Sabah’tan Dilek Güngör’ün haberine nazaran; Sarsıntı bölgesinde vatandaşın başını sokacak konutuna göz diken vurgunculara inceleme başlatıldı. Rekabet Heyeti, zelzele bölgesindeki 11 vilayette 46 hazır beton firmasının birlikte fiyat tespit ettiği kuşkusuyla ön inceleme yapıyor. Soruşturmalar çimento, besin, paklık eserleri üzere başka dallara de sıçrayacak. Rekabet Konseyi Lideri Birol Küle, “Deprem bölgesinde iki haftadır karargah kurduk. Fırsatçılara göz açtırmamakta kararlıyız” dedi.
ŞİKÂYETLER ARTTI
Kuruma son periyotta zelzeleden etkilenen vilayetlerden bilhassa çimento ve hazır beton bölümlerinde faaliyet gösteren firmalarla ilgili şikâyetler yağmaya başladı. Firmaların ortalarında anlaşarak fiyatları birlikte belirledikleri, kendi ortalarında müşteri ve bölge paylaşımında bulundukları, bu bölgeler ve müşteriler haricindeki bölgelere mal vermedikleri ya da fahiş fiyat teklif ettikleri tarafında şikâyetler artınca düğmeye basıldı.
46 FİRMA MERCEK ALTINDA
Hazır betonda Adıyaman’da 9, Malatya’da 14, Hatay’da 12, Kahramanmaraş’ta 11 firma olmak üzere toplam 46 teşebbüs mercek altına alındı. Yapılan incelemelerde toplanan dokümanlardan kimi firmaların birlikte fiyat tespiti yaptıklarına dair kuvvetli kuşku oluştu.
ÇAPRAZ SORGULAMA
Küle, sarsıntıdan etkilenen vilayetlerde faaliyet gösteren hazır beton üreticilerinin zelzele sonrası periyoda ait fiyat, maliyet ve kâr marjlarının incelendiğini, bu dataların hem zelzele öncesi periyoda ilişkin bilgilerle hem de zelzeleden etkilenmeyen vilayetlerde faaliyet gösteren teşebbüs bilgileriyle kıyaslanacağını söyledi. Küle, “Bir nevi çapraz sorgulama olacak. Bu sayede, zelzeleden etkilenen vilayetlerde zelzele sonrasında periyotta uygulanan fiyatların seyri objektif olarak ortaya konulacak” dedi. Küle, her dalda soruşturma süreçlerini kısaltmak için yerinde inceleme yetkisi aldıklarını da açıklayarak, “Fırsatçılığı tespit ettiğimizde zirvelerine bineceğiz” iletisi verdi.
EKMEK ÜZERİNDEN OYUNA GEÇİT YOK
Sarsıntı bölgesindeki soruşturmaların yanı sıra kurumun son periyotta birçok değerli çalışmaya imza attığına da vurgu yapan Küle, “Un, maya, yumurta dallarını inceleyip ekmek üzerinden oynanan oyunları cezalandırdık. İlaç devlerinin ortalarında anlaşıp, hastalara kıymetli ilacı dayatmasının önüne geçerek, kamu bütçesini bu ekonomik yükten kurtardık. Gözlük ve gözlük camı pazarındaki dev oyuncuyu (Essilor) verdiği taahhütlere uymadığı için 492 milyon TL para cezası ile cezalandırdık. Kozmetik kesimindeki raf fiyatını belirleyenleri tek tek tespit ettik, ceza verdik. Otobüs biletlerinin farklı platformlarda satılabilmesini sağladık. Antalya Limanı’ndaki çok fiyata ‘dur’ denildi. İşgücünün serbestçe deveranının önündeki centilmenlik mutabakatlarını tespit edip, cezalandırdık. Çalışanların serbestçe iş değiştirebilmelerini ve ferdî refahlarının artmasını sağladık” dedi. Google soruşturmasıyla mahallî arama sitelerinin önünü açtıklarını anlatan Küle, şöyle konuştu: “Birleşme devralmalarda teknoloji şirketlerin ciro eşiklerini kaldırarak, öldürücü devralmaların önüne geçtik. Twitter devralması da bu kapsamda bildirilmeliydi, bildirilmedi. Bildirilmediği için idari para cezası uygulandı. Son periyotta algoritmalara müdahaleleri de yakalayabiliyoruz. Algoritmalara müdahale ettiği tespit edilen Trendyol’a 62 milyon TL idari para cezası verildi.”
BAŞKAN ERDOĞAN DİKKAT ÇEKMİŞTİ
Lider Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz hafta Kabine Toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, sarsıntı bölgesinde bilhassa inşaat materyallerinin temini ve fiyatıyla ilgili tamahkârlıkların yaşandığına dikkat çekerek, “6 Şubat’ta meskenini ve yakınlarını kaybetmiş depremzedelerimizi, mağduriyeti fırsata çevirmeye çalışan açgözlülerin insafına katiyetle bırakmayacağız. Gereken her türlü hukuksal, idari ve yasal önlemi alarak bu fırsatçıların da kararlılıkla üzerine gideceğiz” demişti.
DAHA EVVEL MİLYONLARCA LİRA CEZA KESİLDİ
Rekabet Heyeti daha evvelki soruşturmalarda da hem hazır beton hem de çimento üreticilerinin bölge paylaşımı yapmak ve fiyat tespitinde bulunmak suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 4. unsurunu ihlal ettiklerini incelemişti. Aralık 2022’de Ankara ve Kırıkkale vilayetlerinde faaliyet gösteren 17 hazır beton üreticisiyle ilgili soruşturma hala sürüyor. Soruşturmada dört teşebbüs ile uzlaşma sağlandı, uzlaşma indirimi ile birlikte anılan teşebbüslere toplam 4 milyon TL’ye yakın idari para cezası verildi. Adana ve Osmaniye vilayetlerinde faaliyet gösteren hazır beton üreticileri hakkında ocak ayında başlatılan soruşturmada 3 teşebbüse yerinde incelemeyi engelledikleri gerekçesiyle toplam 39.7 milyon TL meblağında idari para cezası uygulandı. Soruşturma hala devam ediyor. Şura, Aydın’da da hazır beton üreticilerinin birlikte fiyat belirlemek ve bölge/müşteri paylaşımı yapmak suretiyle kanunu ihlal edip etmediklerini incelemiş, yapılan ön araştırmada 7 hazır beton teşebbüsü hakkında, yerinde incelemeyi engelledikleri gerekçesiyle toplam 2.3 milyon TL meblağında idari para kesilmişti.,
VATANDAŞA 13.1 MİLYAR DOLAR FAYDA
OECD kriterlerine nazaran yapılan tahlillerin, 2021-2022 periyodundaki çalışmaların tüketiciye 13.1 milyar dolar yarar sağlandığını gösterdiğini belirten Küle, “Para cezaları tahminen de en etkisi düşük yaptırımımız. Lakin kamuoyunda yüksekliği ile sık sık gündeme geliyor. Son 10 yıla bakıldığında verilen cezaların yüzde 87’si son 4 yılda… 4 yılda toplam 10.4 milyar TL” dedi.
patronlardunyasi.com