Meltem Günay Konya
Dünyanın altıncı, Avrupa’nın en büyük güneş gücü santrali Kalyon Karapınar Güneş Güç Santralı (GES)’de, ‘Güneşin altında iki dost’ telaffuzuyla dünyada gibisi olmayan ‘Otlatma Pilot Uygulaması’ hayata geçirildi. Güç santralinin alanı, etraf köylerdeki köylülere ilişkin küçükbaş hayvanların otlaması için kullanıma açıldı. Koyunlar 3.5 milyon panelden oluşan GES alanında özgürce dolaşarak otlanıyor. Köylüler ise başta karşı çıktıkları projeden artık memnun.
Yenilenebilir güç dalının önde gelen isimlerinden olan Kalyon Güç, farklı bir projeye imza attı. Konya’da bulunan Karapınar Güneş Güç Santrali’nin (GES) yaklaşık 2 bin 600 futbol alanı büyüklüğündeki alanını küçükbaş hayvanların otlaması için kullanıma açtı. Güneşin altında iki dost telaffuzuyla başlatılan Otlatma Pilot Uygulaması’nın amacı güneş panellerinin gölgeleme tesirinden yararlanarak çölleşmiş toprağı koyunların otlatılabileceği meraya dönüştürmek. Pilot uygulama ile hem yenilenebilir güç hem de hayvancılık ve tarım dallarına yarar sağlanması amaçlanıyor. Bölgede hayvancılıkla geçimini sağlayan köylülerin hayvanlarını otlatmak için uzun aralıklar gitmemesi için de bir alternatif saha sunuluyor.
İLK KERE HAYATA GEÇİRİLDİ
Konya’daki toplantıya katılan ve proje hakkında bilgi veren Kalyon Güç İdare Heyeti Üyesi ve CEO’su Dr. Murtaza Cet şunları anlattı;
“Ülkemizde bu boyutta bir tesiste birinci defa bir hayvan otlatma uygulaması hayata geçirildi. 2 bin 600 futbol alanı büyüklüğünde, 20 milyon metreküp arazi üzerinde, 3,5 milyon panelden oluşan Kalyon Karapınar GES’te, 70 koyun ile başlayan 600 koyuna kadar ulaşan deneme çalışmalarımız meselesiz bir halde tamamlandı. Çitlerle çevrili bir güneş parkı, sunduğu otlak, gölge ve muhafaza ile koyunlar için ülkü bir ortam sunuyor. Hayvanlar uzun aralıklar giderek ulaştıkları otlaklar yerine alanımıza daha kolay erişiyorlar, bu da et ve süt randımanlarında artış sağlıyor.
HEM EKOLOJİK HEM DE MALİYET OLARAK AVANTAJLI
Otları mekanik yahut manuel olarak biçmek yerine koyunlarla biçmek de hem ekolojik hem maliyet olarak daha avantajlı. Alandan mümkün olan en üst düzeyde yararlanılması için komşu köylerimizdeki sürü sahiplerimize de alanımızı açacağız. Güneş gücü santralimizin bir güneş çiftliğine dönüşmesini teşvik edeceğiz.”
TOPRAĞIN RANDIMANI VE BİTKİSEL ÇEŞİTLİLİĞİ ARTTI
Kalyon Karapınar GES’in, yüzey suyu ile örtülü olması ve tuz oranının fazla olması nedeniyle Türkiye’nin en vasıfsız yeri üzerine kurulduğunu ve Mart 2023 tarihinde tam kapasite hizmete girdiğini anlatan Cet, “Arazi ziraî üretim ve hayvancılık için elverişli değildi. Fakat vakit içinde toprağın randımanında ve bitkisel çeşitlilikte artış gözlemledik. Güneş panellerinin gölgelemesi sonucu, mikro iklim oluştu, sıcaklık denetimi sağlandı ve toprak katmanının su tutma kapasitesinin artması ile randımanı de arttı. Panellerin varlığı biyolojik çeşitlilik için uygun koşullar sağladı. Bu durum alanımızı etrafımızdaki çiftliklere açmamıza imkân tanırken, koyunların toprağı gübrelemesiyle de uzun vadede, yemyeşil bir saha görebilmemiz mümkün olacak” diye konuştu.
