Son yıllarda birçok vilayette vatandaşın ortak sorunu fahiş kira artışları. Hem kiracılar hem de yeni Kiralık Mesken arayanlar kuvvetli bir devirden geçiyor. O denli ki istenen kira bedelleri birçok vakit maaşların dahi üzerine çıkıyor. TSKB Gayrimenkul Değerleme tarafından Hürriyet’e özel yapılan araştırma da çarpıcı tabloyu gözler önüne seriyor. Üç büyük vilayette en ucuz 2+1 konutu kiralamak için hane gelirinin en az 20-25 bin lira bandından olması gerekiyor. Kentlerin merkezi bölgelerinde ise gelir beklentisi 50-60 bin liraya kadar çıkıyor.
Hürriyet Gazetesinden Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran araştırmada sitelerindeki, 0-5 yaş aralığındaki binalarda olağan katta pozisyonlu en az 90 metrekare brüt alanlı, 2+1 tipi konutların ‘en düşük kira fiyatları’ temel alındı. Hane halkı gelirinin yüzde 30’unun kiraya ayrılabilir olduğu kabulüyle ilçe ilçe aylık hane gelir beklentisi ortaya konuldu.
“Fiyatlardaki artış, konut satın almak için sonlu finansal araçlar, arzdaki daralma ve sarsıntıyla gelen göç dalgası kiralarda artış için kıymetli itici güçler oldu” diyen TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Sertan Ünal, hane halkı sarfiyatlarında kiranın hissesinin değerli ölçüde arttığını söyledi.
BEŞİKTAŞ’TA 67 BİN, KADIKÖY’DE 63 BİN LİRA
İstanbul’da en düşük kira bedellerinin Silivri, Arnavutköy, Esenyurt, Beylikdüzü üzere kent çeperlerinde ağırlaştığını belirten Ünal, bu bölgelerde dahi en düşük aylık gelirin 20-25 bin lira olması gerektiğini kaydetti. Ünal’ın verdiği bilgilere nazaran, dönemlik kiralamaların ağır olduğu Adalar’dan sonra hane halkı aylık asgarî gelir beklentisinin en yüksek olduğu ilçeler Beşiktaş, Kadıköy ve Bakırköy. En düşük kira fiyatları dahi dikkate alındığında en düşük aylık gelir beklentisi Beşiktaş’ta 67 bin lira, Kadıköy’de 63 bin lira, Bakırköy’de ise 56 bin lira olarak hesaplandı.
Ege bölgesine ait bilgi veren Ünal, “İzmir vilayetinde öğrenci kısmına hitap eden Buca ve Konak ilçelerinde aylık en az hane halkı geliri 20-25 bin TL bandında seyretmekte olup, lüks konut stoğunun fazla olduğu, Narlıdere, Gaziemir ve Güzelbahçe ilçelerinde ise asgarî aylık hane halkı gelirinin 40-60 TL aralığında olduğu tespit edildi. Aydın, Denizli ve Muğla vilayetlerinde ise asgarî aylık hane halkı gelirinin 15-20 bin TL aralığında olduğu görüldü” formunda konuştu.
KİRALAR DOĞU VE GÜNEYDOĞU’DA DA YÜKSELDİ
Deprem felaketi sonrası ağır göç alan Ankara’da kira artışı sürat kesmiyor. 5 ilçede yapılan araştırma sonuçlarına nazaran başkentte hane halkı için aylık en düşük gelir beklentisi 20-52 bin TL aralığında. Yaşanan zelzele felaketi ardından Ankara üzere birçok vilayet ağır göç aldı. Bu göç tesiriyle Kayseri ve Mersin’de en düşük kiraya nazaran hane geliri beklentisi 18 bin lirayı, Konya’da 23 bin lirayı aştı. Adana’da en düşük beklenti 27 bin liraya yaklaştı, Antalya’da da yabancıların da tesiriyle 30 bin liraya ulaştı.
Doğu ve güneydoğu vilayetlerinde de kira artışı nedeniyle hane geliri beklentisi İstanbul’da birçok ilçeyi yakaladı. Araştırma sonuçlarına nazaran en ucuz konut baz alındığında, Mardin’de en düşük hane geliri muhtaçlığı 15 bin lira, Van’da yaklaşık 17 bin lira, Erzurum’da 20 bin lira, Diyarbakır’da 25 bin lira oldu.
Artış suratı yavaşlasa da kiralar yükselmeye devam ediyor. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından, Sahibinden.com’un ilan bilgileriyle hazırlanan mayıs ayı raporuna nazaran nisanda ülke genelinde yıllık kira artışı yüzde 117 olurken ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 105.2 TL’ye yükseldi. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 117.4, Ankara’da yüzde 192.2, İzmir’de ise yüzde 160.9 oldu. Ortalama ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 130.4 TL, Ankara’da 84.6 TL, İzmir’de ise 100 TL olarak açıklandı. Böylelikle İstanbul’da 100 metrekare konutun ortalama kirası 13 bin 40 liraya, Ankara’da 8 bin 460 liraya, İzmir’de 10 bin liraya çıktı.
