Türkiye ABD İş Konseyi’nin Goldman Sachs mesken sahipliğinde 13. Türkiye Yatırım Konferansı düzenlendi. Düzenlenen konferansta 120 Amerikalı yatırımcı ve 80 Türk şirket, temsilci vardı.
İşte Sedat Ergin’in ABD izlenimleri:
Dünyanın önde gelen yatırım bankalarından Goldman Sachs’ın New York kentinin güneyindeki finans merkezinde bulunan binasının 43’üncü katına çıktığınızda, gökdelenlerle kaplı Manhattan adasının imgesini birden bütün etkileyiciliğiyle karşınızda buluyorsunuz.
Buradaki yemek salonunda, Türkiye’nin aşikâr başlı holding ve şirketlerinin, bankalarının zirve yöneticileri ile ABD finans dünyasının temsilcileri, fon yöneticileri, Türkiye’de izlenen yeni “rasyonel” siyasetlerin ışığında Türk iktisadının görünümünün değerlendirildiği toplantının ertesinde bir aradalar.
Dış Ekonomik Münasebetler Heyeti (DEİK), Türkiye -ABD İş Kurulu (TAİK) ve Goldman Sachs’in ortaklaşa düzenledikleri 13’üncü Türkiye Yatırım Konferansı’nda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından yapılan sunum, yemekteki sohbetlerin ana konusunu oluşturuyor. Şimşek, sabah yeniden birebir merkezde dünyanın önde gelen yatırımcı fonlarının yöneticileri ile bir ortaya gelmişti.
Şimşek’in geçen haziran ayı başında Hazine ve Maliye Bakanlığı vazifesini üstlenmesi ve Merkez Bankası’nın başına Hafize Gaye Erkan’ın gelmesiyle birlikte iktisatta izlenmeye başlayan yeni siyasetlerin ABD’nin finans merkezi Wall Street’te olumlu bir atmosfer yarattığı bariz bir formda hissediliyor, kestirim edilebileceği üzere.
Tabii, Şimşek’in geçmişte Merrill Lynch üzere bir öteki tanınmış yatırım bankasında misyon yapmış olması da bu etraflarda kendisine duyulan inancın gerisindeki bir öbür faktördür.
TÜRK İŞ DÜNYASINDAN KUVVETLİ DESTEK
Türkiye-ABD İş Konseyi’nin davetlisi olarak izlemek üzere geldiğim bu toplantıdan edindiğim ana izlenim, Türkiye’de geçen mayıs ayında yapılan seçimler öncesindeki periyotta izlenen ve “heteredoks” olarak nitelendirilen siyasetlerin akabinde, Şimşek ile birlikte geçilen yeni ekonomik siyaset çerçevesinin hissedilir bir iklim değişikliğini beraberinde getirmiş olması.
Düzenlenen yatırım konferansı, birebir vakitte yabancılara, Şimşek’in gelişiyle uygulanmaya konulan siyasetlerin Türk iş dünyası tarafından da kuvvetle sahiplenildiğini gösteriyor. Koç Holding CEO’su Levent Çakıroğlu, Sabancı Holding COE’su Cenk Alper, Çolakoğlu Holding İdare Heyeti Lideri Haydar Çolakoğlu’nun katıldığı paneldeki konuşmalar buna işaret ediyor.
Açılışını TAİK Lideri Mehmet Ali Yalçındağ’ın yaptığı toplantının kapanışında da DEİK Lideri Nail Olpak izlenen siyasetleri “cesaretlendirici” bulduklarını anlatıyor. Toplantının başlangıcında kürsüye gelen Ticaret Bakanı Ömer Bolat da ABD ile ticareti 100 milyar dolara çıkarma gayesini tekrarladığı konuşmasında, açıklanan Orta Vadeli Program’ın (OVP) “rasyonel, öngörülebilir ve şeffaf araçlar” içerdiğini belirtiyor.
‘CUMHURBAŞKANI’NIN DAYANAĞI TAM’ MESAJI
Şurası çok açık. Türkiye eski Hazine Bakanı Nureddin Nebati’nin ön planda olduğu evvelki iktisat idaresinin izlediği, memleketler arası finans etraflarında dayanak bulmayan tartışmalı siyasetlerle yoluna devam ediyor olsaydı, tahminen de evvelki gün Goldman Sachs’ın merkezinde bu türlü bir toplantının düzenlenmesi de kelam konusu olmayacaktı.
Şimşek, toplantıdan sonra toplumsal medyada yaptığı paylaşımda New York’taki ziyaretini değerlendirirken, temaslarının “Türkiye’ye fon akışına katkısının olacağına inandığını” söylüyor.
Hazine ve Maliye Bakanı’nın New York’tan Türk kamuoyuyla paylaştığı ileti, burada yerli ve yabancı muhataplarına verdiği bildirinin birebiri. Uygulamaya koydukları enflasyonu denetim altına almaya yönelik siyasetlere Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dayanağının “tam” olduğunu vurguluyor, her vesileyle.
