Yükseköğretim Heyeti Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, “208 üniversitemiz Türkiye’nin yeni yüzyılını inşa edecek öğrencilerini beklemektedir. Öğrencilerimiz istihdam konusunda kaygılanmadan kendilerini en yeterli halde yetiştirmeye çabalasınlar.” sözünü kullandı. Kontenjanları kim belirler? Kontenjanlar neye nazaran göre belirlenir? İşte öğrenci kontenjanları ile ilgili ayrıntılar…
YÖK Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, yaptığı yazılı açıklamada, 17-18 Haziran’da gerçekleştirilecek Yükseköğretim Kurumları İmtihanı (YKS) ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. İmtihana girecek tüm adaylara muvaffakiyetler dileyen Özvar, şöyle devam etti:
“Her birinizin hayallerinize yanlışsız emin adımlarla ilerlemesini temenni ediyorum. Unutmayın, imtihanlar yalnızca birer basamaktır, gerçek muvaffakiyet hayatınızın her alanında kendinizi geliştirirken elde edeceğiniz tecrübeler ve bilgilerle şekillenir. Yükseköğretim Heyeti olarak, her adımda öğrencilerimizin yanında olduğumuzu bilmenizi istiyoruz. Her bir üniversite öğrencimiz gelecekte ülkemizin gelişimine katkı sağlayacak olan pahalı bireylerdir. Bu yolda tüm pahalı öğrencilerimizin yanında olmaktan gurur duyuyor ve muvaffakiyetlerini en içten dileklerimle destekliyorum. 208 üniversitemiz Türkiye’nin yeni yüzyılını inşa edecek öğrencilerini beklemektedir. Öğrencilerimiz istihdam konusunda kaygılanmadan kendilerini en düzgün biçimde yetiştirmeye çabalasınlar. Çağın mesleklerine yönelik programlar açtık, açmaya devam ediyoruz. Üniversitelerimiz de öğrencilerimizin kendi alanlarıyla ilgili yetkinliklerini artıracak programları açıyor. Öğrencilerimiz hangi kısmı okurlarsa okusunlar bilişim, yapay zeka ve programlama ile uğraşsınlar ve tek bir programdan çok iki program ve yan kısım yapmalarını tavsiye ediyorum. Dijital okuryazarlık ve kodlama ve yazılım alanlarına her kısımdaki öğrencilerimizin ilgi duymasını bekliyoruz.”
SIRALAMA İMTİHANINA DÖNÜŞTÜ
Özvar, öğrencilere imtihan sonrası süreçle ilgili olarak şu tekliflerde bulundu:
“Öğrencilerimizin tercih yaparken, yalnızca yaygın olarak bilinen programları değil, bunların dışında kalan programları da araştırarak tercih yapmaları onlara yeni fırsatlar sunabilecektir. Bilhassa Yükseköğretim Şurası olarak üniversite-sanayi işbirliği kapsamında kimi programlarda öğrencilerimize burs, staj ve mezuniyet sonrası istihdam hususlarında avantajlar sunmaktayız. Örneğin, yapay zeka mühendisliği, petrol doğal gaz, açık deniz mühendisliği, harita ve geomatik mühendisliği, madencilik, dokuma ve deri mühendisliği üzere kısımları seçen öğrencilerimize staj, burs yahut istihdam bahislerinde dayanak sunmaktayız. Aday öğrencilerimize farklı programları da araştırarak, kendilerine yarar sağlayacak alternatifleri de değerlendirmelerini tavsiye ediyorum.”
Yükseköğretime olan talebin bir karşılığı olarak, 2022’den itibaren YKS’de baraj uygulamasını kaldırdıklarını hatırlatan Özvar, “Yaptığımız bu düzenlemeyle YKS bir eleme imtihanı olmaktan çıkmış, muvaffakiyete dayalı sıralama imtihanına dönüşmüştür. Bunun yanı sıra imtihan müddetlerinin uzatılmasıyla öğrencilerimizin yaşadığı gerilim de azalmıştır. Barajın kaldırılmasıyla daha da kıymetlisi gerek ön lisans gerekse lisans programlarını tercih edecek adayların sayısı artmıştır. Tercih havuzu büyüdükçe kalite yükselmiştir.” değerlendirmesini yaptı.
Üniversitelere yeni gelecek öğrencileri “Türkiye Yüzyılı’nı inşa edecek öğrenciler” olarak tanımlayan Özvar, açıklamasında, “İstihdam konusunda kaygılanmadan kendilerini en güzel formda yetiştirmeye çabalasınlar. Gençlerimizin geleceği parlak, tasa ve tasadan uzak olsunlar.” sözüne yer verdi.
