Sağlık Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü Ulusal Zehir Müracaat Merkezi Sorumlu Tabibi Dr. Ahmet Özlü, meskenlerde kullanılan kimyasalların yanlış kullanıldığında ya da çeşitli kazalar sonucu solunması ve teması halinde zehirlenmelere yol açabildiğini söyledi.
Vatandaşların mesken kimyasallarıyla gündelik hayatta daima karşı karşıya olduğunu söz eden Özlü, tehlikeli olabilen evsel kimyasal unsur içeren paklık eserlerinin; kireç ve yağ çözücüler, fırın temizleyicileri, lavabo açıcılar, tuvalet ve banyo temizleyicileri, metal parlatıcılar ve pas gidericiler, otomatik çamaşır ve bulaşık makinesi eserleri, çamaşır suyu, yumuşatıcılar, parlatıcılar ile sıvı bulaşık deterjanlarını kapsadığını belirtti.
Özlü; ferdî bakım eserleri, parfüm, kolonya, boya malzemeleri, tütün, kibrit, pil, civalı termometre, tarım ve böcek ilaçları ile gübrenin de tehlikeli olabileceğine dikkati çekti.
HER KİMYASALIN TESİRİ FARKLI
Ev kimyasallarının bulaşma yolunun, o eserin özelliğine nazaran değişiklik gösterdiğini belirten Özlü, “Ev kimyasallarının tahriş edici, yakıcı ve yanıcı özellikleri, bireylerde zehirlenme nedeni olabiliyor. Mesken kimyasalları, bilhassa ağız ve teneffüs yoluyla alınabilir yahut deri ve göze temas ederek etkileyebilir.” dedi.
Kimyasallara bağlı zehirlenmelerin de eserin çeşidine ve alınan ölçüye nazaran değişiklik gösterebildiğine işaret eden Özlü, şunları kaydetti:
“Zararlı tesirler hafif cilt döküntüsü yahut tahriş biçiminde ortaya çıkabileceği üzere ağır organ hasarına, kalıcı tesirlere yahut fonksiyon bozukluğuna, hatta mevte neden olabilir. Şayet kimyasal, teneffüs yoluyla alınmışsa, nefes darlığı üzere belirtiler görülebilir. Göz ya da cilde temasla yakıcı ve yanıcı tesirler ortaya çıkabilir.”
FARKLI KİMYASALLARI BİRBİRİYLE KARIŞTIRMAYIN
Bu çeşit zehirlenmelerden korunmak için öncelikle şuurlu tüketici olunması gerektiğine işaret eden Özlü, vatandaşların, mesken için alınan her eserin kimyasal özelliğini yeterli bilmesi gerektiğini söyledi.
Özlü, şu tekliflerde bulundu:
“Zehirlenmelerden korunmak için alınan tüm kimyasal eserler etiketli ve ruhsatlı olmalı. Etiketli eserler, kullanımdan evvel kesinlikle düzgünce okunmalı ve talimatlara uygun tüketilmeli. Bu eserler, bir etkileşim olmaması için farklı kimyasallarla karıştırılmadan kullanılmalı. Eserler karıştırıldığında ortaya çok daha farklı bir eser çıkabilir ki bu, teneffüs yolunu etkileyecek bir gaz olabilir ya da deriye ve göze çok daha ağır tahribat verebilir.
Kimyasallar, saklanırken de orjinal kaplarında, etiketleri sökülmeden ve çocukların erişemeyeceği yerlerde koruma edilmeli. Mümkünse eserlerin kilitli kapaklı olanları tercih edilmeli ve saklanılan yer de kilitli bir dolap olmalı. Mesken kimyasalları kullanıldıktan sonra ortada bırakılmamalı ve çabucak inançlı bir yere kaldırılmalı. Boşalan kutular ve şişeler, tehlike oluşturmayacak formda atılmalı. Mesken kimyasalları ile besinler farklı yerlerde saklanmalı ve bu hususlar hiçbir vakit yiyecek ve içecek kaplarına konulmamalı. Zira, bilhassa çocukların bu eserleri bir besin hususu üzere algılamamaları gerekir.”
Özlü, konut kimyasalları kullanılırken ortamın havalandırılmasına itina gösterilmesi gerektiğine dikkati çekerek, “Temizlik eseri kullanılırken pencereler açılarak ortam havalandırılmalı. Bu eserlerin suyla temas etmesi ve yüzeylere uygulanması sırasında buharlaşmaya bağlı ortaya çıkabilecek gazlar, ortam havalandırılmasıyla uzaklaştırılmalı.” diye konuştu.
HEMEN SIHHAT KURUMLARINA BAŞVURUN
Özlü, zehirlenmeye ait belirtilerin ortaya çıkması halinde vakit kaybetmeden kesinlikle acil sıhhat kurumlarına başvurulması gerektiğinin hayati ehemmiyet taşıdığını vurguladı.
Hastaneye giderken, zehirlenmeye neden olan eser yahut örneğinin de kesinlikle götürülmesi gerektiğine işaret eden Özlü, bunun teşhis ve tedaviye büyük katkı sağlayacağını belirtti. Özlü, “Orijinal ambalaj ve etiketiyle birlikte eser götürülmeli.” dedi.
Zehirlenme hadiselerinde vatandaşlarca kimi vakit kusturma üzere süreçlerin yapıldığını, lakin bunun katiyen uygulanmaması gerektiğini belirten Özlü, “Kusturmadan kesinlikle kaçınılmalı, zira kusturulmaya çalışıldığında o kimyasala ikinci defa maruz kalınıyor. Bu sefer kimyasalın ziyanlı tesiri artıyor.” diye konuştu.
Özlü, “Kimyasalla göz ya da cilt teması olduğunda, suyla yıkanabilir, ağız çalkalanabilir. Kıyafetlere bir temas olduğunda giysiler çıkarılarak ayrıştırılarak yıkanabilir. Lakin öncelikli olan çabucak hastaneye başvurmaktır.” ihtarında bulundu.
Özlü, Sıhhat Bakanlığı bünyesinde Ankara’da tek merkez olan Zehir Müracaat Merkezi’nin bulunduğunu anımsatarak, buranın 7 gün 24 saat hizmet verdiğini söyledi. Merkezde, vatandaşlara rastgele bir zehirlenme durumunda danışmanlık hizmeti verdiğini lisana getiren Özlü, “ALO 114 tuşlanarak merkeze ulaşılabilir.” dedi.
patronlardunyasi.com
