Nisan ayında geçen yıla nazaran yüzde 254, son 30 yıllık normaline nazaran de yüzde 51 artış gösteren yağışlar nedeniyle Türkiye’nin kuraklık haritası yeşile döndü. En fazla yağış yüzde 82 ile Marmara ve Karadeniz’de kendini gösterirken, Karadeniz’de son 63 yılın rekorunu kırdı. Avrupa’da ise kuraklık hala büyük bir tehdit. İklim değişikliği Güney Avrupa’yı daha sıcak ve daha kuru hale getirirken, yıllarca gerisi arkasına gelen kuraklık yeraltı suyu rezervlerini tüketti. İspanya, Güney Fransa ve İtalya’da topraklar neredeyse büsbütün kurumuş durumda.
Meteroloji Genel Müdürlüğü, nisan ayı yağış, sıcaklık ve kuraklık raporlarını yayımlandı. Türkiye genelinde nisan ayı yağışları olağanın (1991-2020) ve geçen yıl nisan ayı yağışlarının üzerinde gerçekleşmesi sevindirdi. Nisan ayında metrekareye 86.8 kilo yağış düşerken, geçen yılın nisan ayına nazaran yüzde 254 oranında yükseldi.
KARADENİZ’DE SON 63 YILIN REKORU
Tüm bölgelerde genel olarak yağışlar normallerinin üzerinde gerçekleşti. Bölgesel en fazla artış yüzde 82 ile Marmara ve Karadeniz bölgelerinde kaydedildi. Karadeniz Bölgesi nisan ayı yağışları, son 63 yılın en yüksek düzeyinde oldu.
İl geneli en fazla yağış 165,7 kilogram ile Bingöl’de görülürken, en az yağış alan vilayet ise 25,8 kilogram ile Kilis oldu. Normallerine nazaran en fazla azalma da yüzde 52 ile tekrar Kilis’te kaydedildi. Yağışlarda Hatay, Kilis ve Gaziantep etraflarında normallerine nazaran yüzde 60 azalma gerçekleşti.
ORTALAMA 15,1 GÜN YAĞIŞLI GEÇTİ
Türkiye’de nisan ayında ortalama yağışlı gün sayısı normaline nazaran 10,8 gün iken; bu yıl nisan ayında 15,1 güne yükseldi. Yağışlı gün sayısı Batı Karadeniz, Samsun, Çorum, Amasya, Tokat, Ordu, Giresun, Kahramanmaraş, Rize ve Kars etraflarında 20-25 güne çıkarken, Kıyı Ege, Mersin ve Hatay etrafları ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 5-10 gün aralığında gerçekleşti.
Normaline nazaran 12,3 derece olan nisan ayı ortalama sıcaklığı, bu nisan ayında da 30 yıllık ortalama ile birebir seviyede gerçekleşti. Geçen yıl nisan ayına nazaran de 2 derece düştü.
SİYAH HARİTA YEŞİLE DÖNDÜ
Kuraklık tahlillerine nazaran ise uzun yıllar sonra birinci sefer Türkiye haritası büyük değişim gösterdi. ‘Olağanüstü’, ‘çok şiddetli’ ve ‘şiddetli’ kuraklık bilgilerinin tesirli olduğu ülke genelinde, son 3 aylık Standart Yağış İndeksi’ne nazaran Bodrum civarlarında ‘şiddetli’, Güney Ege ve Hatay’ın güneyindeki ‘orta’ kurak dataları haricinde; ülke genelinde büyük kesim ‘normal’, ‘hafif’, ‘orta’, ‘çok, aşırı’ ve ‘olağanüstü’ nemli datalar gösterdi.
Normalin Yüzdesi Metodu’na nazaran yeniden Ankara, Kilis, Hatay ve Karaman haricindeki tüm bölgelerde ‘normal ve üzeri risk yok’ verisi ile yüklü siyah ve kahverengi tonlardan oluşan kuraklık haritası, yeşil ve mavi ton renklere dönüştü.
REKOR YAĞIŞ ÖLÇÜLERİNE ULAŞILDI
Yağış ölçülerinde da geçen yıla nazaran rekor artışlar yaşandı. Marmara Bölgesi’nde 94,5 kilogram ile nisan ayındaki yağışlar, 51,9 kilogram olan normaline nazaran yüzde 82, 49,6 kilogram olan geçen yıla nazaran yüzde 91 arttı.