BAŞVURUDA YÜZDE 9’LUK ARTIŞ
Özvar, yükseköğretime talebin bir karşılığı olarak YKS’de baraj uygulamasını kaldırdıklarını hatırlatarak, şunları kaydetti:
“Bu kararın çabucak akabinde imtihana giren aday sayısında yüzde 24 oranında büyük bir artış yaşandı. Bu yıl da birebir ağır talebi görerek, yükseköğretime olan ilgi ve talebin aslında ne kadar büyük olduğunu bir sefer daha gözlemlemiş olduk. Geçtiğimiz yılla karşılaştırırsak müracaat sayılarında bu yıl yaklaşık yüzde 9’luk bir artış görüyoruz. Bu durum bize yükseköğretime olan talebin artarak devam ettiğini göstermektedir.”
Sınava girecek adaylardan baraj telaşı taşımadan sadece imtihana odaklanmalarını isteyen ve bu sayede sahip oldukları potansiyeli en üst düzeyde ortaya koymalarını beklediğini belirten Özvar, şunları aktardı:
“Baraj uygulamasının kalkmasıyla birlikte, tercih yapacak aday sayısında besbelli bir artış gerçekleşti. Daha fazla sayıda aday tercih yapabilme imkanı elde etti ve üniversiteye kabul edilme bahtları arttı. Yükseköğretimin sadece bir meslek ve eğitimsel kazanım olmadığının, dahası tüm bunları da içeren bir ‘yükseköğretim kültürünün’ olduğunun şuurunda olarak, aldığımız kararla daha çok gencimizin bu kültüre erişimini sağlamaktayız. Gençlerimizin dilek ettiği alanlarda ve üniversitelerde eğitim alma talihini artırmak bizlerin en değerli önceliklerindendir. Bu sayede her bir gencimiz, ilgi duyduğu alanlarda yeteneklerini en âlâ formda geliştirebileceği bir üniversiteye yerleşme fırsatı bulabilecek. Bizler de hem üniversite adaylarımızın hem de öğrencilerimizin beklentilerine karşılık verebilmek ve maksatlarını gerçekleştirmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
Temel Yetenek Testi’nin müddetini geçen yıl 135 dakikadan 165 dakikaya çıkararak öğrencileri bu bahiste da motive ettiklerini belirten Özvar, “İnanıyorum ki öğrencilerimiz, alacakları puanlarla hoş kısımlara yerleşeceklerdir. Geçtiğimiz yıl ek kontenjanların da dolmuş olması bunun en hoş göstergesidir.” değerlendirmesinde bulundu. Özvar, şöyle devam etti:
“Baraj uygulamasının sonlanması ve imtihan mühletinin uzatılmasıyla birlikte imtihana girecek öğrencilerimizin yaşadıkları telaşları büyük oranda ortadan kaldırma imkanına kavuşmuş olduk. Buna bağlı olarak, imtihana girecek öğrencilerimizin baraj telaşı taşımadan sırf imtihana odaklanmalarını istiyor ve bu sayede sahip oldukları potansiyelleri en üst düzeyde ortaya koymalarını bekliyorum.
Yükseköğretime iştirakin hem ülkemizde hem de dünyada mesleksel, akademik ve toplumsal kazanımlar açısından büyük ehemmiyeti bulunduğunu biliyoruz. Üniversite eğitimi, bireye sadece ekonomik değil, birebir vakitte toplumsal, siyasal ve kültürel açıdan da katkılar sunmaktadır. Bu nedenle her bireyin üniversiteye erişiminin hayati bir kıymete sahip olduğunu bir kere daha vurgulamak istiyorum. Bizler de yükseköğretime olan erişimi artırmak ve daha kapsayıcı bir yükseköğretim anlayışı oluşturmak için bilgi temelli adımlar atmaya devam ediyoruz.”
DEPREMZEDE ÖĞRENCİLERE AYRIYETEN KONTENJAN
Deprem felaketinin meydana geldiği 6 Şubat 2023 prestijiyle sarsıntıdan etkilenen vilayetler ile Sivas’ın Gürün ilçesinde ikamet eden adaylar için bu yıl YKS’de ek bir kontenjan tanımladıklarını kaydeden Özvar, bu kapsamda, zelzeleye maruz kalan vilayetlerde bulunan devlet üniversitelerinde, YKS ile öğrenci alan programlarda, mevcut kontenjanın dışında ek yüzde 25 kontenjan ayrılmasını kararlaştırdıklarını belirtti.
Özvar, ayrıyeten vakıf üniversitelerinde de her bir programda birer burslu kontenjan ayrıldığını söz ederek, böylelikle 21 bin 215’i devlet, 3 bin 426’sı vakıf olmak üzere depremzede öğrencilere toplamda 24 bin 641 ek kontenjan ayırdıklarını bildirdi.
