Doğu Karadeniz’de, global ısınmanın tesirleriyle yağış rejiminin değişikliğine bağlı hava sıcaklıkların yüksek seyretmesi ve yağışların azalması, çay tarımını olumsuz etkiledi. 1 milyon üretici aile tarafından yapılan yaş çay tarımında, kuraklığın yanına yanlış hasat ve eksik gübreleme de eklenince, son yıllarda rekoltede düşüş yaşandı. Geçen yıl 860 bin tondan 583 bin tona gerileyen yaş çay alımı, yeni sürgün periyodunda 520 bin tona yaklaştı.
Doğu Karadeniz’de Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun vilayetlerinde, 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafından yapılan yaş çay üretiminde üçüncü sürgün hasat periyodu sürüyor. Global iklim değişikliğine bağlı kuraklıktan etkilenen çay tarımında, hava sıcaklıların yüksek seyretmesi ve yağış oranlarındaki azalma rekolte kaybına yol açıyor.
Çayda, kuraklığın yanı sıra yanlış hasat ve eksik gübreleme nedeniyle son 5 yılda rekoltede düşüşün sürdüğü gözlemleniyor. 2021’de Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun’da 860 bin tonun üzerinde alım yapılan yaş çay, geçen yıl yaklaşık 583 bin tona gerilerken, hasat ve alımların sürdüğü yeni devirde ise üreticiler yaklaşık 520 bin ton yaş çayı teslim etti.
REKOLTEDE YÜZDE 20 DÜŞÜŞ
Rize Ticaret Borsası Lideri Mehmet Erdoğan, rekoltedeki düşüşün süreceğini belirterek, ısınan hava şartlarına uygun çay bahçeleri oluşturmasını önerdi.
Erdoğan, “Bugün biz eksikleri tespit etmeye çalışıyoruz. 5 yıl geriye baktığımızda; çay tarımında rekolte olarak, yüzde 18 ile yüzde 20 ortasında bir düşüş görülmekte. Geçen yıl da bu düşüşü yaşadık. Tahminen bu yıl biraz daha fazla bu düşüşü yaşayacağız. Bunun sebeplerine geldiğimiz vakit da pandemide artı ham unsur fiyatlarında yükselişler oldu. Bu durumda gübrenin buraya gelip, tarlaya girmesinde fiyatsal manada yükselişlere neden oldu. Bu durumlar vatandaşın, gübreye erişimini zorlaştırdı” dedi.
YANLIŞ TOPLAMA VE İKLİM DEĞİŞİLİĞİ ETKENİ
Çay tarımında yapılan yanlış hasat ve global ısınmanın rekolte kaybına neden olduğunu da söyleyen Erdoğan, “Bu periyotta tarlada personel manasında çalışan yurt dışı kökenli bir sürü emekçi geldi. Bu emekçiler çay toplamayı bilmediği için tarlaya ziyan verdi. Tarlada, 2 ve 3’üncü sürgünde kalması gerekli yeşil yaprak kalmadı. Bunun yanında hava kuralları ve global ısınmanın tesirlerini bölgede görmeye başladık. Rize’de geçmişte 37 derece hava sıcaklığını çok az görmüştüm lakin bu yaz yaklaşık 20 gün üst üste 37 derece sıcaklıkları gördük. Çay bitkimiz buna hazır değil.” diye konuştu.
patronlardunyasi.com