Rusya’nın 24 Şubat 2022’de başlattığı işgali, dünyanın en büyük buğday ihracatçılarından biri olan Ukrayna’nın ihracatını sekteye uğratmaya devam ediyor… Buğday fiyatı, Rusya’daki harikulâde güçlü mahsul nedeniyle neredeyse üç yılın en düşük düzeyine geriledi; temmuz ayının sonundan bu yana da 5’te 1’inden fazla düştü.
Rabobank’ın Kıdemli Emtia Analisti Michael Magdovitz, yaşananları Financial Times gazetesine şöyle kıymetlendirdi: “Temelinde Rusya’nın akınları sonucunda buğday fiyatlarının kıymetli ölçüde düştüğünü gördük.”
-Rusya’nın Karadeniz limanları buğday ihracatının yaklaşık yüzde 70’ini gerçekleştiriyor ve bu da onu global tahıl tedariki için kıymetli bir arter haline getiriyor.
– Ukrayna, işgalden evvelki 2021-22 döneminde global buğday ihracatının yüzde 9.2’sini gerçekleştirmişti. S&P’nin varsayımlarına nazaran bu oran 2023-24 hasat döneminde yüzde 6.4’e düşecek. Buna karşılık, hâlihazırda dünyanın en büyük ihracatçısı olan Rusya, 2021-22’de global ihracatın yüzde 15.9’unu karşılamıştı ve dahası 2023-24 hasat döneminde bu oranı yüzde 22.5’e çıkartacak üzere görünüyor.
-Bu durum bu yıl tekrar artabilir. S&P Küresel Commodity Insights’ın varsayımlarına nazaran Rusya, 2022’de 46 milyon ton buğday ihraç etti ve bu yıl da 47 milyon ton buğday ihraç edeceğini iddia ediyor. S&P Küresel’in baş tarım ekonomisti Paul Hughes, “50 milyon ihracat yaparlarsa, şaşırmam” derken; Magdovitz bu durum için de “Ukrayna’nın kaybı Rusya’nın karı oldu” diye konuştu.
Peki buğday fiyatları artar mı? Analistlere nazaran, “Evet, savaşın Karadeniz’e yayılması ve yüksek düzeydeki hedge fon bahisleri yeni bir yükselişe neden olabilir.” Ukrayna Savaşı, buğday piyasasını saniye saniye değiştirebiliyor.
İşte size 4 örnek:
-Küresel tahıl fiyatları, geçen yıl Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde bushel başına 13 doların üzerine çıkıp tepe yaptı, sonra yarıdan fazla düştü. Geçtiğimiz yıl, BM ve Türkiye’nin aracılık ettiği bir muahede, yaklaşık 33 milyon ton tahılın Ukrayna’dan sevk edilmesine müsaade vererek fiyatların yine düşmesine yardımcı oldu.
– Geçtiğimiz çarşamba günü, Ukrayna’ya giden bir kargo gemisinin Karadeniz’de bir mayına çarpmasının akabinde vadeli süreç fiyatları birinci başta yüzde 2’den fazla arttı, bushel başına 5.91 dolara çıktı, sonra da geriledi.
-Chicago’da buğday fiyatları, temmuz ayında Moskova’nın Karadeniz’de faaliyet gösteren tüm gemilerin gaye alınabileceğini söylemesiyle kısa müddetliğine 7.77 dolara kadar yükseldi ve tıpkı ayın sonunda Rusya’nın Ukrayna tahıl limanlarına akın başlatmasıyla yüzde 12 arttı. Son olarak emtia uzmanları, fiyatların uçuşa geçmemesi konusunda Kiev idaresine müteşekkir. FT’ye konuşan uzmanlara nazaran, “Ukrayna şu ana kadar misilleme yapmama konusunda büyük bir itidal gösterdi. Misilleme olursa, fiyatlar çok daha yüksek olacaktır.”
TAHIL KORİDORU MUAHEDESİNDE İLERLEME YOK
Kremlin, Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı’nda bir ilerleme kaydedilmediğini ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ortasında takvime bağlanmış bir görüşme planının bulunmadığını açıkladı.
Rusya, Ukrayna tahılının geçen yıldan bu yana Karadeniz üzerinden inançlı halde taşınmasını sağlayan tahıl mutabakatını Temmuz’da askıya aldığını açıklamıştı. Erdoğan, Putin ile Rusya’nın Karadeniz kıyısındaki Soçi kentinde Eylül başında yaptığı görüşmenin akabinde Karadeniz tahıl muahedesine kısa müddette geri dönüleceğine inandığını söylemişti.
patronlardunyasi.com
