakit akışımız durdu. Borçların günü geldi, konfeksiyoncunun yanında biz de zordayız.”
Sektördeki problemleri doğrulayan Birleşik Dokuma, Dokuma ve Deri Çalışanları Sendikası (Birtek-Sen) Lideri Mehmet Türkmen, daralmanın tesiriyle son bir yılda 150 bin istihdam kaybı yaşandığını söyledi.
İşten çıkarılmayan personellerin de düşük fiyatlarla açlığa mahkum edildiğini vurgulayan Türkmen, “Patronlar, ‘Global markalar fiyat sebebiyle Türkiye’den kaçıyor’ diyorlar. Onların ucuz üretim talebi emekçinin üstüne yıkılıyor. Bu yükü personele yıkmak yerine bizi ucuzlukla tehdit eden markaları boykot edelim” dedi.
patronlardunyasi.com
