Kuyum dalı kırmızı alarm veriyor. Altını dünya standartlarındaki fiyatlarla ülkeye getirmek için gayret harcayan üretici-ihracatçılar, altına kota uygulanması ve ek vergi getirilmesi kararları ile güç durumda kaldı. Uygulanan kotanın yanı sıra, AB ve STA dışındaki ülkelerden yapılan ithalat için yüzde 20 ek vergi alınıyor.
Sektör temsilcilerinin verdiği bilgilere nazaran, ihracatçıların Dahilde Sürece Rejimi’ne (DİR) tartı verilmesini istediği lakin bunun mümkün olmayacağı belirtiliyor. DİR kapsamında 40 kiloya kadar altını ülkeye getirebilen ihracatçılar, her ülkeden altın getiremiyor. Birçok ülkede altının çıkışı yasak olduğu için üreticiler altına ulaşmakta zorluk yaşadıklarını söylüyor.
Ekonomim’den İmam Güneş’in haberine nazaran Hariçte Sürece Rejimi’nin de (HİR) tesirinin kalmadığı lisana getiriliyor. HİR kapsamında süreç görmek üzere hammaddelerin evvel ihraç edilmesi, süreç gördükten sonra eser olarak tekrar Türkiye’ye ithal edilmesi sağlanıyor. Fakat altına ulaşmakta zorluk yaşayan kesim, altının işlenmesi için yurt dışına çıkarılmasının mümkün olmayacağını, birebir vakitte maliyetin artacağına dikkat çekiyor.
6 BİN ÜRETİCİ RİSK ALTINDA
Kota uygulamasının akabinde Mücevher İhracatçıları Birliği Lideri Burak Yakın da, yaptığı açıklamasında ihtarda bulunarak mümkün riskleri işaret etmişti. Kararın dala ziyan vereceğini, 6 bin üreticinin risk altında olduğunu lisana getiren Yakın, karardan vazgeçilmemesi halinde kuyum kesimindeki işletmelerin kapanacağını tabir etmişti.
Altın Borsası’na kote firmaların, bulduğu altına daha uygun fiyatla eriştiğini lakin arzın talebi karşılayamaması nedeniyle fiyatların süratle üst çıktığını söyleyen dal temsilcileri, artan maliyetlerle birlikte üreticilerin karlılıklarının kalmadığını, şirketlerin başta Dubai olmak üzere İsrail ve İtalya üzere ülkelerde şirket açma teşebbüsünde bulunmaya başladığına vurgu yapıyor.
Türk üreticilerin yüklü olarak Dubai’yi tercih etmesinin arkasında vergi kolaylığı ve döviz bozdurma üzere süreçlerin olmamasının da hissesinin büyük olduğunu kaydeden kesim temsilcileri, Türkiye’nin üretim kalitesini bilen Avrupalı firmalardan ‘buraya gelin, birlikte üretelim’ daveti aldıklarını da tabir ediyor.
“TÜRKİYE’DE ÜRETİM YAPMAK İMKANSIZ HALE GELDİ”
Türk firmalarının üretimini öbür ülkelere taşımasının Türkiye’ye girecek dövizin de yurt dışına çıkmasına neden olacağını belirten bölüm temsilcileri, “Dünya ile rekabet eden bir ülkeyiz. Her geçen yıl üretimdeki gücümüz ihracata da yansıdı, ihracat kilogram kıymetimiz de arttı. Lakin, alınan son kararlar sonucunda Türkiye’de üretim yapmak imkansız hale geldi. Yurt dışından işlenmemiş altın getirip, işleyerek satmanın hiçbir manası kalmadı. Bunun yerine işlenmiş altın ithal etmek çok daha cazip. Bu kararlardan vazgeçilmeli. Aksi halde üreticilerimiz yurt dışına gidecek, ihracatımız gerilerken ithalatımız da artacak” diyor.
Türkiye’deki üretiminin cezbedici olmaktan çıktığını lisana getiren kesim temsilcileri, Kuyumcukent’teki Arap yüklü firmaların ayrılmayı düşündüğünü belirtiyor. Suriyeli, Dubaili, Iraklı, Suudi Arabistanlı, Hintli firmaların üretimi tekrar ülkelerine götürme fikrini taşıdıklarını lakin bekleme evresinde olduklarını kaydeden bölüm temsilcileri, bu firmalarının Türkiye’de vergi avantajı olduğu için yatırım yaptığını, artan maliyetlerin rekabetçiliği ortadan kaldırması nedeniyle ayrılmayı düşündüklerini söylüyor.
“DÜNYADA 65 BİN DOLAR OLAN ALTIN TÜRKİYE’DE 67 BİN DOLAR”
Konu ile ilgili konuşan Mücevher İhracatçıları Birliği Lideri Burak Yakın, altın ithalatına kota uygulanmasının, kayıt dışı süreçlerin ve kaçakçılığın artmasına yol açacağını söyledi. Altına erişim maliyetinin artmasının ihracatçı firmaların maliyetlerini de artıracağını belirten Yakın, şu bilgileri verdi:
“Dolayısıyla global pazarlardaki rekabet gücümüz olumsuz etkileniyor. Kota uygulanmasıyla Türkiye’nin tüm hudutlarından kaçak altın girmesinin önünü açılıyor. Bu da hem dalımıza, hem ülkemize ziyan verir. Bankaların elinde olan altını ihracatçıya kiloda 1750 dolar farkla satıyorlar. Bunun personelliği de var. En az 2000 dolarlık maliyet oluşuyor. Bizim dünya standartlarda altın getirmemiz lazım. Bu süreçte kazanan net bir halde bankalar oluyor. Dünyada altın 65 bin dolarken Türkiye’de 67 bin dolar, bu hak mıdır? Kuyumcular, üreticiler kapatma noktasına geldi. Bu karardan vazgeçileceğini düşünüyorum. Merkez Bankası Liderimizden da randevu istedik. Kendisine de problemlerimizi anlatacağız.”
patronlardunyasi.com