Türkiye pamuk üretiminin yüzde 40’ının gerçekleştirildiği Şanlıurfa’da ekim dönemi tamamlandı. 500 bin dekarlık alan daralması oldu. Stoklarda geçen dönemin pamuğu bekliyor. Türki cumhuriyetlerden ithalat, bölümü zorluyor. Kota konulsun talepleri yükseliyor. Bölgeden yetkililer takviyelerin gecikmesi ve fiyatlardaki sert düşüş nedeniyle üreticinin uzaklaşma eğiliminde olduğuna dikkat çekerek, hususa el atılması gerektiğini söyledi.
Ekonomim’dem Mehmet Nabi Batuk’un haberine nazaran, geçen yıl hazır giysi dalında global ölçekteki resesyon nedeniyle pamuk depolarda kalmış, fiyatlar da 13 TL’ye kadar düşmüştü. Bu yıl toparlanma beklenirken zelzele yaşandı. Bölgedeki tesisler ziyan gördü. Üretici temsilcileri, bilhassa fiyatların düşmesi nedeniyle bölgede, ekim alanlarında 500 bin dekarlık daralmanın yaşandığını bildirdi.
Pamuktan dokumacılık ham unsurları üreten endüstriciler ise depolardaki stokların süratli erimesi için dokuma ham hususları ithalatının durdurulmasına ve katma pahalı üretimi artıracak yeni dayanak programlarına gereksinim olduğunu aktardı.
İTHALAT ARTIŞ EĞİLİMİNDE
Yıllık 700 bin – 1 milyon ton düzeylerinde gerçekleşen Türkiye pamuk üretiminin yanı sıra 1,2 milyon ton da ithalat yapılıyor. Geçen yıl yüksek bir artışla 3,3 milyar dolarlık ithalat yapıldı. Bu yılın birinci 3 ayında ithalat 414 milyon dolara (179 bin ton) ulaştı. Pamuk ipliği ithalatı da 2022’de %31 arttı ve 1 milyar dolar ile tarihi doruğa çıktı. Yeniden pamuklu dokuma kumaş eser kümesi ithalatında da 2022 yılında %22 artıyla 531 milyon dolarlık ithalat oldu. Bu artış dokumacılık bölümünün pamuk, iplik, pamuklu kumaş üzere tüm üretim alanlarını etkiliyor ve milyarlarca dolarlık kapasitenin atıl kalmasına yol açıyor.
KİLECİ: DAHA KATMA PAHALI ESERLERE YÖNELMELİYİZ
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri Ahmet Fikret Kileci, evvel pandemi sonrasında da savaş sonucunda artış gösteren emtia ve ham unsur fiyatlarının dünya genelinde sert bir düşüş eğilimi gösterdiğini kaydetti. Global piyasalardaki Amerikan pamuk fiyatlarının bir sene öncesine nazaran %40 gerilediğini söz eden Kileci, arz – talep istikrarındaki bozulma giderilene dek piyasadaki çarpıklığın devam edeceğini aktardı. Kileci, şöyle konuştu, “Standart eserlerden çıkıp kalite odaklı iş yapmamız lazım. İllaki fiyat odaklı olacak fakat en ucuzunu yapmaya kalkarsanız bu iş olmaz. Bunun için uzun vakittir Ar-Ge, inovasyon, yenilik, yeşil dönüşüm diyoruz. Bunu ortaya koyduğumuz gün ihracatımızdaki artış katlanacak. İplik ithalatına kota konulması halinde yerli üretici korunur lakin üretimin de iç piyasanın gereksinimlerini karşılayacak düzeyde olması lazım. İthalata kota uygulamasında suistimal olmadığı surece ve sürdürülebilir üretim modeline geçildiği durumda yerli üreticimiz faydalanır. Bunun için çağdaş üretim teknikleri kullanılarak parsel parsel küçük üretimler yerine arazi birliğinin sağlanması ve bu yolla daha büyük üretim alanlarında pamuk üreticiliğine geçilmesi lazım. Yapılacak en kıymetli şey gerçek bir teşvik siyaseti ortaya koymak. Enfl asyonist bir ortamda çiftçilerimizin bu maliyetlerle baş edebilmesi mümkün değil. Nisan ayında tarım eserlerindeki üretici fiyat endeksi %134. Çiftçimizi korumazsak üretim kanallarımız gitgide daralacak” uyarısı yaptı.
YETİM: ŞANLIURFA’NIN LOKOMOTİF KESİMLERİNDEN BİRİ HALİNE GELDİ
Şanlıurfa TSO Lideri Mehmet Yetim, “Harran Ovası’nın pamuk üretiminde kıymetli merkezlerden biri haline dönüştü. Türkiye pamuk üretiminin yaklaşık %40’ı Şanlıurfa’da gerçekleşiyor. Bu yıl bölgemizde 1,3 milyon ton kütlü pamuk üretimi bekliyoruz. Kentimizde pamuk üretimi kadar toplama, sürece ve ihracatta da süratli bir gelişim yaşanıyor. Pamuk sürece tesisleri, istihdamın artırılmasına etkin katkı sağlıyor. Kesim büyüyor. Bölgemizde ham pamuk üretimi sayesinde dokuma, giysiler ve öbür dokuma eserleri ihracatı için kıymetli yatırımlar kümelendi ve kümelenmeye devam ediyor” dedi.
