Sözcü TV Ana Haber sunucusu Fatih Portakal, dün haber esnasında Yunanistan’daki seçim haberlerinin VTR’sinin akabinde haberdeki ’dış sesi’ beğenmediğini belirterek, “Nasıl, dış sesi beğendiniz mi, he? Beğendiniz mi? Ben beğenmedim. Ben bu haberin her şeyinden sorumluyum zira ben bu haber bültenine adımı veriyorum. Adımı verdim bu haber bültenine. O yüzden birebir uygulamayı, şefkati, özveriyi de haberin içeriğinde de seslendirilmesinde de görmek isterim. Zira ben sizinle karşınızdayım. Zira ben bu habere adımı veriyorum. Montajından seslendirilmesine kadar her şey benim sorumluluğum. Bu sorumluluğu da maalesef üstüme alıyorum. Bu dış sesçi için de sizden özür diliyorum.” yorumunda bulundu.
MOBİNG BOYUTUNU AŞIYOR
Portakal’ın bu kelamları toplumsal medyada tenkit konusu olurken Aydın Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Avukat Hasret Şen, bu mevzuyu İşverenler Dünyası’na kıymetlendirdi.
Avukat Şen, ‘Bu bir mobing midir?’ sorumuza, “Elbette. Hele de bir bayan basın mensubuna yapılmış olması mobing boyutunu aşıyor diye düşünüyorum” cevabını verdi. Avukat Şen, mobingin iş hayatında bireyi gaye alarak kasıtlı, sistematik ve uzun daima olarak uygulanan ruhsal taciz ve yıldırma fiili olarak tanımlandığını belirterek, “Türkiye’de birinci sefer, birebir vakitte bu hususta açılan birinci dava olan, Ankara 8. İş Mahkemesi’nin 20.12.2006 tarih 2006/19 E. , 2006/625 K. sayılı kararında mobbingin tarifine yer verilmiştir. Kararda belirtilen tanıma nazaran mobbing, ‘iş yerindeki ruhsal taciz, işyerinde bireylere üstleri, eşit seviyede çalışanlar ya da astları tarafından sistematik biçimde uygulanan her tıp makus muamele, tehdit, şiddet, aşağılama vb. davranışlar’ olarak belirtilmiştir” dedi.
NELER MOBİNG SAYILIYOR
Mobing’e uğrayan çalışanın moralinin ve iş performansının büyük ölçüde etkilenebileceğini, işyerindeki mobing nedeniyle önemli aksamalar yaşanabileceğine dikkat çeken Şen, “Mobbing, bir iş gücünün genel bütünlüğünü ve moralini bozabilir ayrıyeten her boyuttaki işletmeyi etkileyebilir. Mobbing kavramını somutlaştıracak olursak hakaret, berbat muamele, kelamlı taciz, iftira, cinsel taciz ve fizikî şiddet bu tarafta yapılan olumsuz davranışlar olarak gözüküyor. Bunun yanında patronlardan kaynaklanan kıdem ve ihbar tazminatı ödememe maksadı taşıyan davranışlar ise istifaya zorlama, vazife yeri değişikliği, daima tutanak tutulması ve yasal hakların kullandırılmaması olarak şekilleniyor. Mobbingin daha çok bu nedenlerle uygulandığını söylemek de mümkün” diye konuştu.
FARKLI YASAL SÜREÇLER UYGULANABİLİR
Avukat Şen mobbinge maruz kalan kişinin haklarını da şöyle anlattı; “Mobbing aksiyonlarına nazaran farklı yasal süreçler başlatılabileceği açıktır . Mobbing çeşidine nazaran mağdur; ceza davası açabilir, tazminat davası açabilir, iş akdini haklı nedenle fesih yoluna gidebilir.”
