Buğday alım fiyatlarının açıklanması sonrası un fiyatlarında yaşanan artış, ekmek ve makarna fiyatlarına da yeni artırımlar getirecek. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ekmeklik buğdayda ton başına 8 bin 250 TL fiyat açıklamış, çiftçiye ton başına 1000 TL de dayanak verileceğini söylemişti.
Sözcü’nün haberine nazaran, İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve İstanbul Fırıncılar Odası yetkilileri, bu gelişme sonrası unun çuvalına bir günde 100 TL birden artırım geldiğini ve 490 TL’den satılan 50 kiloluk unun 595 TL’ye çıktığını söylerken; bunun ilerleyen günlerde marketteki unun fiyatına da yansıyacağı belirtiliyor.
İTO ve Esnaf Odası’na bağlı fırıncılar ise İstanbul’da satılan ekmeğe yüzde 33-40 aralığında bir artırım gelmesi için çalışmalara başladı.
Şu an ekmeğe resmi bir artırım talebi yok fakat en geç temmuz ayının ortalarında ilgili meclislere ve esnaf odasına yeni artırım talebini sunacak olan fırıncılar, 200 gram ekmeğin 5 TL’den 7 TL’ye, 240 gram ekmeğin ise 6 TL’den 8 TL’ye çıkmasını isteyecek.
DOLARDAKİ REKOR SONRASI NAKLİYE MASRAFLARI ARTTI
Fırıncılar, buğday fiyatları açıklandıktan sonraki bir gün içinde unun çuvalına gelen 100 liralık artırımın yanı sıra Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) verdiği sübvansiyonlu una da haziran ayı prestijiyle erişemediklerini söylüyor.
Ancak ekmek artırımı talebinde sadece un fiyatlarındaki artış değil, dolar kurundaki artışa bağlı olarak artan nakliye masrafları ve temmuzda orta artırım gelmesi beklenen minimum fiyat nedeniyle personellik masraflarındaki artış tesirli olacak.
MAKARNAYA DA YÜZDE 15 ARTIRIM YOLDA
Makarna sanayicilerinin verdiği bilgiye nazaran ise, buğday alım fiyatlarındaki artış endüstricinin masraflarında yüzde 15’lik bir artış yarattı.
Ülke genelinde yaygın bir makarna firmasının genel müdürü, buna dolara bağlı olarak güç, nakliye ve paketleme masraflarındaki artışla birlikte minimum fiyat artırımının da ekleneceğini belirtti ve endüstricinin maliyetlerindeki bu artışın 1-2 ay içinde makarna fiyatlarını yüzde 15 oranında artıracağını söyledi ve bu artırımın peyderpey yansıtılacağını lisana getirdi.
Böylece, ülke genelinde 12 TL’den başlayan bir paket makarna fiyatı 13,8 TL’ye çıkmış olacak.
‘MALİYETİN ALTINDA KALDI, BESİN ENFLASYONUNU TETİKLEYECEK’
Öte yandan, açıklanan buğday alım fiyatları endüstricinin masraflarında artış yaratsa da tarlada binbir zahmetle buğday üretimi yapan çiftçiyi şad etmediği, açıklanan fiyatın maliyetin altında kaldığı, bunun da gelecek yıl üretimi düşürerek besin enflasyonunu artırması bekleniyor.
Konu ile ilgili bilgi veren TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Genel Lideri Baki Remzi Suiçmez, “Doların 20 TL’den 23’e çıktığı, tahminen ilerleyen haftalarda 25’lerde sabitleneceği bir ortamda, buğdaya verilen fiyat birebir gün geri alınmış oldu” dedi.
“Eğer bugün TÜİK’in açıkladığı enflasyon yüzde 39,5, girdi fiyat endeksi yüzde 49,7 ve Tarım ÜFE de yüzde 71 ise, buğdaya yapılan artırım yüzde 24’te kaldı. Bu kabul edilebilir bir artış değil. Çiftçinin buğday ekiminden uzaklaşmasına yol açar. En yakın vakitte üst yanlışsız revize edilmesini talep ediyoruz” dedi.
“Buğday alım fiyatının seçim sonrasına bırakılmasının nedeni, bu düşük fiyatların seçim öncesi üreticiden gizlenmesi” diyen Suiçmez, şöyle devam etti:
“Geçen sene açıklanan buğday alım fiyatı nispeten daha güzeldi. Bu yılki üretimin de arttığı belirtiliyor. TÜİK’in birinci kestirimine nazaran, 20,5 milyon ton olacak buğday üretimi. Lakin bu yıl açıklanan buğday alım fiyatları sonrası çiftçi gelecek yıl buğdaydan diğer eserlere kayacaktır. Bu da yurt içindeki tüketime yetmeyen 20 milyon tonlara bile sevinmemiz üzere yanlış ortamlara taban hazırlıyor.
Bu durum kısır döngüye dönüştü ve ister istemez ucu besin fiyatlarına dayanıyor.
Yani Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) her ne kadar sanayiciye verdiği buğdayı baskılasa bile ekmek artırımı ister istemez gündemde. Buğdayın fiyatı, maya, personellik, elektrik ve doğalgaz üzere tüm girdiler bunda tesirli. Gelecek yıl çiftçinin buğday ekiminden vazgeçmesi de tekrar buğdayda yetersizlik yaşanması, yeniden yüksek besin fiyatları ve yüksek ekmek fiyatları demek.”
patronlardunyasi.com
