Son vakitlerde artan fahiş kira fiyatlarının yanı sıra aidatlar da yetkilileri harekete geçirdi. Bu doğrultuda aidatlara çekidüzen verecek yeni bir yasal çerçeve hazırlanıyor. Sabah gazetesinden Metin Can’ın haberine nazaran meclise sunulacak önergeyle birlikte herkes site yönetemeyecek, torpil ve şaibe ortadan kalkacak.
Öte yandan sertifika almış tesis idare şirketleri site idarelerine talip olabilecek. Şirketlerin kontrolünü de Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bağımsız denetçilerle birlikte yapacak. Sitelerin bütçeleri, nereye harcama yapıldığı, ne kadar aidat toplandığı her yıl denetlenecek. Defterleri incelenecek.
BELGE ALAMAYAN KAPANACAK
Edinilen bilgilere nazaran, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nda kimi değişiklikler yapılacak. Siteleri yöneten tesis idare şirketlerine mesleksel standartlar getirilecek. Bu standartları sağlayan firmalara sertifika verilecek. Bölümün meslek tarifi yapılacak. Türkiye’de 3.800 tesis idare şirketi bulunuyor. Bunlar genel şurada oy çokluğuyla seçiliyor. Üç bakanlığın hazırladığı düzenleme yasalaşırsa, bu şirketlerden doküman alamayan kapanacak.
Tesis idare şirketlerinden saha deneyimi, isimli sicil kaydı, mali dokümanlar istenecek. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği tarafından yetkilendirilmiş, mesleksel yeterlilik sertifikasına sahip firmalar siteleri yönetebilecek. Bakanlığın sertifikalandırdığı şirketler ortasından seçim yapılacak. Böylelikle, herkes ‘kafasına göre’ aidat planlayamayacak, işletme projesi tasarlayamayacak.
LÜKS REZİDANSLARDA AİDATLAR 10-15 BİNİ BULUYOR
Bakanlık her yıl bu yetkilendirilen tesis idare şirketlerini denetleyecek. Bağımsız denetçiler de devreye girecek, şirketlerin defterleri incelenecek. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran, Türkiye’de toplu konut hayat alanı sayısı yaklaşık 40 milyon. Bunun da 20 milyonu site ve apartmanlardaki bağımsız kısımlardan oluşuyor. Tesis idare şirketleri 5 milyon toplu konut alanını yönetiyor. Bu alanlarda 25 milyon vatandaşın yaşadığı varsayım ediliyor.
Aidatların artması ile binalardaki kiracılar, mülk sahipleri ve yöneticiler ortasında tansiyon yaşanmaya başlamıştı. Son yılların en büyük sarfiyat kalemleri ortasına giren aidatlar bilhassa İstanbul’da vatandaşın büyük reaksiyonuna neden oluyor. İstanbul’da lüks villaların bulunduğu butik sitelerde aidatlar 20-36 bin lira ortasında değişiyor. Lüks rezidanslarda ise aidatlar 10-15 bin lirayı buluyor.
YETKİ DOKÜMANI OLMAYAN YÖNETİCİ OLAMAYACAK
Türkiye Kentsel Tesis İdare Derneği Lideri Suat Sandalcı, üç bakanlığın birlikte koordineli çalışarak sitelerde kat maliklerinin yaşadığı tüm problemleri gidereceğini belirterek, “Yetki evrakı olmayan hiç kimse sitelerde yöneticilik hizmeti veremeyecek. Müteahhitlikte karne çıkarılmıştı, burada da karnesiz hiç kimse konutlarda hizmet veremeyecek” dedi.
Sandalcı, hayata geçecek uygulamanın yararlarını ise şu sözlerle anlattı:
“Kat maliklerinin ‘ödediğim aidat nereye gidiyor’ diye endişelenmeyeceği yeni bir sistem kurulacak. Aidatların hangi periyotta artırılması ve neye nazaran belirlenmesi gerektiği konusu açık bir biçimde ortaya konacak. İsimli sicil kuralı getirilecek.”
Temmuz ayında minimum fiyata yapılan yüzde 34’lük artırımın akabinde site aidatlarında da orta devir artışları başlamış, birtakım sitelerde yüzde 70’e varan oranda artırımlar gerçekleşmişti. Yüksek artırımlar fahiş artış olarak nitelendirilecek ve yüzde 30’luk tavan sonu uygulamasına geçilecek.
patronlardunyasi.com