Ege’de 74,2 kilogram ile nisan ayı yağışı, 54 kilogram olan normaline nazaran yüzde 37, 21,1 kilogram olan geçen nisana nazaran yüzde 251 yükseldi. Akdeniz’de 76,9 kilogram ile nisan ayı yağışı, 53,5 kilogram olan normaline nazaran yüzde 44, 13 kilogram olan geçen seneye nazaran yüzde 491 oranında arttı. İç Anadolu’da 60,2 kilogram ile nisan yağışı, 45,5 kilogram olan normaline nazaran yüzde 32, 13 kilogram olan geçen yıla nazaran yüzde 363 yükseldi. Karadeniz’de 102,3 kilogram olan nisan ayı yağışı, 56,2 kilogram olan normaline nazaran yüzde 82, 40,8 kilogram olan geçen yıla nazaran yüzde 150 artış gösterdi. Doğu Anadolu’da 116,4 kilogram nisan ayı yağışı, 74,3 kilogram olan normaline nazaran yüzde 57, 27,7 kg olan geçen yıla nazaran yüzde 320 yükseldi. Güneydoğu Anadolu’da 69 kilogram olan nisan ayı yağışı, 62,4 kilogram olan normaline nazaran yüzde 11, 10,7 kilogram olan geçen yıl nisan ayına nazaran yüzde 545 oranında artış yaşadı.
AVRUPA KURAK BİR YAZA HAZIRLANIYOR
Öte yandan iklim değişikliği Güney Avrupa’yı daha sıcak ve daha kurak hale getirirken, bilhassa yer altı suyu rezervlerini tüketti. İspanya, Güney Fransa ve İtalya’da topraklar kurumuş durumda. Düşük ırmak ve rezervuar düzeyleri bu yazın hidroelektrik üretimini de tehdit ediyor.
Bilim insanları, sıcaklıkların yaz mevsimine gerçek tırmanmasıyla, Avrupa’nın kuraklık manasında öbür bir acımasız yaza gerçek ilerlediği konusunda uyarıyorlar. 24 Nisan’da Avrupa Komisyonu’na gönderilen bir mektuba nazaran, acil AB yardımı arayan İspanya Tarım Bakanı Luis Planas, “Bu kuraklıktan kaynaklanan durum, sonuçlarının tek başına ulusal fonlarla çözülemeyeceği kadar büyük” dedi.
KURAKLIK TARIMI VURUYOR
Güney Avrupa, bu yıl şiddetli su kıtlığı yaşayan tek bölge değil. Afrika Boynuzu, onlarca yılın en berbat kuraklığına katlanırken, Arjantin’deki tarihi bir kuraklık soya ve mısır mahsullerini vurdu.
Ortalama sıcaklığın şu anda 150 yıl öncesine nazaran 1,5 derece daha yüksek olduğu Akdeniz bölgesinde daha sık ve şiddetli kuraklık, bilim insanlarının iklim değişikliğinin bölgeyi etkileyeceği varsayımlarıyla tıpkı çizgide görünüyor.
Fransa, 1959’dan bu yana en kurak kışından çıkıyor. Portekiz de kuraklığın erken geldiği bir devir yaşıyor. Anakaranın yaklaşık yüzde 90’ı kuraklıktan mustarip ve ülkenin beşte birini şiddetli bir halde etkiledi.
Bu yılın Nisan ayına kadar ortalama yağış ölçüsünün yarısından azını gören İspanya’da, Katalonya üzere bölgelerde su kısıtlamaları getirildi.
Çiftçi kümeleri, birtakım çiftçilerin şimdiden yüzde 80’e varan oranda mahsul kaybı bildirdiğini duyurdu. Ülke, geçen hafta acil durum müdahale fonu için 2 milyar eurodan fazla bir bütçe ayırdı. Hâlâ, bloğun çiftçilik sübvansiyon bütçesinden seferber edilmek üzere 450 milyon euroluk bir kriz fonu talebine Komisyon’dan cevap bekliyor. Komite, durumu yakından izlediğini söyledi.
Ülkenin su kaynaklarının yüzde 80 kadarının tarıma gittiği İtalya’da da misal bir süreç bekleniyor. İtalya Ulusal Araştırma Kurulu Araştırma Yöneticisi Luca Brocca, iki yıllık su kıtlığının akabinde, Kuzey İtalya’nın kar suyu rezervlerinde yüzde 70, toprak nemi açığında ise yüzde 40 eksiklik olduğunu söyledi.
patronlardunyasi.com
