Semih Demirhan
Uzun müddettir içinden çıkılmaz bir ekonomik kriz ile çaba eden Lübnan, sonunda iflas bayrağını açtı. Lübnan Başbakanı Necib Mikati, Bakanlar Konseyi Toplatısı’nın akabinde yaptığı açıklamada meclisin ek ödeme kararı almaması halinde, haziran ayı memur maaşlarını ödeyemeyeceklerini açıkladı.
Yaklaşık 4 yıldır devam eden ekonomik krizde Lübnan Lirası, dolar karşısında adeta yok oldu. Ülkede, 2019’da bir ABD doları 1500 Lübnan lirasından süreç görürken, arka arda yaşanan gelişmelerle eş vakitli olarak mahallî para ünitesindeki kıymet kaybı da arttı. Lübnan Lirası 21 Mart’ta 140 bin liraya çıkarak yeni bir rekor kırmıştı. Öte yandan Krizden evvel Lübnan’da bir memur maaşı yaklaşık 1000 doları bulurken şu anda 100 doların altına geriledi.
“MAAŞ ÖDEMELERİ DAHA FAZLA GECİKEBİLİR”
Bununla birlikte bir ülkenin memur maaşlarını ödeyememesi dünya tarihinde birinci kere yaşanmıyor. Geçtiğimiz Nisan ayında Kenya, dış borç ödemelerini yapmak için kâfi parayı bulamadığından ötürü yüz binlerce memurun maaşlarını ödeyememişti. Maliye Bakanı Njuguna Ndung, memur maaşlarının daha da fazla gecikebileceği ihtarında da bulunmuştu.
İç savaşın yaşandığı Yemen de memur maaşlarının ödenemediği ülkelerden biri. 2018 yılında Ekonomik Araştırma ve Bilgi Merkezinin yayımladığı rapora nazaran devlet memurları yaklaşık 19 maaş alamadı. Kelam konusu durumla birlikte 6 milyondan fazla kişi “aşırı yoksul” duruma düştü. Raporda ayrıyeten geçmişte 95 dolar olan taban fiyatın vaktine nazaran 45 dolara kadar gerilediği belirtildi. 1 ABD doları şu an 250,35 Yemen Riyali’ne denk geliyor.
YUNANİSTAN DA TEHLİKEYE GİRMİŞTİ
Kenya ile birlikte bir öteki Afrika ülkesi olan Nijerya’da da bu yıl içerisinde birtakım eyaletlerde çalışan devlet memurlarının maaşları ödenmedi. Geçtiğimiz 1 Mayıs kutlamalarına katılan Zamfara eyaletinin memurları, yaklaşık 3 aydır maaş alamadıklarını söylemişti. Birtakım memurlar ise 2022 Aralık ayından bu yana devletten maaş almadıklarını söz etmişti.
Öte yandan ekonomik çıkmaza giren ülkeler ortasında Yunanistan da yer alıyor. 2015 yılında IMF’ye olan yüklü borcu nedeniyle “kemer sıkma politikası” uygulamak zorunda kalan Yunanistan, kamu çalışanlarının ve emeklilerinin maaşlarının ödenememe ihtimalleri üzerinde durmuştu.
Bununla birlikte İspanya da 2010’lu yıllarda bir bütçe krizi yaşamıştı. Bütçe krizi yaşayan İspanya, aldığı bir karar ile devlet memurlarının maaşlarını kesme ve yatırımları durdurma kararına yönelmişti. Açıklanan paket doğrultusunda memur maaşlarının 2010 için yüzde 5 oranında kesilmesi, 2011’de de dondurulması öngörülmüştü.
patronlardunyasi.com