Feramuz Erdin yazdı
Toplumsal olaylarla sık sık gündeme gelen Fransa, bugüne kadarki en önemli olay dalgası ile karşı karşıya kaldı. Kuzey Afrika kökenli Fransız vatandaşı bir gencin, dur ihtarına uymadığı münasebeti ile açılan ateş sonucunda polis tarafından öldürülmesi olayların birinci fitilini ateşledi. Marsilya ve Lyon’da başlayan şiddet içeren şovlar kısa vakitte Fransa geneline ve hatta Belçika’ya kadar yayıldı. Göstericiler geçtikleri her yeri yakıp yıktıkları üzere, birçok dükkânı da yağmaladılar. Fransa polisi olayları bastırmakta şimdilik yetersiz kaldı.
BASINÇ AYKIRI TEPTİ
Olayların bu kadar büyümesindeki en önemli etkenler şunlardır:
Tarih: Fransa’nın sömürgeci geçmişinin bilinçaltında bıraktığı makûs anılar, Fransız kamu vazifelilerinin haksız yahut yanlış anlaşılmaya müsait tavırlarının olağandan daha fazla reaksiyonla karşılanmasına neden olmaktadır.
Güç gösterisi: Kolluk tarafından öldürülen Nahel isimli genç üzere göçmen bir kökene sahip olan Fransa’da doğmuş olan geneli 14 – 18 yaş ortası gençler, kamusal ayrımcılık ve dışlanma kültürüne karşı birlik olmak istemektedir.
Bunun tam aksi olmak üzere, kamusal ünitelerin göçmen kökenli Fransızlar üzerindeki örtülü baskı ve güç gösterisi de zıt tepmiştir. Önemli olarak hazırlanmış bir siyasete tabi olmayan ve hatta keyfilik içeren tavır ve davranışların vakti geldiğinde kalabalıkları harikulade derecede tahrik edebileceği görülmüştür.
Öfke: Bugün Batı Avrupa’da bilhassa kolluk çalışanı ortasında kendisini gösteren sürgit ayrımcı ve baskıcı tavır, bu insanlarda bir öfke patlamasına yol açmıştır.
Küresel rekabet: Doğal olarak bu olayları alttan alta destekleyen ve kaşıyan “dış güçler” burada da sahne almıştır. Herkesin “dış gücü” farklı olabilir.
Göç politikasızlığı: Uzun yıllara dayanan dış göç hareketinin yönetilememesi alışılmış ki bu olayların bu evreye gelmesinde en büyük etken olmuştur. Kamu tertibinin sağlıklı işleyişi açısından göç, çok boyutlu olarak yönetilmesi gereken bir süreçtir. Asla kendi haline bırakılamaz. Göçmenler kadar göç alanın da sürece hazırlanması gereklidir. Üstüne üstlük Fransızların biraz kibir de içeren milliyetçilik damarı dünyaca meşhurdur.
Her ne kadar ortamızda bu olayları yüzünde bir tebessümle ellerini ovuşturarak ve yavaşça baş sallayarak izleyenler olsa da bu olaylar bir müddet sonra sona erecektir yahut erdirilecektir. Fransa’nın askeri ve isimli ve kolluk deneyimleri bu olayları yatıştırmaya muktedirdir. Bunun da ötesinde, Fransa’nın üyesi olduğu NATO’nun Karargâhı’nın Brüksel’de olması, bu olayların denetim edilemez derecede büyümesinin önünde kıymetli bir manidir.
KÂĞIT ÜSTÜNDE HARİKA DURAN PLANLAR
Romantik telaffuz, his ve beklentiler dış siyasetin yürütülmesinde ve kamu sisteminin sağlanmasında bir kıstas olamaz. Hesabı – kitabı güzel yapılmamış, uygun hazırlanılmamış olan her türlü olay olumsuz sonuçlar vermeye mahkûmdur.
Bunun en yakın ve en acı örneği de Şubat ayında yaşamış olduğumuz yıkıcı Kahramanmaraş Depremleridir. Çokça popülerliğe kaçan kâğıt üzerindeki eksiksiz plan ve projeler lazım oldukları zelzele anında hiçbir işe yaramamıştır!
Uygulayıcıların popülerizm merakı, denetleyicilerin vurdumduymazlığı, halkın ikna olmaya dünden razı oluşu ve medya ile kanaat başkanlarının sorgulama özelliğini kaybetmiş olması bugün yaşanan sonuçların temel nedenidir.
KAMU GÜVENLİĞİ RİSKİMİZ GÖÇLE BİR ANDA ARTTI
Anadolu tarih boyunca dış göçlere sahne olmuştur. Bunların en önemli nedeni savaşlardır. Yönetenler, insani ve siyasi kararlar vererek milyonlarca göçmenin bu topraklarda kendilerine hayat bulmasına vesile olmuştur.
Ancak son on yılda nüfusumuz ve yüzölçümümüzle orantılı olmayacak halde plansız ve programsız yaşanan göç dalgaları iktisat, işsizlik üzere öteki şeyleri olduğu üzere, Türkiye’nin kamu sistemini de risk altına sokmuştur.
100 YILDIR SAVAŞ GÖRMEYEN MİLLET VE TRAVMATİK KOMŞULARI
Savaş bir milletin karşılaşabileceği en büyük afettir. Yaşanan ekonomik kasvetler, terör olayları, askeri darbeler ve öbür birçok musibetleri sayabiliriz ancak Türkiye Cumhuriyeti halkının topraklarımız üzerinde top yekün yaşadığı en son savaş Kurtuluş Savaşı’dır.
