Yıla 60 milyon turist ve 56 milyar dolar gelir amacıyla başlayan turizm bölümünde, gelir tarafında dertli günler yaşanıyor. Turizmde en dolu geçirilen temmuz ayının beklentileri karşılayamaması sonrası bilhassa Bodrum, Antalya üzere turizm beldelerinde otellerin doluluk oranları yüzde 50-60’larda kaldı.
Dünya gazetesinden Mehtap Halıcı’nın haberine nazaran fiyatların ‘aşırı’ yükselmesi nedeniyle iç turizmde pastanın büyük kısmını ‘günlük kiralama’ sistemine kaptıran turizmciler, Airbnb’nin yanı sıra kayıt dışı olarak kiralanan mesken ve villa sayılarının da bölüme ziyan verdiğinden şikayetçi. Türkiye Otelciler Birliği’nden (TÜROB) alınan bilgiye nazaran, Türkiye genelinde Airbnb ve kayıt dışı konutların sayısının ortalama 25 bin– 30 bin civarında olduğu iddia ediliyor.
OTEL ODASININ GÜNLÜĞÜ 1500 TL
Özellikle İstanbul, Antalya, Sapanca ve Trabzon’da bu sayıların fazla olduğu belirtiliyor. Dal temsilcileri, Airbnb ve kayıt dışı meskenlerin hem güvenlik hem hijyen hem de vergisel hususlarda ehemmiyetine dikkat çekiyor. Emlakçılar da bir otel odasının günde 1000- 1500 TL’ye çıktığını belirterek, yaşanan bu durumdan turizmcilerin sorumlu olduğunu tabir ediyor. Kayıt dışı yerlerle ilgili haksız bir rekabet olduğuna işaret eden temsilciler, tahlil bekliyor.
Türkiye’nin, 60 milyon turist ve 58 milyar dolar turizm geliri hedeflediğini hatırlatan Seçkine World Hotels Satış ve Pazarlama Yöneticisi ve İdare Şurası Üyesi Emel Elik Bezaroğlu, hudutlardan giren turist sayısının aslında artış gösterdiğini söyledi. Maksatların yakalanacağını lakin bu tesirin otellere yansımayacağına dikkat çeken Bezaroğlu, Türkiye genelindeki tüm otellerde durumun bu türlü olduğunu tabir etti. Otellerdeki dolulukların girişlerle tıpkı doluluğu vermediğini belirten Bezaroğlu, bunun Airbnb ve kayıt dışı şekli yerlerden kaynaklandığını belirtti.
Airbnb ve kayıt dışı meskenlerin hem güvenlik hem de vergi manasında düşünceler doğurduğuna işaret eden Bezaroğlu, turizm dalında vergiler, istihdam ve maliyetler özelinde her ayrıntının resmi prosedürlerle yapıldığını söyledi. Emel Elik Bezaroğlu, “Bizim fiyatlarımız bu yüzden olağan ki bir tık yüksek oluyor. Bu da maliyetlerden kaynaklı” halinde konuştu. Bezaroğlu, bu hususta gerekli düzenlemelerin yapılacağına inandıklarını söyledi.
“GEÇEN YILIN 20 PUAN ALTINDA BİR DOLULUKTA”
Turizm bölümünde dolar/ euro kurundaki baskılamanın fiyatları daha üst çektiğini belirten Divan Kümesi CEO’su Murat Tomruk, “Maliyetler nedeniyle fiyatlarımız arttı. Bu da otellerin doluluklarını olumsuz etkiledi. Bizim doluluklarımız da bundan farklı değil. Bodrum’daki otellerimiz geçen yılın 20 puan altında bir dolulukta.
Gelen turist de daha ucuz yollu tahlillere yöneldi. Bu türlü olduğunda ve bizim sayılar da üst çıktığında turistler bizden biraz uzaklaştılar. Türkiye’ye gelmek isteyenler de alternatif olarak Airbnb ve kayıt dışı yerlere yöneldi” dedi. Kayıt dışı yerlerle ilgili haksız bir rekabet olduğuna işaret eden Murat Tomruk, buralardaki güvenlik, vergi ve kontrol boyutuna da dikkat çekti.
Bir turistin başına olumsuz bir şey gelmesinin büyük kahır olacağına dikkat çeken Tomruk, “Bu, ‘Şu otelde, bu konutta yahut o yerde oldu’ denmiyor. ‘Türkiye’de oldu’ deniliyor. Siz kontrolsüz ve güvenliksiz bir ortamda bu insanları ağırladığınız taktirde bu biçim aksiliklerle da karşılabilirsiniz. Fiyat olarak çok daha ucuz olabilirler. Zira vergileri yok, istihdam maliyetleri yok. Kullandığımız gücün ne kadararttığı belirli. Bu şekil denetimsiz, kuralsız sistemlerle aramızdaki delta fark git gide daha da açılacak” diye konuştu.
