Günlerdir merakla beklenen Merkez Bankası Para Siyaseti Heyeti’nin Temmuz ayı toplantısının akabinde faiz kararı açıklandı. Uzun vakittir merak edilen faizler kaç oldu? sorusu da yanıtlanmış oldu. Faiz oranı yüzde 17.5’e yükseldi.
TAHMİNLER YÜZDE 17-YÜZDE 20 ORTASINDAYDI
Yatırımcıların odağındaki TCMB siyaset faiz kararı için ekonomistlerin genel beklentisi 500 puan artışla yüzde 20’ye çekeceği tarafındaydı. Fakat birtakım ekonomistler faiz artışının beklentilerin altında kalacağı görüşünü belirtmişti. İddialar şöyleydi:
-Reuters anketi: Yüzde 17 ila yüzde 21,50
-AA Finans’ın anketi: Yüzde 17,5 ila yüzde 21.50
-Foreks anketi: Yüzde 20
-Bloomberg HT Araştırma Ünitesi: Yüzde 20
-Uluslararası Finans Enstitüsü’nün Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (CEEMEA) Araştırma Ünitesi Müdürü Uğraş İdeal: Yüzde 17,50
-HSBC Portföy Başekonomisti İbrahim Aksoy: Yüzde 17,5’e
-BlueBay Varlık Yönetimi’nden Tim Ash: Yüzde 20
FAİZ 27 AY SONRA GEÇEN AY ARTIRILMIŞTI
Evvelki devirde en son faiz artırımını 18 Mart 2021’de gerçekleştiren Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Mehmet Şimşek’in, Merkez Bankası Başkanlığı’na ise Hafize Gaye Erkan’ın atanmasının akabinde Haziran ayı toplantısında 27 ay sonra birinci sefer faiz arttırımına gitmişti. Faizler yüzde 8,5’ten 650 baz puan arttırılarak yüzde 15’e yükseltilmişti.
Yapılan açıklamada “Kurul, dezenflasyonun en kısa müddette tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın denetim altına alınması için mali sıkılaştırma sürecinin başlamasına karar vermiştir. Konsey siyaset faizini enflasyonun ana eğiliminin gerilemesini ve orta vadede yüzde 5 gayesine ulaşmasını sağlayacak nakdî ve finansal şartları oluşturacak formda belirleyecektir. Enflasyon görünümünde besbelli güzelleşme sağlanana kadar nakdî sıkılaştırma gerektiği vakitte ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir. Enflasyon ve enflasyon eğilimine ait göstergeler yakından takip edilecek ve TCMB, fiyat istikrarı temel maksadı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir. Mali sıkılaştırma sürecinin başlaması ile para siyasetinin aktifliği artacaktır. Bununla birlikte, fiyat istikrarının sürekliliğini sağlamak gayesiyle, TCMB cari dengeyi güzelleştirecek stratejik yatırımları desteklemeye devam edecektir. Heyet, mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa düzeneklerinin fonksiyonelliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek halde sadeleştirecektir. Sadeleşme süreci, tesir tahlilleri yapılarak kademeli olacaktır. Heyet, kararlarını öngörülebilir, bilgi odaklı ve şeffaf bir çerçevede almaya devam edecektir” sözlerine yer verilmişti.
FAİZLER YÜKSELMEYE DEVAM EDECEK Mİ?
Piyasa beklentilerine nazaran Merkez Bankası gelecek toplantılarda faiz artışına kademeli bir halde devam edecek, ama sert bir biçimde faizlerin yükseltilmesi beklenmiyor. AA finansın 18 ekonomistle yaptığı çalışmaya nazaran siyaset faizlerinin yıl sonunda yüzde 18 ile 35 ortasında olması bekleniyor.
FAİZ ARTIRIMI NEDİR? FAİZ ARTIRIMI NE MANAYA GELİYOR?
Faiz artışları, para siyasetinin bir kesimi olarak kullanılır ve merkez bankaları tarafından kararlaştırılır. Merkez bankaları, ekonomik bilgileri ve hedeflenen ekonomik büyüme, enflasyon oranları üzere faktörleri kıymetlendirerek faiz oranlarını ayarlar. Fakat, faiz oranlarının artırılması yahut azaltılması kararları karmaşık bir süreci içerir ve birçok değişkeni dikkate almayı gerektirir.
Faiz artışları, ekonomik tesirleriyle birlikte gelir. Yüksek faiz oranları, borçlanma maliyetlerini artırır ve tüketici harcamalarını, yatırımları ve işletmelerin genişlemesini etkileyebilir. Bununla birlikte, faiz artışları, yatırımcılara daha yüksek getiri sağlamak için tasarrufları teşvik edebilir ve enflasyonu denetim etmeye yardımcı olabilir.
Dünya genelinde bilhassa pandemi sonrasında enflasyondaki yükselişi denetim altına almak için kullanılan faiz artırımları, uzun vadede devam ettiğinde ekonomik büyümeyi yavaşlatma ihtimali de ortaya çıkarabilir bundan ötürü ekonomistler yapısal ıslahatlar ile bir arada faiz artırım sürecinin olması gerektiğini tabir ediyorlar.
16 ARALIK 2021’DE ALINAN KARARLA FAİZLERİ İNDİREN TEK ÜLKE: TÜRKİYE
Dünyada faiz artışları karşısında daha düşük faiz siyaseti izleyen Türkiye, 16 Aralık 2021’de 100 baz puan indirime gitmişti. Faizler son 4 toplantı sonunda toplamda 500 baz puan indirilmişti. Faizler o yılda Avrupa Merkez Bankası dahil 55 ülkede ya sabit bırakılıp ya artırılırken, faizleri düşüren tek ülke Türkiye olmuştu.
patronlardunyasi.com