Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarında mali sıkılaşma ve geçim krizlerinin gerçek gelirleri eritmesine paralel yaşanan talep bozulması sonucu önemli bir daralma yaşanıyor. 2023’ün birinci yarısında Türkiye’nin ihracatında düşüşler yaşadığı bu pazarların ithalatlarında da sert düşüşler görülüyor.
Ekonomim’den Hilal Sarı’nın haberine nazaran, nakdî sıkılaşma ve inatçı enflasyon nedeniyle yaşanan global talep daralması, Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarının ithalatlarında da keskin düşüşler getiriyor. Ülkelerin resmi dış ticaret bilgileri ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ihracat bilgilerine nazaran, ihracatımızda keskin bir düşüş yaşanan pazarların birçoklarında ithalatta sert bir düşüş içinde.
Almanya başta olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ekonomilerinde, ABD, İngiltere, Irak ve Mısır üzere ihracat pazarlarının yılın birinci yarısına ait ithalat dataları keskin bir talep daralmasına işaret ederken, Fransa ithalatı düştüğü halde Türkiye’den ithalatını artıran bir AB iktisadı olarak öne çıkıyor. Rusya ve Ukrayna’nın ithalatında 2023 yılında keskin artışlar görülürken, Türkiye’nin savaş halindeki iki ülkeye ihracatında da keskin bir artış var.
ALMANYA: Almanya’nın yılın birinci yarısında yaptığı toplam ithalat Destatis bilgilerine nazaran geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 4,1 düşüşle 694,4 milyar euro’ya geriledi. Türkiye’nin Almanya’ya ihracatı ise yılın birinci yedi ayında evvelki yıla nazaran yüzde 1,6 düştü.
İTALYA: Euro Bölgesi’ndeki en büyük ikinci ihracat pazarımız İtalya’nın ithalatı da yılın birinci beş ayında yüzde 4,1 düşüşle 253,58 milyar Euro’ya geriledi. İtalya’nın bu devirde Avrupa Birliği ülkelerinden yaptığı ithalatı yüzde 2,1 düşerken, tıpkı periyotta AB dışı ülkelerden ithalatı yüzde 13,8 düştü. Öte yandan İtalya’nın AB’ye ihracatı birinci beş ayda yüzde 1,9 düşerken, AB dışı ülkelere ihracatı ise yüzde 2,1’lik düşüş kaydetti. İtalya yılın birinci beş ayında AB ülkeleriyle 6,1 milyar euro dış ticaret açığı bulunurken, AB dışı ülkelerle 16,7 milyar euroluk bir dış ticaret fazlası bulunuyor.
FRANSA: AB içindeki en büyük ihracat pazarlarımızdan Fransa’nın ithalatı Fransa İktisat Bakanlığı bilgilerine nazaran 2023’ün birinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 7,1 düşerken, 2. çeyrekte ise düşüş yavaşladı ve yüzde 0,9’luk bir azalma oldu. Buna karşın Türkiye’nin Fransa’ya ihracatı birinci yedi aylık devirde yüzde 15,8 artmış durumda. Fransa birinci çeyrekte 181,2 milyar Euro, 2. çeyrekte 179,6 milyar euro ithalat gerçekleştirdi.
HOLLANDA: Türkiye’nin 9. büyük ihracat pazarında ithalat birinci çeyrekte ocak ve şubat aylarındaki yüzde 16 ve yüzde 11,5’lik artışın tesiriyle yüzde 8,9 artmış olsa da, mart, nisan ve mayıs aylarında ithalat yıllık bazda sırasıyla yüzde 1,4, yüzde 3,6 ve yüzde 9,1 düşüşle talep daralmasının hızlandığına işaret ediyor.
AVRUPA BİRLİĞİ: Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarının bulunduğu ve global ticaretinn AB’nin ithalatı da birinci çeyrekte yüzde 11,5 düşüşle 658 milyar Euro’ya gerilerken, birebir periyotta ihracatı yüzde 1,4 düşüşle 656 milyar Euro’ya geriledi.