Bu sistemlerin yurtdışında da konseyi olduğuna değinen Murat Tomruk, oralardaki kontrollerin daha fazla olduğuna dikkat çekerek, Avrupa’daki bir kente gidildiğinde Airbnb ve kayıt dışı biçimi yerlerin olduğunu ve bunu büsbütün yasaklamanın makul tahlil olmadığını söyledi. Tomruk, “Bu yerlerin bir nebze daha kayıt alınması en azından hem güvenlik hem hijyen ve hem de vergisel hususlarda değerli olacak” dedi.
“AİRBNB’NİN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN DENETLENMESİ GEREKİYOR”
Sanitas SPA & Wellness kurucu ortağı, turizm acentesi MeduluxHealth&Travel’ın sahibi Şebnem Akman Balta, iç pazarı yine kazanmak için otellerin hemen indirim yapması gerektiğini söyledi. Balta, aksi taktirde iç pazarı Akdeniz çanağındaki öbür ülkelere kaybedeceğimize dikkat çekti.
Günübirlik kiralamaların turizm bölümüne darbe vurduğuna dikkat çeken Şebnem Akman Balta, “Airbnb’nin artmasının önüne geçmek için de günübirlik kiraya vermeye ilgili ruhsatlandırmaların denetlenmesi hatta turizm bölgelerinde tahminen de verilmemesinin sağlanması gerekir.
Aksi takdirde üst segment otellerde de yaşanacak krizin 4 yıldızlı otellere gerçek da kayacağını düşünmekteyim. O yüzden airbnb konusuna bilhassa stratejik noktada olan turizm bölgelerinde daha dikkatli davranmamız gerekir ve kesinlikle Bodrum’daki fiyatlarda realizasyona gereksinim duyuluyor.
Dolar kurundaki önemli manada yaşanan yükseliş ve eurodaki yükseliş nedeniyle beşerler tercihlerini daha çok Yunanistan üzere bölgelere çevirmiş durumdalar. Ayrıyeten zelzele kaynaklı bir itimat sorunu da yaşadığı ülkemiz. Bu meselelerin atlatılması için hem iktisatta hem de afet bölgesi imajının ortadan kalkması hem de iktisattaki yaşanan bu krizin suratı çözülmesi gerekmektedir” dedi.
“TURİZM İŞLETMELERİ OLUMSUZ ETKİLENİYOR”
Otelciler ve seyahat acentalarının da bu durumdan etkilendiğini belirten Prontotour İdare Şurası Lideri Ali Onaran, “Öncelikle alışılmış bu durum bölgede yatırım yapan vergi mükellefi turizm işletmelerini olumsuz etkiliyor.
Bakanlığa bağlı turizm tesisleri, devlete vergilerini, Türkiye’nin turizm reklamını yapan TGA’ya direkt vergi ödeyerek katkıda bulunurken, bu tip günlük, haftalık, aylık yahut dönemlik kiralanan konutların vergi sorumlulukları, istihdam yatırımları, güvenlik ve hijyen üzere mevzularda problemler yaşandığı biliniyor. Ortada haksız rekabet yaratacak şartlara fırsat verilmemesi gerekiyor” dedi.
“YERLİ KONUKLAR TL PAHA KAYBETSE DE YURT DIŞINI TERCİH ETTİ”
Otelcilerin haklı olarak bu rekabete karşı olduklarını lakin bu yıl otel fiyatlarının iç pazarın alım gücünün çok üzerinde kaldığını da belirten Ali Onaran, “Döviz ve maliyet tahlili gerçek yapılmadı. Sıkışınca can suyu görülen iç pazar tekrar unutuldu. Bu türlü olunca yerli konuklar TL bedel kaybetse de yurt dışını tercih ettiler” formunda konuştu.
Airbnb üzere sistemlerin tüm dünyada kabul görmüş bir sistemi olduğunu ve bu tip modelleri yasaklayarak turizmde ilerlenemeyeceğini belirten Onaran, “Sadece otellerden ibaret bir turizm anlayışı düşünemeyiz ancak kaideleri ve oyunun kurallarını da yeterli yazmalıyız. Sonuçta turizmin büyümesinde konaklama kesiminin başat bir rolü var. Onların talepleri göz arkası edilmemeli. Öte taraftan kayıt dışı görünen konutlar sisteme dahil edilebilir. Yalnızca yabancıların değil iç pazardaki yerli turistlerin de bu avantajlardan yararlanması sağlanabilir” formunda konuştu.
patronlardunyasi.com
