Merkez Bankası’nın ödemeler istikrarı bilgilerine nazaran, karşılığında vatandaşlık verilmesinin de tesiriyle son yıllarda süratli artış gösteren yabancıların Türkiye’de gayrimenkul satın alımı için getirdikleri döviz girişleri hariç tutulduğunda, bu yılın birinci beş ayında, yabancı direkt yatırım girişi 2,4 milyar dolarla, tıpkı devirde Türk sermayesinin tekrar direkt yatırımlar için ülke dışına çıkardığı döviz hacmiyle yaklaşık tıpkı seviyede kaldı.
Buna nazaran, yüksek seviyede döviz açıklarının oluştuğu ulusal iktisatta dış kaynak gereksinimi had safhaya çıkarken, direkt yatırımlar cephesinde çıkan Türk sermayesi, giren yabancı sermayeyi yakaladı.
Dünya gazetesinden Naki Bakır’ın haberine nazaran Türk sermayesinin yurt dışına direkt yatırım için kaynak transferi, ocak-mayıs devrinde 2 milyar 92 milyon dolar oldu, 88 milyon dolarlık tasfiye düşülünce net transfer 2 milyar 4 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Kelam konusu yatırımlar, geçen yılın eş devrine nazaran yüzde 24,5 artış gösterdi.
Bu devirde Türk firmaları yurt dışındaki küme şirketlerine kredi ve geri ödeme olarak da 377 milyon dolar aktardı. Böylelikle Türk sermayesinin direkt yatırımlar kapsamında beş ayda yurt dışına çıkardığı toplam kaynak (Net varlık edinimi) geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 35,3 artarak 2 milyar 381 milyon dolar oldu.
YABANCILARA KONUT SATIŞI
Küresel yatırımcıların tıpkı periyotta Türkiye’ye direkt sermaye yatırımı için getirdikleri net kaynak ise tasfiyeler düştükten sonra 2 milyar 181 milyon dolar olurken, buradaki küme şirketlerine 245 milyon dolarlık kredi kullandırımları da dahil edildiğinde 2 milyar 426 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kelam konusu dış kaynak girişi geçen yılın birebir dönemindekinin yüzde 17,1 altında kaldı.
Ülke iktisadına; cari açığın sağlıklı finansmanının yanı sıra yeni teknoloji girişi, üretim, istihdam ve ihracatta artışlar üzere kalıcı katkıları olan direkt sermaye yatırımlarının bilakis, satın alma için para getirilen bir seferlik paranın katkısından ibaret kalan yabancıya gayrimenkul satışları ile elde edilen kaynak ise beş ayda 1 milyar 958 milyon dolar oldu.
Gayrimenkul alımları da dahil edildiğinde yabancıların Türkiye’de toplam varlık edinimi, öbür deyişle Türkiye’nin “net yükümlülük oluşumu” beş aylık devirde 4 milyar 384 milyon dolar oldu. Bu hacmin yüzde 44,7 ile yaklaşık yarısı, Orta Doğu kökenliler başta yabancılara konut satışlarından sağlandı.
NET DÖVİZ GİRİŞİ 2 MİLYAR 3 MİLYON DOLAR
Türklerin yurt dışına direkt yatırımları, yabancıların gayrimenkul de dahil Türkiye’ye direkt yatırım girişlerinden düşüldüğünde, beş ayda Türkiye iktisadına net döviz girişi 2 milyar 3 milyon dolar oldu.
Bu da yaklaşık olarak gelen toplam kaynağın gayrimenkul kısmına denk. Buna nazaran, beş ayda 37,7 milyar dolara ulaşan cari süreçler açığının finansmanında, konut satışları hariç tutulduğunda, direkt yatırımlar cephesinden gelen net katkı yalnızca 45 milyon dolar oldu.
BEŞ AYDA 2 MİLYAR 92 MİLYON DOLARLIK YATIRIM
Türk girişimcilerin, ocak-mayıs periyodunda direkt yatırım için yurt dışına kaynak aktardığı ülkelerin başında 549 milyon dolarla ABD geldi. Beş ayda yurt dışına yapılan brüt 2 milyar 92 milyon dolarlık yatırımdan bu ülke yüzde 26,2 hisse aldı.
Yatırım fiyatında bu ülkeyi 456 milyon dolar ve yüzde 21,8 hisseyle Hollanda, 213 milyon dolar ve yüzde 10,2 hisseyle İngiltere, 148 milyon dolar ve yüzde 7,1 hisseyle Birleşik Arap Emirlikleri, 115 milyon dolar ve yüzde 5,5 hisseyle Almanya izledi. Bu beş ülkeye yapılan direkt yatırımlar, anılan devirde Türklerin toplam sermaye transferinin yüzde 71’ini oluşturdu.
EN ÇOK YATIRIM GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNE
Bu devirde Türkler, 706 milyon dolarla en çok gayrimenkul faaliyetleri kesimine yatırım için dışarı sermaye transfer etti. Bu kesimi, 506 milyon dolarla yeniden hizmetler alanında bankacılık/finans ve sigortacılık kesimi izledi.
Hizmetler dalı toplamda 1 milyar 539 milyon dolarla yatırımlardan en çok hissesi aldı. Tıpkı devirde Türkler, yurt dışına madencilik yatırımları için 349 milyon, imalat sanayii yatırımları için 170 milyon, tarım yatırımları için de 2 milyon dolarlık kaynak aktardılar.
patronlardunyasi.com