Zaten yabancı finans etraflarının de öncelikle Türk iktisadının önümüzdeki devrine ait olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın programa dayanağının kalıcı olup olmayacağını görme eforu içinde olduklarını söylemek mümkün.
Özellikle Türkiye önümüzdeki mart ayı sonunda yapılması beklenen lokal seçimlere hakikat yol alırken, seçim baskısıyla Şimşek’le birlikte uygulamaya giren bu siyasetlerde bir sapma, gevşeme olup olmayacağı, galiba buralarda herkesin en çok merak ettiği soru.
KURALLARA DAYANMAK VE ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK MESAJLARI
Şimşek’in yaptığı sunumun kıymetli bir kısmı enflasyonla uğraş, sıkı para siyaseti, mali disiplin üzere orta vadeli programın aslında kamuoyuna açıklanmış olan gayelerini içeriyor.
Haziran ayı başında bakanlık vazifesini üstlenirken “Önümüzdeki periyotta şeffaflık, tutarlılık, öngörülebilirlik ve memleketler arası normlara uygunluk temel unsurlarımız olacaktır. Türkiye’nin rasyonel bir tabana dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır. Kurala dayalı, öngörülebilir bir Türkiye iktisadı, özlenen refaha ulaşmamızda anahtar olacaktır” bildirisi, Şimşek’in bakışının ana parametrelerini oluşturuyor.
Kurallara dayanmak, öngörülebilirlik, milletlerarası normlara uygunluk kendisinin telaffuzunun kilit kavramları.
O vakit çok tartışılan faiz oranları probleminde de -kurallara dayalı ortodoks politikalar- yol gösterici çizgi olmak durumundadır.
DIŞ KAYNAK GİRİŞİ NE OLACAK?
Ancak açıklanan üç yıllık planın başarılı olabilmesi, bu çerçevede enflasyonun 2026 yılında yine tek haneli bir orana düşürülebilmesi için kuşkusuz diğer daha bir dizi tamamlayıcı araç ve siyasete da muhtaçlık var.
Dış kaynak açısından yaklaşırsak, Şimşek’in stratejisinde Birleşik Arap Emirlikleri’nin taahhüt ettiği 51 milyar dolar, Dünya Bankası’nın üzerinde çalıştığı 35 milyar doların kayda bedel bir yer tuttuğu anlaşılıyor. Söylem edilmiş olmaları kıymet taşımakla birlikte, yeniden de öncelikle bu yüksek meblağlardaki taahhütlerin hayata geçirildiğini izleyip görmek gerekiyor. Ayrıyeten, uygulamanın çok uzun bir vakit kesitine yayılacağı da gözden uzak tutulmamalı.
Her halükârda, Türkiye’nin ekonomik programın başarısı açısından, bu taahhütlere ek olarak, diğer kaynaklara da yönelerek muhtaçlık duyulan dış kaynak girişini çeşitlendirmesi, birebir vakitte direkt yabancı sermaye yatırımlarını da özendirmesi kural. Batı’dan yabancı sermaye girişinin son yıllarda çok kısıtlı kaldığı bir olgudur.
Bu noktada altı çizilmesi gereken kritik bir başlık var. Şimşek’in de vurguladığı kurallara dayanma, öngörülebilirlik üzere prensiplerin ehemmiyeti yabancı sermaye girişi açısından da geçerli. Burada hukuk alanında öngörülebilirliğin sağlanması bakımından Türkiye’de hukukun üstünlüğü prensibinin tesis edilmesi olmazsa olmaz bir konu.
Bu çerçevede hukuk yerinin güçlendirilmesi, yargı alanındaki var olan meselelerin aşılması Şimşek’in verdiği bildirilerin inandırıcılığını güçlendirecektir.
EKONOMİK PROGRAMIN DIŞ SİYASET BOYUTU
Bir öteki kritik öge, izlenmekte olan ekonomik programın muvaffakiyetinin birebir vakitte Türkiye’nin Batı dünyası ile ilgilerinde olumlu bir atmosferin yerleşmesinden de kuvvetli bir takviye alacak olmasıdır.
Türkiye’nin gerek ABD gerek Avrupa Birliği bağlantılarının bugün sahne olduğu önemli sıkıntılar karşısında, Atlantik’in her iki cephesinde de bir rahatlama ortamının yaratılması, ekonomik programın dış takviyesi bakımından elzemdir.
Dolayısıyla, Türkiye’nin dış siyasetinde bu maksada ulaşılmasını sağlayacak bir ayarlamaya gerek var.
New York’ta evvelki gün Goldman Sachs binasında izlediğim toplantı beni bilhassa hukuk ve dış siyaset alanlarında bu kanılarla baş başa bıraktı.
patronlardunyasi.com