KAZAN KAZAN DURUMU YAŞANACAK
Tüm dünyada yenilenebilir güce olan talebin arttığını belirten Cet, “Gelecekte güneş santralleri ülkemizin güç üretiminin çok değerli bir modülü haline gelecek. Güç üretimi ile hayvan otlatmayı entegre bir hale getirmek, santrallerin kurulacağı bölgelerde daha sürdürülebilir bir yaklaşımın geliştirilmesini ve tüm paydaşlar açısından bir kazan kazan durumunu ortaya çıkarıyor. Bu formda entegre bir yaklaşımla arazinin kullanma verimliliği de artıyor” dedi.
Otlatma Pilot Uygulamalarını, Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile paylaştıklarını kaydeden Cet, “Yaşanabilir bir dünya için hepimizin sorumluluk alması gerektiğinin koşul olduğunu bilerek, bir prensip imza atmanın gururunu yaşıyoruz. Türkiye’de mera ve otlatma üzerine çalışan sivil toplum örgütleri, teşebbüsler ve kurumlarla iş birlikleri geliştirmek için görüşmelere başladık. İlerleyen süreçte projenin ülkemizdeki tüm GES’lerde uygulanabilmesi için de tüm bilgilerimizi ve tecrübelerimizi ilgili tüm paydaşlara açmaya hazırız. Sürdürülebilirliği birçok tarafıyla ele alarak, sorumluluklarımızı yerine getirmek için araştırmalarımıza devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
Projenin pilot uygulamasıyla ilgili müşahede ve bulguları aktaran Dr. Murtaza Cet, “Bölgemizde bulunan çiftliklere alanımızı açarak, hayvanlara çok daha yakın ve konforlu otlatma imkânı sunduk. Otlatma denemeleri boyunca çobanlara tertipli saha tanıtım eğitimleri verdik. Sabahın erken saatlerinden itibaren mühendislerimiz ve çobanlarımız alanda birlikte hareket etti. Gün sonunda merayı kullanan köylüler, çobanlar ve sürü sahipleri ile tecrübeleri üzerine görüşmeler gerçekleştirdik. Ot randımanı, sürü davranışları ve koyunların saha ile etkileşimlerini gözlemledik ve olumlu sonuçlar aldık. Bundan sonra da biyoçeşitliliği takip edeceğiz, çiftçilerimizin hane ekonomilerine katkısını izleyeceğiz. Ülkemizde, GES alanlarının otlatma ile entegre hale getirilmesi ve yaygınlaştırılması için çalışmalar yapacağız” formunda konuştu.
GÜNEŞ VE RÜZGAR GÜÇ SANTRALİ YATIRIMLARINA DEVAM
Daha yaşanabilir ve yeşil bir dünya için sürdürülebilir gücün ehemmiyetine dikkat çeken Cet, şu anda Niğde Bor, Şanlıurfa Viranşehir ve Gaziantep Şahinbey’de Güneş Güç Santrali çalışmalarının sürdüğünü belirtti. Rüzgar Güç Santralleriyle ilgili de bilgi veren Cet, “Şu anda, Ankara Şereflikoçhisar, Eskişehir, Elazığ Maden, Bayburt Aydıntepe ve Trabzon Çaykara’da rüzgar güç santrali yatırımlarımız devam ediyor” dedi.
Santral yıllık 2 milyon kişinin evsel elektrik gereksinimini karşılayabilme kapasitesine sahip. Ocak 2020’de çölleşen Acıgöl Havzası üzerinde başlatılan santral, 3 Mayıs 2023’de açıldı. YEKO projesi kapsamında kurulan santralde, Kalyon PV’nin yüzde 80’in üzerinde yerlilik oranıyla ürettiği güneş panelleri kullanılıyor. 1 milyar dolarlık yatırımla gerçekleştirilen Karapınar GES, 1350 megavat konseyi güce sahip. Yıllık yaklaşık 3 milyar kilovatsaat elektrik gücü üretimi gerçekleştirilebiliyor. Bu da Türkiye’de yıllık tüketilen elektriğin yüzde 1’ine eş.
patronlardunyasi.com
