Sevde BOĞAZLIYANLIOĞLU
Döviz kurundaki belirsizlik ve artan enflasyon insanları daima yatırım yapmaya teşvik ederken piyasada sıfır araç bulma sorunlarının sürmesi otomotiv piyasasının geleceği ile ilgili soru işaretlerini artırıyor. İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Lideri Hayrettin Ertemel, araç satışlarının yeni durumu ve mümkün senaryolar hakkında İşverenler Dünyası’na bilgi verdi.
“BAYRAM ÖNCESİ HAREKETLİLİK BEKLİYORUZ”
“Piyasanın son yıllardaki daima artan grafiği, arabası bir yatırım aracı haline getirdiğinden talep epeyce yüksek” diyen Ertemel, şöyle devam etti:
“Geride bıraktığımız seçim süreci öncesinde de, seçimin ardından fiyatların artacağına dair oluşan genel kanaat de bu tabloya eklenince talep son yılların en yüksek düzeylerine ulaşmış durumda. Ocak-Mayıs itibariyle birtakım aylar yeni rekorlar kırılırken, kimi aylarda büyüme yüzde 150 düzeylerine çıktı. Seçim maratonunun çabucak ardından olduğumuz için satışlar geride bıraktığımız günlere kıyasla biraz durağan ilerliyor. Bu öngördüğümüz bir durumdu. Yaklaşan Kurban Bayramı ve şimdi başlayan yaz dönemi sebebiyle satışlarda hareketliliğin kısa müddette başlayacağı kanaatindeyiz.”
“ÖNÜMÜZDEKİ SÜREÇ İKİ SENARYOYA NAZARAN ŞEKİLLENECEK”
Bayram sonrasında genel durumun nasıl şekilleneceğine dair ise Ertemel, şu görüşlerini paylaştı:
“Piyasamızın seyri gerek iç gerekse dış kimi etkenlere nazaran şekillenecek. Dış tesirlerin başında küresel arz sorunu geliyor. 2023 yılında üretimin normalleşmeyeceği lakin geçmiş yıllara göre artacağını söylemek mümkün. Artan üretim, fiyatları olumlu istikamette etkileyebilir bilhassa yapay fiyat artışlarındaki etkiyi azaltabilir. Ülkemiz özelinde ise birden fazla ihtimal öngörmekteyiz. Şayet araba yatırım cazibesini korur, kur atakları yaşanır ve enflasyon tesirli olursa fiyatlar süratli artarken hem de piyasa yüksek taleple devam edecektir. Lakin yeni periyotla birlikte oluşan inanç ortamının tesiri, araba piyasasına dair atılacak rasyonel yeni adımlar hayata geçirilerek enflasyonla gayret birebir formda devam ederse fiyat artışlarındaki sürat kesilecek ve artış oranları kabul edilebilir oranda olacaktır. Bu durum talebi de bir ölçü düşürebilir. Ayrıyeten vatandaşlarımıza sunulacak öteki yatırım enstrümanları daha cazip görüldüğü takdirde birikimler başka alanlara da kayarak önümüzdeki süreçte piyasamızın yapay ateşini söndürebilir.
“ÜRETİMDE OLAĞANLAŞMA 2025’TE OLUR”
Pandeminin birçok dalda üretimde yaşattığı aksama geride bırakılsa da otomotiv alanında tesirlerinin sürdüğünü belirten Hayrettin Ertemel, “Otomotiv kesiminde modüler üretim sistemi hakim. Yani metal bir yerde, elektronik aksamlar ya da motor farklı bir yerde üretim gerçekleşiyor. Pandemi müddetince üretim bu sebeple önemli halde aksadı. Bununla birlikte hammadde ve lojistik sorunları de süreci etkiledi ve tesiri hala devam ediyor. Öteki yandan arabaların elektrik tesisatlarının bir birden fazla Ukrayna’da üretilmekteydi. Rusya-Ukrayna savaşı güç krizinin yanında üretime de mani olunca, bu üretim Çin özelinde Asya’ya kaydı. Bu üzere durumlar sonucunda, genel olarak tüm kesimler pandemi sürecinin tesirlerini geride bırakmış olmasına karşın, otomotivde küresel arz kasveti hala tesirini sürdürmektedir. Markalar 2023 yılı itibariyle üretimin pandemi öncesi adetlere dönmese de artacağını belirtmekteler. Üretim manasında olağanlaşmanın ise en erken 2025 yılı itibariyle olacağını ön görmekteyiz. Arz sorunu çözüldüğü takdirde hem fiyatlar üzerinde hem arabaya erişim üzerindeki aksilikler ortadan kalkacaktır” diye konuştu.
patronlardunyasi.com