Merkez Bankası’nın iki yıl ortanın akabinde gerçekleştirdiği birinci faiz artışı kamu bankalarının konut ve tüketici kredisi faizine sert yansıdı. Özel bankalar ise regülasyonların gevşetilmesiyle seçim devrinde neredeyse kapattıkları ve yüksek düzeylerde seyreden ferdi kredileri sonlu olarak tekrar açmaya başladı.
KONUT KREDİSİ FAİZLERİ YÜZDE 2.4’E KADAR YÜKSELDİ
Kamu bankalarında 500 bin TL’ye kadar olan konut kredilerinde faizler yüzde 1.39’dan yüzde 1.99’a çıkarken, 2 milyon TL ve üzeri konut kredisi için faizler ise birtakım kamu bankalarında aylık yüzde 2.4’e kadar yükseltildi. Kamu bankalarının gereksinim kredisi oranları da yüzde 1.89’dan yüzde 2.64’e kadar yükseldi. Bir bankacılık kaynağı faiz artışının akabinde kamu bankalarının kişisel kredilerde oranları yükselttiğini belirterek, “Ancak sonlu kullandırım devam ediyor” dedi.
MERKEZ SADELEŞME ADIMLARI ATMAYA BAŞLADI
TCMB 22 Haziran’da siyaset faizini yüzde 8.5’ten yüzde 15’e yükseltirken, faiz artışını “ilk adım” olarak pahalandıran banka sıkılaşma sürecinin enflasyon görünümünde besbelli düzgünleşme sağlanana kadar devam edeceğini belirtti. TCMB makro çerçevede de kademeli sadeleşme adımları atmaya başladı. TCMB birinci sadeleşme adımı olarak bankaların TL hissesine nazaran uygulayacağı karşılıkları düzenleme öncesindeki yüzde 3-17 bandından yüzde 3-yüzde12 bandına indirerek yapmıştı. Bu adım TL mevduat yarışını azaltmıştı.
ÖZEL BANKALARDA YÜZDE 5’E ÇIKTI
Öte yandan özel bankalar da TCMB’nin son iki yılda aldığı tedbirler ve bankalara getirilen, mecburî menkul değer tutma yükümlülüğünü de kapsayan ekstra yükümlülükler nedeniyle durma noktasına gelen 70 bin TL ve üstü kişisel kredileri tekrar kullanıma açtılar. Birtakım bankalarda 70 bin TL üstü gereksinim kredileri aylık yüzde 5 faiz oranı ile verilmeye başlanırken, konut kredisi faiz oranı ise aylık yüzde 3’ün üzerine çıktı. Bir diğer bankacılık kaynağı “Seçimden sonra neredeyse kapanan kredi piyasasının yine açılmaya başladığını görüyoruz. İki seçim ortasında krediler neredeyse durmuştu. Artık bu yavaş yavaş bilakis dönecek” dedi.
TİCARİ KREDİLERDE HAFİF HAREKETLENME
Bankacılar ticari kredilerde piyasanın yavaş yavaş hareketlendiğine dikkat çekerek, sadeleşme adımları ile birlikte spot kredi yerine rotatif krediye tekrar dönüldüğünü belirtti. Bankacılar, bankaların kredi kanallarını daha da açması için bu alanda getirilen faiz hadlerinin yüzde 13’lü düzeylerden yüzde 22’li düzeylere çıkmasının kâfi olmadığını, bu oranın kalkması gerektiğini belirtiyor. TCMB ticari kredilerde muhakkak bir faiz oranı üzerinde tahvil tutulması düzenlemesi ile dalın ticari kredide kullandırabileceği en yüksek faiz oranında belirleyici pozisyonda. TCMB faiz kararı akabinde Resmi Gazete düzenlemesiyle bu hesaplarda geçerli olan referans faiz oranını Temmuz için yüzde 0.81 yerine yüzde 1.36 olarak değiştirdi. Bu adım ticari kredide faiz üst limitlerinin yükselmesini sağladı.