EYÜPOĞLU: İPLİK İTHALATI YERLİ ÜRETİME ZİYAN VERİYOR
Pamuk fiyatlarındaki gerilemeye karşın münavebeli tarım sistemi nedeniyle Urfalı çiftçinin pamuktan vazgeçemediğini belirten Şanlıurfa Ziraat Odası Lideri Ahmet Eyüpoğlu, pamuk ekimlerinin tamamlandığını ve hasat periyoduna kadar depolardaki eski periyot stokları azaltacak yeni uygulamalar geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Stokların erimemesi durumunda piyasanın dengelenemeyeceğini söyleyen Ahmet Eyüpoğlu, “Geçtiğimiz yıl 35 TL ile 60 TL ortasında değişen pamuk fiyatlarının 13 ile 14 TL’ye kadar geriledi. Fiyatlar çiftçiler açısından çok güzel değil lakin öteki bir eser ekme talihimiz yok. Fiyatlarının dengelenmesi için dışarıdan getirilen ipliğe kota koyulması ve yerli iplik üreticilerini desteklememiz gerekiyor. Bilhassa Türki Cumhuriyetlerden yapılan ucuz iplik ithalatı Türk iplik markalarını güç durumda bırakıyor. Yerli iplik fabrikaları pamuk taleplerini geçen yıla oranla yüzde 25 oranında azalttı. Pamuk ihracatını artıracak yeni düzenlemelerde piyasanın dengelenmesi için faydalı olabilir” dedi.
YILMAZ: ERİMEYEN STOKLAR, EKİM ALANLARINI 500 BİN DEKAR AZALTTI
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Lideri Mustafa Yılmaz, pamuk ekimlerinin 2 milyon dekar alan üzerinde tamamlandığını söyledi. Sarsıntı nedeniyle pamuk ekim alanlarının bu yıl 500 bin dekar azaldığını lisana getiren Mustafa Yılmaz, “Adana, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Hatay’daki hazır giysi, iplik ve çırçır sanayicilerinin üretim tesislerinin ziyan görmesi nedeniyle geçen yılın hasadı olan pamuk eserleri depolarda duruyor. Ayrıyeten global resesyonun tesirlerinin devam etmesi nedeniyle hazır giysi ve iplik dalındaki yavaşlama pamuk fiyatlarının düşmesine neden oluyor. 2022’de 35 TL olan kütlü pamuk 60 TL balya pamuk olan pamuk fiyatları şuanda kütlüde 13, balyada 35 – 40 TL bandında. Pamuk çiftçileri öbür eserlere yöneliyor. Bunda devlet takviyelerinin 1 yıl gecikme ile ödenmesi de tesirli. Şu anda çiftçi 2022 dayanaklarını almaya başladı. Çiftçi, dayanağa ekimler başlamadan erişmeyi talep ediyor” dedi.
İTHİB LİDERİ ÖKSÜZ: STOK FİNANSMAN TEŞVİKİ UYGULAMASI BAŞLATILMALI
İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) İdare Konseyi Lideri Ahmet Öksüz, pamuk ile başlayan üretim ağı içerisindeki eser kümelerinden bir adedinin bozulması durumunda orta ve uzun vadede tüm bölümün olumsuz etkileneceği uyarısı yaptı. Global rekabet gücünü artırabilmek için pamuğun üretimine ve stokların eritilmesine yönelik uygunlaştırıcı siyasetlerin büyük ehemmiyet arz ettiğini kaydeden Ahmet Öksüz, şöyle dedi: “Pamuk stoklarının süratle eritilmesi için pamuk alıcısı fi rmalarımıza stok fi nansman teşviki uygulaması yararlı olur. Zira hali hazırda dokuma işletmeleri zelzelenin tesirlerinden lakin %50 – 60 oranında arınabildi. Münasebetiyle gerek pamuk çiftçimizin eserini korumak gerekse işletmelerimizin pamuk alımını artırabilmek için stok fi nansman teşviki yerinde bir karar olacaktır. Pazar hissesi kaybetmemek, tersine artırmak için yerli üretim kapasitesinin korunması ve işletmelerin atıl kalmaması gerekir. Pamuk ipliği dalında %5 – %8 ortasındaki ek gümrük vergilerinin artırılması en kıymetli beklentimiz. Öbür yandan katma pahalı sürdürülebilir üretim kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı ile organik pamuk üretiminin daha fazla teşvik edilmesi için pamuk prim fark takviyesinin ve üretim alanlarının artırılması çalışmaları yapılmalı. Ayrıyeten Dahilde Sürece Müsaade Dokümanı kapsamında ihracata bahis kimi dokumacılık eserlerinin en az yüzde 50’sinin ithalat yoluyla, kalan kısmının ise iç piyasadan karşılanması gerekiyor. Eser üretiminde ithalatın yüzde 50’yi aşan kısmına ise müeyyide uygulanıyor. Bu uygulama pamuk ipliği kümesinde da geçerliydi. Bu uygulamanın tekrar getirilmesi iç piyasa üretimini nispeten koruyacaktır.”
Patronlardunyasi.com