ABD: Fed’in sıkılaşma döngüsü sona yaklaşıyor olsa da, merkez bankasının enfl asyonu dizginlemek için şuurlu bir biçimde ekonomiyi soğutmasıyla ABD’nin birinci altı ayda ithalatı yüzde 4 düşüşle 80,1 milyar dolara geriledi. İhracatı ise yüzde 2,5 artışla 37,6 milyar dolara ulaştı. Türkiye’nin ABD’ye ihracatındaki düşüş ise yüzde 17,3.
İNGİLTERE: Enerji krizinden değerli bir darbe alan İngiltere iktisadının ithalatı ise 2023’ün birinci beş ayında geçen yılki 257,8 milyar sterlin seviyesinden 247,8 milyar serline geriledi. Bu da yüzde 4’lük bir düşüşe denk geliyor. Türkiye’nin İngiltere’ye yılın birinci yedi ayında ihracatı ise yüzde 8,7 düşmüş durumda.
IRAK: En büyük 6. ihracat pazarımız Irak’ta ise Fransız güç devi Totalenergies ile yapılan 27 milyar dolarlık petrol muahedesi orta vadede görünümü düzeltse de, birinci yedi ayda Irak’a olan ihracatımız yüzde 10’a yakın düştü. Irak’ın ithalatı 2022 yılının tamamında yüzde 31,7 düşerken, 2023’ün birinci çeyreğinde evvelki çeyrekteki 9,15 milyar dolardan 7,72 milyar dolara geriledi. Bu da yüzde 16’lık bir düşüşe denk geliyor.
MISIR: Ukrayna’daki savaştan en çok etkilenen buğday ithalatçılarından biri olan Mısır’da ise petrol eserleri, demir çelik, kimyasal ve plastik kalemlerinde mayıs ithalatındaki sert düşüşler, ithalatının yüzde 47’si imalat girdisi olan Afrika iktisadında de işlerin zorlaştığına işaret ediyor. Mısır’ın birinci dört aydaki ithalatı paha bazında yüzde 27,4 düşüşle 5,36 milyar dolara gerilerken, bu sayı 2022’nin birinci dört ayı için 7,38 milyar dolardı. Mayıs ayında ise ithalat yıllık bazda yüzde 9,4 düşüşle 7,12 milyar dolara geriledi. İthalatı mayısta sert artan kalemler ilaç (yüzde 14,2), mısır (yüzde 46,4), buğday (yüzde 92,5) ve doğalgaz (yüzde 21,3) oldu.
RUSYA: Türkiye’nin 2023’ün birinci yedi ayında ihracatının yüzde 75’in üzerinde arttığı Rusya pazarında ise ‘Rusya dostu’ ülke olmanın ticaret avantajlarından faydalanıyoruz. Rusya Merkez Bankası datalarına nazaran Rusya’nın mal ve hizmet ithalatı birinci çeyrekte yüzde 74,3, 2. çeyrekte yüzde 76,9 arttı. Merkez Bankası’nın bu yıl yüzde 2,5’lik büyüme öngördüğü Rusya iktisadının ihracatındaki artış ise yüzde 100’ün üzerinde. Birinci çeyrekte yüzde 104,6, ikinci çeyrekte yüzde 101’lik bir artış kaydedilmiş.
UKRAYNA: Savaş halindeki Ukrayna’nın öteki ticaret ortaklarından ithalatı da çok dalgalı bir seyir içinde, aydan aya keskin iniş ve çıkışlar kaydediliyor. Fourkites bilgilerine nazaran Şubat 2023’te yıllık yüzde 450 artışla ithalattaki dalgalanma tepe yaptı. Türkiye’nin Ukrayna’ya ihracatı ise yılın birinci yedi ayında yüzde 64 yükselmiş durumda. Rusya ile ticari münasebetlerin güçlenerek devam etmesi Batılı müttefiklerimizce şimdilik bir yaptırım görmese de, önümüzdeki periyot için bu türlü bir mümkünlük var.
patronlardunyasi.com
