Bilim insanları, global ısınmayı kısıtlamaya yönelik mevcut siyasetlerin yetersizliği nedeniyle yüzyılın sonunda tüm insanlığın beşte birinden fazlasının hayati tehlike arz eden çok sıcaklıklara maruz kalmış olacağını ortaya koyuyor.
Yani her 0,1 derecelik ısınma ile yaklaşık 140 milyon insanın ölümcül sıcaklara maruz kalabilir.
İKİ MİLYARDAN FAZLA İNSAN GÖÇ EDEBİLİR
Geçen ay Nature Sustainability’de yayımlanan araştırmaya nazaran, Dünya’nın yüzey sıcaklığı, 2100 yılına kadar endüstrileşme öncesi sıcaklıkların 2,7 derece üzerine çıkacak. Global nüfusun yüzde 22’sine denk gelen iki milyardan fazla insanı uygun iklim bölgelerinin dışına itecek.
Bu senaryoda ölümcül sıcaklıklarla karşı karşıya kalacak ülkelerin ortasında, Hindistan (600 milyon), Nijerya (300 milyon), Endonezya (100 milyon), Filipinler (80 milyon) ve Pakistan (80 milyon) üzere kalabalık nüfusa sahip ülkeler yer alıyor.
Araştırmaya nazaran, global ısınmayı Paris İklim Anlaşması’nda belirlenen 1,5 derece gayesiyle sonlandırılmasıyla, günümüzden 60-70 yıl sonra risk kümesindeki insan sayısı 500 milyonun altına çekebilir. Bu sayı, gezegenimizde yaşayacağı öngörülen 9,5 milyar insanın yaklaşık yüzde beşine tekabUl ediyor.
Bugüne dek 1,2°C’nin biraz altında kaydedilen ısınma, halihazırda sıcak dalgalarının, kuraklıkların ve orman yangınlarının yoğunluğunu ve müddetini artırarak, bunları fosil yakıtların ve ormanların yanmasıyla ortaya çıkan karbon kirliliğinin olmadığı bir senaryoda yaşanabileceklerin ötesine taşıdı.
Araştırmalara nazaran bu sıcaklık eşiğinde yahut eşiğin üstündeki uzun periyodik sıcakların, vefat oranlarının artması, iş gücü verimimin düşmesi ve hasatların azalmasına ek olarak çatışmaların ve bulaşıcı hastalıkların artmasıyla büyük oranda ilintili.
Bu risklerin en büyüğünden biriyse, halihazırda karşılaştığımız bir felaket: Orman yangınları.
YANGIN DÖNEMİ ARTIK DAHA ERKEN VE UZUN
Küresel ısınma nedeniyle “orman yangını sezonu” dünyanın neredeyse her bölgesinde artık daha erken başlıyor ve daha uzun sürüyor.
Dünyadaki ormanların izlenmesini sağlayan platform Küresel Forest Watch datalarına nazaran, dünyada 2001-2021 periyodunda 318 milyon hektar ormanlık alan, yangınlar dahil çeşitli sebeplerle yok oldu.
Orman yangınları bu kaybın üçte birine (119 milyon hektar) yol açtı. En yüksek orman kaybının yaşandığı yıl ise 9,6 milyon hektar alanla 2016 olurken, 2021’de 9,3 milyon hektar orman alanı yangınlar nedeniyle kaybedildi. 2021’deki orman kaybının yüzde 37’si yangınlar nedeniyle yaşandı.
Türkiye’nin yüzölçümünün 78 milyon hektar olduğu düşünüldüğünde, 2001-2021 periyodunda kaybedilen toplam ormanlık alanın Türkiye’nin yaklaşık 4 katı, yangınlar nedeniyle yok olan ormanların ise Türkiye’nin yaklaşık 2 katı büyüklüğünde olduğu görülüyor.
TÜRKİYE’DE ORMAN YANGINI DÖNEMİ HAZİRAN’DA BAŞLIYOR
Türkiye’de 2001-2021 devrindeki 537 bin hektarlık orman alanı kaybının 87,7 bin hektarlık kısmı yangınlar nedeniyle yaşandı.
Yangınların yol açtığı en fazla orman kaybı ise 27 bin hektar alanla 2021’de görüldü. 2021’deki toplam kaybın yüzde 34’ü yangınlardan kaynaklandı.
Global Forest Watch datalarına nazaran, Türkiye’de orman yangını dönemi, çoklukla haziran ortasında başlıyor ve 19 hafta sürüyor.
Orman yangınlarında son yıllarda görülen süratli artışın en temel nedeni olan global ısınma, yangınların Arktik, Kanada ve Rusya üzere alışılmışın dışında bölgelerde yaşanmasına yol açıyor.
BM: ORMAN YANGINLARI ARTACAK
ABD’nin güneybatısı yahut Akdeniz üzere bölgelerde yangınların ağır yaşandığı yaz periyodu “orman yangını sezonu” olarak nitelendirilirken, global ısınma nedeniyle orman yangını dönemi artık dünyanın neredeyse her bölgesinde daha erken başlıyor ve daha uzun sürüyor.
Birleşmiş Milletler, “orman yangınlarının sıklığının gelecek periyotta yüzde 50 artacağı” ikazında bulunuyor.
patronlardunyasi.com