Depremzede adayların, ÖSYM tarafından belirlenen tercih sayısınca istek ettikleri programlara hem depremzedelere ayrılan ek kontenjanlar üzerinden hem de genel kontenjandan tercih yapabileceklerini aktaran Özvar, açıklamasında şunlara yer verdi:
“Depremzedelerimize tarifli bu ek kontenjan, zelzele bölgesinde yer alan Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji, Adıyaman, Çukurova, Dicle, Fırat, Gaziantep, Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji, Harran, Hatay Mustafa Kemal, İnönü, İskenderun Teknik, Kahramanmaraş Sütçü İmam, Kahramanmaraş İstiklal, Kilis 7 Aralık, Malatya Turgut Özal, Osmaniye Korkut Cet, Sivas Bilim ve Teknoloji ile Sivas Cumhuriyet olmak üzere 18 üniversitemizi kapsıyor. Bu vesileyle sarsıntının meydana getirdiği yıkıcıyı etkiyi yükseköğretime erişim ismine bir nebze olsun kolaylaştıracağımız inancındayız.”
34 YAŞ ÜSTÜ BAYANLARA KONTENJAN AYRILDI
Özvar, 34 yaş ve üzerindeki bayanlardan geçmişte yükseköğretim fırsatlarından yoksun kalanlara yönelik üniversiteye girişte kolaylık sağladıklarını belirterek, “Onlar için üniversitelerde birinci sefer ek kontenjan ayırdık. Bu kapsamda 34 yaş ve üzeri bayanlar için 8 bin 105’i lisans, 12 bin 937’si ön lisans olmak üzere toplam 21 bin 42 kontenjan ayrılmış durumdadır.” bilgisini paylaştı.
Bu değerli adımla geçmişte yükseköğretim imkanlarından faydalanamayan bayanlara da eşit bir formda bu imkanların sunulmasını hedeflediklerini anlatan Özvar, “Eşitlik ve kapsayıcılık prensipleri doğrultusunda, her bireyin potansiyelini gerçekleştirebilmesi için elimizden geleni yapmaktan büyük memnunluk duyuyoruz. 1 Ocak 2023 prestijiyle 34 yaşını tamamlamış bayanlarımızın üniversiteye yerleşmesini sağlamak için ayırdığımız kontenjan sayesinde, toplumumuzun genelinde daha kapsayıcı bir yükseköğretim anlayışının güçlenmesine de katkı sunulacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Yükseköğretim Konseyi Lideri Özvar, üniversitelerin bu yılki kontenjanlarına ait de şu açıklamayı yaptı:
“Kontenjan planlarımızda hem çağın gerekliliklerini hem de toplumsal muhtaçlıkları özellikle gözetiyoruz. Bu sene örgün öğretimde ön lisans programlarımız için 388 bin, lisans programlarımız için 465 bin olmak üzere toplam 853 bin kontenjan belirlenmiştir. Bu kontenjanların yaklaşık yüzde 21’i vakıf yükseköğretim kurumlarına ayrılmıştır. Açıköğretim ve uzaktan öğretim kontenjanlarımızla birlikte toplamda 1 milyon 61 bin kontenjan mevcuttur. 34 yaş üstü bayanlar, depremzede adaylar ile şehit ve gazi yakınları için ayrılan kontenjanlar da dahil edildiğinde toplam kontenjan 1 milyon 111 bine ulaşmıştır. Bu kontenjanlara ilaveten 15 bin civarında KKTC üniversiteleri ve yurt dışındaki üniversitelere kontenjanlar ayrılmıştır.”
KADIN SAYISI ERKEK SAYISINI GEÇTİ
Yükseköğretim sistemi içinde halihazırda 746 bini vakıf yükseköğretim kurumlarında, 3 milyon 368 bini örgün eğitim içerisinde ve devlet yükseköğretim kurumlarında, 2 milyon 836 bini ise açıköğretimde olmak üzere toplamda 6 milyon 950 bin öğrenci bulunduğunu aktaran Özvar, “Kadın ve erkek öğrencilerimiz açısından baktığımızda geçen yıla kadar yükseköğretimdeki toplam erkek öğrenci sayısı bayanlardan fazla iken bu yıl birinci sefer bayanların sayısı erkekleri geçmiş bulunmaktadır. Münasebetiyle şu anda bayanların erkeklerden daha fazla oranda yükseköğretimden faydalandığını görmek sevindiricidir.” tabirlerini kullandı.
KONTENJANLAR NEYE NAZARAN BELİRLENİYOR?
ÖSYM kontenjan tekliflerini ünitelerden talep eder. ÖSYM kontenjan teklifleri belirlenerek Öğrenci işlerine gönderilir. Ünitelerden gelen kontenjan teklifleri birleştirilir ve Senatoya sunulur. Senato’da ünitelerin kontenjan teklifleri kıymetlendirilir ve son haline getirilerek öğrenci işlerine gönderilir. Kontenjan listelerinde ilgili okul, ilgili kısım, puan bilgisi, özel şart ve açıklamalar paylaşılıyor. Ayrıyeten Kontenjan listelerinin birçoklarında ilgili okula kayıt olabilmek için kullanılan en yüksek ve düşük puan da yayınlanır.
KONTENJANLARI KİM BELİRLER?
Vakıf üniversitelerine/yüksek teknoloji enstitülerine kaydedilecek öğrenci kontenjanları Yükseköğretim Heyeti tarafından belirlenir.
patronlardunyasi.com