Oysaki bizim barış içinde yaşamayı başardığımız bu devirde yakın etrafımızda II. Dünya Savaşı, İran İslam İhtilali, SSCB’nin dağılması, Irak Savaşı, Suriye Savaşı, Gürcistan Savaşı, Ukrayna Savaşı üzere büyük ve travmatik olaylar olmuştur ve olmaya devam etmektedir. Bunun yanında Afganistan ve Pakistan üzere çatışma bölgelerinden her yıl yüz binlerce insan ülkemize gelmektedir.
Eğer yakından tanışma imkânı bulursanız, çocuklar da dâhil olmak üzere büyük travmalar yaşamış olan bu insanların hayata bizden çok daha farklı baktığını rahatlıkla görebilirsiniz. Yaşadıkları travmaların onlara verdiği olgunluk ve vefat dâhil her şeye hazırlıklı olma şuuru çok bariz formda fark edilebilmektedir.
Zaten bu kümelerle yerli insanımız ortasında yaşanan arbedelerde onların daha saldırgan davranıp, hengameye bir vefat kalım problemi olarak yaklaştıkları görülmektedir.
Bu boyutta bir göçe yetkililerce neden müsaade edildiği sorusu esasen cevapsız kalmışken, maalesef Fransa örneğinde olduğu üzere tüm hesapları bozan bu göçün, ne göç eden ne de göç alan tarafında âlâ yönetilmediği bir sır değildir!
ÖRGÜTLÜ GÖÇMENLER
Suriye’deki savaştan aileleri ile kaçanların yaşadıkları travmalar nitekim insanlık dışıdır. Mahallelerinde huzur içinde günlük hayatlarını yaşarken bir anda çatışma ve savaşla karşılaşmışlar. Bir kısmı zati orada ölmüş, geride kalanların hayatı da sonsuza kadar değişime uğramıştır. Mal, mülk ve zenginlikleri ile anıları üzere umutları da bir anda yok olmuştur. Yurtsuz kalmak üzere bir afet ile karşı karşıya kalmışlardır.
Türk halkı bu çaresiz insanlara yuva sunduğu, ekmeğini bölüştüğü için sahiden kendisiyle gurur duymalıdır. Lakin bu, her ne olursa olsun sonlu bir mühlete tabi olmalıdır! Mevcut kaynaklarımız herkesi memnun edecek kadar çok ve sınırsız değildir.
Göçmenlerin kendi içlerinde çok örgütlü oldukları dışarıdan bile çarçabuk görülebilmektedir. Bir kaç olayda net olarak gördük ki, birlikte hareket etme kabiliyetleri çok gelişmiş durumdadır.
AİDİYET SORUNU
Büyük bir kısmın ekmeğini gönül rahatlığıyla paylaşmasına karşın göçmenlerin günlük hayatta karşı karşıya kaldığı kimi ayrımcılık ve tavırlar onların aidiyet geliştirmesinin önünde en büyük pürüzdür.
Sürecin yeterli anlatılamaması ve yönetilememesi sonucunda göçmen komşusunun geldiği yerde neler yaşadığından habersiz olan birçok vatandaşımız vardır. Bunun yanında, yaşamak üzere geldikleri toplumun hayat usulünü ve beklentilerini şimdi kavrayamamış olan göçmenler mevcuttur.
Hele ki Afganistan ve Pakistan’dan tek başlarına gelen erkek göçmenlerin nasıl bir ahenk gösterecekleri bugün herkes için bir soru işaretidir.
Yabancı servislerin, terör örgütlerinin ve bir kadro makûs niyetli kapalı odakların da buradan bir beklentileri olduğu düşünülürse; işte bu basınç patlamak için yalnızca tek bir kıvılcım beklemektedir.
O KIVILCIM
Aslında o kıvılcımın ne olacağı şimdiden kestirilemeyeceği üzere, vasfı da çok kıymetli değildir. Ortam oluştuğunda en kolay bir olay bile tansiyonu tetikleyebilir. Önemli olan sonrasında ne olduğudur!
Burada kelamı süreci teğe bir yaşamış Suriyeli bir arkadaşıma bırakayım:
“Gerginliğin birinci başlarında taraflar taş, sopa ve molotoflarla birbirine giriyordu. On beş gün sonra taraflardan biri yavaş yavaş silahlandı ve öbür tarafa kanlı akınlar düzenlemeye başladı. Çabucak ardından başka tarafa da silahlar gelmeye başladı ve doğal olarak çatışmalar büyüdü. Artık senin bir şey yapmana gerek yoktu; tanımadığın birileri sana daha çok çatışman için yağmur üzere silah ve mühimmat gönderiyordu! Birinci ayın sonunda savaşmak için gereğince silah ve mühimmatımız vardı!”
Bu açıdan bakarsak, ülkemizde yaşanacak olan mümkün bir göçmen çatışması için alınacak olan önlemler çoktan düşünülmüş olmalıdır? Değil mi?
Feramuz Erdin, Güvenlik ve Kriz İdaresi Danışmanı Eğitimi ve 30 yılı aşan kamu ve özel bölüm deneyimi ile güvenlik ve kriz idaresi alanında ispatlanmış uzmanlık mesleğine sahiptir. Uzmanlık alanı ile ilgili bilimsel çalışmalar yapmaktadır. Şirketler, kurumsal yapılar ile sivil toplum kuruluşlarına danışmanlık hizmeti vermektedir.
patronlardunyasi.com