Geçen yıl teşebbüs yatırımlarında birinci 10 Avrupa ülkesi ortasına girerek üstün lige yükselen Türkiye, bu yıl birinci yarıda birinci lige düştü. Türkiye teşebbüs ekosistemi için 2023’ün birinci yarısı yatırımlar açısından kuvvetli bir devir oldu. Rusya-Ukrayna savaşı, global iktisattaki gerginlik ve zelzelenin tesiriyle yatırımlar azaldı. Startups.Watch datalarına nazaran, Türkiye’de teşebbüslere yapılan yatırımlar 2023’ün ikinci çeyreğinde de evvelki yıla nazaran yüzde 59 gerileyerek 52 milyon dolar oldu. Yılın birinci çeyreğinde de yatırımlar evvelki yıla nazaran yüzde 89 düşerek 56 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmişti. Geçen yıl birinci yarıda yaklaşık 1,4 milyar dolar yatırım yapılırken, bu yılın birinci yarısında ise 130 yatırım çeşidinde 111 milyon dolar yatırım yapıldı.
KÜRESEL GİRİŞİMCİLİK EKOSİSTEMİ DE TÖKEZLEDİ
Türkiye, geçen yıl Avrupa’da 1 milyar dolar-10 milyar dolar ortasında yatırım düzeyi olan ‘Süper Lig’e yükselmişti lakin bu uzun sürmedi. Bu yıl birinci yarıda ‘Süper Lig’de yalnızca 4 ülke kaldı. Birinci yarıda Üstün Lig’de bulunan ülkelerden Fransa’da geçen yıla nazaran yatırım hacmi yüzde 52, Almanya’da ise yüzde 40 azaldı. Birinci yarıda 3,4 milyar dolar yatırım hacmiyle Fransa ve 4,2 milyar dolar hacimle Almanya üstün ligdeki yerlerini korudu. İngiltere’de de yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı devrine nazaran yatırım ölçüsü yarıdan fazla azalmasına rağmen 6,1 milyar dolarla ile muhteşem ligin tepesine yerleşti. İsviçre ise 1,2 milyar dolarla devler liginin dördüncü üyesi oldu. Birinci yarıda, yatırım adedi olarak birçok ülkeye nazaran düzgün durumda olmasına karşın yatırım ölçüsü olarak Türkiye, 1. Lig’deki 14 ülke ortasında sondan ikinci oldu ve 13. sıraya yerleşti.
Birinci Lig’de 880 milyon dolar yatırım hacmiyle Hollanda birinci olurken, onu 872 milyon dolarla İspanya, 697 milyon dolarla Norveç takip etti. Türkiye; Estonya ve Yunanistan’ın da altında, 2. Lig’deki Polonya, Portekiz ve Bulgaristan’ın ise üzerinde yer aldı. Türkiye, Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesindeki (MENA) pozisyonunu ise muhafazayı başardı. MENA Bölgesinde 2023’ün birinci yarısında Suudi Arabistan ve Arap Emirlikleri’nin altında yer alan Türkiye, Mısır’ın ise üstünde yer aldı. MENA Bölgesinde İsrail’in yatırım ölçüsü yarıdan fazla düşerek, 2,2 milyar dolar oldu.
SaaS 26 milyon dolarla en çok yatırım alan dikey oldu. Oyun yatırımları düşmeye devam etmesine karşın yatırım adedi olarak bakıldığında 2023 birinci yarısında en çok yatırım alan dikey oldu. Startups.watch’ın kurucusu Serkan Ünsal, birinci çeyrekte Türkiye’de yapılan yatırımlarda muahede hacmi açısından; SaaS, oyun, yapay zeka, gücün; mutabakat sayısı açısından oyun, güç, sürdürülebilirlik, fintek ve pazaryeri teşebbüslerinin öne çıktığını belirtti.
KİTLE FONLAMAYA İLGİ DEVAM ETTİ
Bu yılın birinci yarısında 28 start-up, kitlesel fonlama platformları aracılığıyla toplam 9,3 milyon dolarlık yatırım aldı. 2023’ün birinci yarısında, melek ve VC mutabakatlarının yüzde 15’ine yabancı yatırımcılar katıldı. Birinci yarıda yatırımcılar ortasında her 2 yatırımdan biri VCIF (GSYF) sahibi oldu. Kuruluş yetkisi verilen VCIF (GSYF) sayısı 270’e ulaştı (13’ü etkin değil). Bunların yarısı son 1,5 yıla ilişkin. Türk teşebbüsler, ikinci çeyrekte yurt dışında ve Türkiye’de satın almalara devam etti. 2023’ün birinci yarısında 130 yatırımdan 19’unun kurucusu bayan olurken, bayan kurucular toplam yatırımın yüzde 15’ini alabildi. Tecrübeli risk sermayedarlarının diasporaya ve yine konumlandırılan teşebbüslere ilgisi 2023’ün 2. çeyreğinde de devam etti.
patronlardunyasi.com
