Sıfır araçların, ticari faaliyet yapan şahıslar tarafından satın alınıp sıfır kilometre olarak satılmasının önüne geçebilmek için Ticaret Bakanlığı, 15 Eylül 2022 tarihinde 6 ay ve 6 bin kilometre düzenlemesini hayata geçirdi.
LİSTE FİYATLARI ÜZERİNDE FİYAT TALEP EDİYORLAR
Stokçular ise bayiden aldıkları sıfır kilometre arabası 6 ay sonra devredeceklerine ait “Araç satış vaadi sözleşmesi” ile arabaları liste fiyatı üzerinde fiyat talep ederek satıyor.
Konuya ait açıklamalarda bulunan Avukat Cem Acer, ağır talep sonucu bayilerde şu anda sıfır kilometre araç bulunamadığını, bu nedenle vatandaşların sıra beklemek yerine bayiden yeni alınan ikinci el araçlara yönelebildiklerini söz etti.
Acer, “Araç piyasası her geçen gün yükselmekte, münasebetiyle birinin araç almak için altı ay beklemesi demek altı ay sonraki yüksek bir ölçüden almak zorunda kalacağı manasına gelmekte. Bugünün biraz üstü fiyattan alıp, hiç değilse altı ay sonra tıpkı araç elime geçecek kanısıyla bu kontrata yöneliyorlar. Zira vatandaş da haklı olarak altı ay sonra birebir araca daha fazla para vermek istemiyor.” dedi.
Araç liste fiyatlarında yapılan güncellemeler nedeniyle alıcının bu çeşit yollara başvurabildiğini anlatan Acer, “Satıcı ise parasını çok daha erkenden alma talihine sahip oluyor ve ona nazaran de natürel ki kendine bir ticari hayat çiziyor.” tabirini kullandı.
‘YASAL SÜREÇ DOLDUKTAN SONRA ZAMANINI NOTERDE VERELİM’
Araç satış vaadi mukavelesi ile araç satışına ait süreci anlatan Acer, “Satıcı, ‘Kısıtlama olduğu için, ben sana bu arabası altı, altı buçuk ay sonra devredeceğimi vaat ediyorum’ diyor ve ödemesini alıyor. Bazen de ‘Bu aracı kiralayalım ardından de yasal süreç dolduktan sonra sana aracın dönemini noterde verelim’ diyerek muahede yapıyor.” diye konuştu.
‘KANUNA KARŞI HİLE YAPANLARIN HUKUKSAL MENFAATLERİ KORUNMAZ’
Ancak Acer, kısıtlamanın ihlal edildiği kelam konusu metotla araç alım ve satımını yapanların mağduriyet yaşayabileceklerine değindi. Avukat Cem Acer, şöyle devam etti: “Hukukta kanuna karşı hile diye bir tabir vardır. Bu tanıma nazaran taraflar yasal olmayan bir hakkı elde edebilmek için yasal olan bir diğer müesseseyi kullanabilirler. Bu durumda bu maksat ve menfaat için harcadıkları emek, mesai, para, her ne ise hukuk nizamı tarafından korunmayacaktır. Zira aslında bir öteki türel düzenlemeyi bertaraf etmek için öteki bir hukuksal düzenlemeyi kullanmaktadırlar. Kanuna karşı hile yapanların hukuksal menfaatleri korunmaz. Şu çok açık, şayet alıcıyla satıcı bu türlü bir kontrat imzaladılarsa ve bu bir halde yargıya ya da kontrole intikal ettiyse, burada tarafların idari kontrole ‘Ben bunu bilmiyordum’, ‘Ben bundan mağdurum’ demeleri dinlenmeyecektir. Örneğin satıcı parasına, alıcı da aracına kavuşamayabilir. İsmi üstünde bu bir vaat kontratıdır. Vaadin yerine getirilmemesi hasebiyle taraflardan biri mağduriyet yaşayabilir ve bu onlara olumsuz tarafta tesir edebilir.”
İKİ MİLYON LİRAYA KADAR İDARİ PARA CEZASI
Bu durumun risklerinden bahseden Acer, “Satıcı bu işi yapabilmek için yönetimden bir yetki evrakı alıyor. Bu doküman muhakkak kazanımlarının, tecrübe ve bilgisinin bu iş için olduğunu gösteren bir dokümandır. Evrakın iptal edilmesi demek satıcının ticari hayatına önemli bir sekte vurulması manasına gelir. İkincisi bunun tespiti halinde satıcıya iki milyon liraya kadar idari para cezası da kesilebilir. Bu da yeniden çok önemli bir risktir. Münasebetiyle kanuna karşı hilenin aslında burada tespiti halinde satıcı istikametinden önemli mağduriyetler doğuracağı da açıktır.” formunda konuştu. Kelam konusu metotla alıcının liste fiyatı üzerinde fiyat ödediğini lisana getiren Acer, buna rağmen kontratta belirtilen mühlet sonunda aracın kendisine devredilmemesi durumunun yaşanabileceğini kaydetti. Acer, vatandaşlara araç alım satım süreçlerinde son derece sabırlı olmalarını ve bu şekil hukuksal yeri tartışmalı olan iş ve süreçlerden kaçınmalarını tavsiye etti.
