Erkan, yılın üçüncü Enflasyon Raporu’nun tanıtımı gayesiyle Merkez Bankası Yönetim Merkezi’nde düzenlediği bilgilendirme toplantısında, dış talebi özetleyen Global Büyüme Endeksi’ne ait varsayımlarını 2023 yılı için hudutlu olarak üst, 2024 yılı için de aşağı taraflı güncellediklerini söyledi.
Bir evvelki Enflasyon Raporu’ndan bu yana spot ve vadeli piyasalarda ham petrol fiyatlarının öngörüleriyle uyumlu gerçekleştiğini belirten Erkan, petrol fiyatlarına ait varsayımlarının yatay seyrettiğini tabir etti. Erkan, emtia ve güçte vadeli piyasalara yansıyan jeopolitik ve arz taraflı tesirler nedeniyle, 2024 yılına ait ithalat fiyatları varsayımlarını üst taraflı güncellediklerini lisana getirdi.
Yurt içi besin fiyatlarındaki artış eğiliminin arz istikametli sıkıntılar ve piyasa yapısındaki yetersizlikler nedeniyle devam ettiğini vurgulayan Erkan, son devirde kırmızı et ve kırmızı etle temaslı işlenmiş besin eserlerinde besbelli artışlar gözlendiği bilgisini verdi.
“2024 YILINDA BESİN ENFLASYONU YÜZDE 35”
Erkan, kırmızı et yanında, arz şartlarının etkilediği zerzevat fiyatlarında da yüksek oranlı artışlar izlediklerine dikkati çekerek, şöyle konuştu: “Önümüzdeki devirde besin fiyatları enflasyonunun 2023 yılını yüzde 61,5 düzeyinde, 2024 yılını ise yüzde 35 seviyesinde tamamlayacağı varsayımını varsayımlarımıza yansıttık. Bu çerçevede, enflasyon patikamızda değerli bir güncelleme gerçekleştirdik. 2023 yıl sonu enflasyon iddiamızı yüzde 58’e yükselttik. 2024 yıl sonu varsayımımızı yüzde 33’e güncelledik. 2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 15’e gerileyeceğini varsayım ediyoruz. Kestirim patikamızdaki revizyon, 2023 yıl sonu için 35,7 puan, 2024 yıl sonu için ise 24,2 puan olmuştur.”
ENFLASYON KESTİRİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Enflasyon kestirimini etkileyen faktörler Erkan, varsayımlardaki bu değişikliklerin kaynaklarına ait de şu değerlendirmede bulundu: “Bir evvelki rapor periyoduna nazaran Türk lirası cinsi ithalat fiyatlarındaki gelişmeler 2023 yıl sonu enflasyon kestirimini 7,5 puan yükseltirken 2024 yıl sonu enflasyon varsayımımızı 8,3 puan üst çekti. Bu gelişmede döviz kuru gelişmeleri temel belirleyici olmuştur. Besin fiyatları, gerçekleşmenin ve varsayımlardaki artışın tesirinden ötürü iddialarımızı 2023 yılı için 8,5 puan, 2024 yılı için ise 6 puan üst tarafta etkiledi. Ayrıyeten, hane halkına yapılan transferler, vergi, fiyat ve yönetilen yönlendirilen fiyat ayarlamaları üzere öteki iktisat siyasetlerindeki değişiklikler ise 2023 yıl sonu enflasyon iddiamızı 7,5 puan üst taraflı etkilerken 2024 yıl sonu enflasyon varsayımımızı 3,6 puan artırdı. İç talebin iddiamızdan güçlü seyretmesi 2023 yıl sonu enflasyon iddiamızı 1,3 puan, 2024 yıl sonu iddiamızı ise 0,4 puan üst çekti. Son olarak, kestirim sapması ve varsayım yaklaşımındaki değişimin tesiri 2023 ve 2024 yıl sonu enflasyon iddialarımızı sırasıyla 10,9 ve 5,9 puan artırmıştır.” Erkan, sundukları enflasyon patikasında yaptıkları üst istikametli değişikliğin varsayım yaklaşımı kaynaklı temel nedeninin, evvelki raporda sunulan patikada orta maksat olma özelliğinin öne çıkarılmasından, mevcut projeksiyonlarının ise değişen makroekonomik görünümle birlikte Merkez Bankasının teknik kestirimleri çerçevesinde oluşturulmasından kaynaklandığını anlattı.
“PARA SİYASETİ REAKSİYONUMUZU ENFLASYONUN ANA EĞİLİMİNİ DÜŞÜRME ODAKLI VERİYORUZ”
Enflasyon iddialarının siyaset yansılarını ve bunların birikimli tesirlerini de içerdiğini vurgulayan Erkan, şunları kaydetti:
“Para siyaseti reaksiyonumuzu, enflasyonun ana eğilimini düşürmeye odaklı olarak veriyoruz. Enflasyonun ana eğilimini etkileyen mali ve finansal şartları yakından tahlil ediyoruz. Siyaset faizini kademeli olarak artırırken makroihtiyati çerçevede sadeleştirme süreciyle hem piyasa düzeneklerinin fonksiyonelliğini artıracak hem de piyasa faizlerinin enflasyon beklentileriyle daha uyumlu bir noktada şekillenmesine çalışacağız. Bunun yanında, seçici kredi sıkılaştırması yoluyla enflasyonu hedefleyen dengeleyici adımlar atıyoruz ve atmaya devam edeceğiz. Miktarsal sıkılaştırma kararlarımızla birlikte, döviz kuru ve iç talep üzerinde aşırılıklar oluşturmadan Türk lirası likiditenin istikrarlı gelişimini temin edeceğiz. Çalışmalarını başlattığımız ve bir müddet sonra açıklayacağımız üzere, Türk lirası tasarruf enstrümanlarını çeşitlendirecek ve sermaye piyasalarının derinleşmesini destekleyeceğiz. Merkez Bankası itimat, istikrar ve şeffaflık prensipleri doğrultusunda, büsbütün bilgilere dayalı ve tam bir uyum içinde karar verecektir.”
Kararlarının, enflasyon, piyasalar, mali ve finansal şartlar üzerindeki tesirlerini daima ölçerek, mali sıkılaştırma sürecini dinamik olarak optimize edecekleri bilgisini veren Erkan, kademeli ve istikrarlı ilerleyişiyle birlikte gayelerinin, beklentilerin tekrar çıpalanmasını sağlamakla birlikte, öngörülebilirlik olduğunu kelamlarına ekledi.