YARGITAY EMSAL KARARLAR AZ ÇOK FİKİR VERMEKTE
Avukat Faruk Emre Akı da, Fatih Portakal’ın yapılan bir haber içeriği ve seslendirmesi ile alakalı olarak canlı yayın sırasına, haberi seslendiren gazeteciyi milyonlarca kişinin önünde eleştirmesinin etik, ahlak ve hukuksal olarak bir grup tartışmaları da gündeme getirdiğini belirtti. Akı, “Haberi seslendiren çalışanın yapılan iş sebebi ile amiri konumunda bir kişi tarafından eleştirilmesi ve küçük düşürülmesinin etik ve ahlak boyutu dışında İş Kanunu, Borçlar Kanunu ve sair kanunlar kapsamında mobbing ( Ruhsal Taciz ) sayılıp sayılmayacağı mümkün bir yargılama sonucu ortaya çıkacak olsa da Yargıtay’ın emsal kararları bu bahiste az çok fikir vermekte” dedi.
SADECE FİZİKÎ DEĞİL RUH SIHHATİNİN DA BÜTÜN HALİNDE KORUNMASINI KAPSIYOR
İş Kanunu’nun ‘İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı’ başlığını taşıyan hususu ve “İşverenler işyerlerinde iş sıhhati ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü tedbiri almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, personeller de iş sıhhati ve güvenliği konusunda alınan her türlü tedbire uymakla yükümlüdür” unsurlarını anlatan Avukat Akı, kelamlarını şöyle sürdürdü;
“Burada bahsedilen iş sıhhati, Yargıtay kararlarında geniş yorumlanıp emekçinin salt fizikî sıhhatini değil, ruhsal sıhhatinin da bir bütün halinde korunmasını söz eder. Emekçiyi gözetme borcu, personelin kişiliğine hürmet gösterme ve çalışanın kişiliğini muhafaza borcunu da kapsamakta olup, çalışanın işyerinde dışlanması ve öteki çalışanlarla bağlantısını zedeleyen her türlü patron davranışı da personelin kişilik haklarına haksız müdahale olarak değerlendirilmelidir.
Türk Borçlar Kanunu ile birinci kez mevzuatımıza giren ruhsal taciz kavramı, Kanunun patronun emekçiyi muhafaza borcunu düzenleyen ve patrona emekçiyi gözetme borcu getiren 417. hususunda “İşçinin kişiliğinin Korunması” başlığı altında düzenlenmiştir. Unsura nazaran, Patron, hizmet münasebetinde personelin kişiliğini korumak, hürmet göstermek ve işyerinde dürüstlük prensiplerine uygun bir tertibi sağlamak ve bu kapsamda bilhassa emekçilerin ruhsal ve cinsel tacize uğramamaları için olduğu üzere bu çeşit tacizlere uğramış olanların da daha fazla ziyan görmemeleri için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
Gerek Yargıtayın emsal kararlarında da gerekse kanunlarda görüldüğü üzere sistematik ve süreklilik arz eden hareketlerin personele yöneltilmesi mobbingin varlığından kelam etmek için birinci ögelerinden. Lakin süreklilik arz etmese dahi emekçiye yöneltilen haksız ve küçük düşürücü tek aksiyonlar de iş akdinin haklı feshine sebep olabilir.”
ÇALIŞMA BAĞINA YAKIŞMAYACAK BİÇİMDE KABA DAVRANIŞ
Avukat Akı mevzuyla ilgili olarak şu bilgileri de verdi;
“Keza 22. Yargıtay Hukuk Dairesinin 02.06.2020 tarihli 2020/5460 kararında açıkçaİşverenin çalışana karşı çalışma bağına yakışmayacak halde kaba davranış sergilemesi ve personelin küçültücü muameleye maruz bırakılması mobbing seviyesinde olmasa da kişilik haklarının ihlali sebebiyle emekçinin haklı fesih imkanı vardır denmiştir.
Hal bu türlü olunca Fatih Portakal’ın davranışının ruhsal taciz olup olmadığı ve haberi seslendiren işçi gazeteci ile önceye dayanan iş münasebeti, gibisi öbür aksiyonların sistematik olarak birebir çalışana yöneltilip yöneltilmediğine ait konular, kanıtlar ve şahitler ile birlikte iş mahkemelerinde yargılama konusu olacak ve bağımsız Türk mahkemelerinin yargılaması ve hakimin hakkaniyetli kararı ile bir sonuca ulaşacaktır. Fakat bu davranışın halkın vicdan mahkemesinde şimdiden yargılandığı ve karar kurulduğu aşikardır. “
patronlardunyasi.com