Merkez Bankası’nın (TCMB) net memleketler arası rezervleri, TL’nin düzeyini belirlemek için rezerv satışlarına seçim sonrası son vermesi akabinde başlayan yükseliş trendini sürdürerek geçen hafta 6 milyar doların üzerinde artış gösterdi.
Reuters’ın hesaplamalarına başvurduğu dört bankacı, Perşembe günü TCMB tarafından resmi olarak açıklanacak net milletlerarası rezervlerin geçen hafta 24 milyar dolara yaklaştığın hesapladı.
Bankacılar ayrıyeten TCMB brüt rezervlerinin geçen hafta yaklaşık 4 milyar dolar artış kaydederek 125.5 milyar dolara yükseldiğini hesapladı.
İlgili bilgiler TCMB analitik bilanço bilgilerinden ve öncü göstergelerinden hesaplanabiliyor. TCMB mevzuya ait bir yorum yapmadı.
Bankacılar TCMB rezervlerini geçiş periyodu olarak isimlendirilen kamu denetimli döviz siyasetlerinden hür siyasetlere geçiş sürecinde olduğu için yakından takip ediyor.
EN DÜŞÜK DÜZEY HAZİRAN’DA
TCMB net rezervleri, 2 Haziran’da -5.7 milyar dolara inerek 2002 yılında başlayan data serisinin en düşük bedelini almasından bu yana geçen yaklaşık dört ayda 30 milyar dolar toparlanmış olacak.
TCMB geçen yıl devreye aldığı tedbirlerle ihracatçıların döviz gelirlerinin %40’ını rezervine katıyor. Türkiye yılda 250 milyar dolarlık ihracat yapıyor ve bu adım 12 ayda tertipli 100 milyar dolarlık rezerv kazanımı manasına geliyor.
Seçimler öncesi bu fiyatın tamamı hatta bazen daha fazlası piyasaya satılıyordu. TL’nin seçim öncesi olması gerekenden daha kıymetli kalmasını sağlayan bu süreçte ihracat üzere gelirler ve TCMB rezervlerinin kendisi satılarak sağlanmıştı. Seçim sonrası ise bu süreç sona erdi.
TCMB’nin ihracat haricinde kur muhafazalı mevduat (KKM), turizm, yabancıların konut ve vatandaşlık edinimi, YUVAM kaynaklı nizamlı döviz gelirleri de bulunuyor.
TCMB döviz kazandırıcı süreçlerden toplanan dövizleri ise en çok KKM çıkışları için likidite ve ihracatçıların ithalat kaynaklı gereksinimlerini sağlamak için kullanırken; düzey değil likiditeyi gözettiğini belirtiyor.
Ekonomi idaresi kur gayelerinin olmadığını söylüyor. İdare hür kambiyo rejimi, dalgalı kur sistemi, dışa açık kurallı iktisat sistemini benimseyen bir anlayış içinde olduğuna dikkat çekiyor.
TL’yi savunmak için kamu bankaları aracılığı ile rezerv satışına da imkan sağlayan Hazine protokolünün kullanımına son verilmesiyle başlayan rezerv artışı TCMB’nin bankalara rekor KKM dönüşleri kaynaklı oluşan döviz satışlarına karşın devam ediyor.
TCMB KKM dönüşleri için bankalara muhtaçlığı olan dövizi direkt sağlayacak düzenlemeye giderken birkaç ay evvel gerçekleşen bu değişim işlemciler tarafından daha “şeffaf” siyasetlerin birinci adımı olarak nitelenmişti.
Rezerv artışları, KKM dönüşlerinin rekor düzeyde olduğu Ağustos ayında yavaşladı fakat tekrar de devam etti. Hesaplamaları yapan bir bankacı, “Ağustos ayı için 50 milyar dolarlık KKM dönüşü olduğunu devirde de rezervlerdeki besbelli bir kayıp olmaması pek olumluydu. Artık ise rezerv kazanımlarının biraz arttığını görebiliriz” dedi.
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s ay başında Türkiye’nin tekrar ortodoks iktisat siyasetini benimsemesinin, daha güçlü kredi notu bakımından yakında semeresini vermeye başlayabileceğini söylemişti. Raporda TL’deki bedel kaybına müsaade verilmesinin ülkedeki siyaset olağanlaşmasına bir işaret olarak nitelenmiş ve rezervlerde “büyük kur müdahalelerinin sonra ermesiyle” artış trendi başladığını belirtmişti.
patronlardunyasi.com