Nil Göksu Urgancıoğlu
OKİNAWA ADASININ HAYAT PINARI: NİYET YAPISI VE SAĞLIKLI BESLENME
Japonya’nın güneybatısında yer alan Okinawa adası dünyanın en uzun ömürlü beşerlerine mesken sahipliği yapıyor. Dünyada, insanların beklenenden çok daha uzun yaşadıkları bölgeler “mavi bölge” olarak biliniyor ve Okinawa adası da bunlardan biri.
100 yaşına gelebilme oranı birçok endüstrileşmiş ülkede 100.000 bireyde yaklaşık 10-20 iken, Okinawa’da bu oran 100.000 bireyde 40-50 olarak görülüyor. Ada halkının tansiyon ve kolesterol bedellerinin hayli düşük, kanlarındaki antioksidan ve Omega 3 ölçülerinin ise kayda bedel bir biçimde fazla olması dikkat çekiyor. Okinawa’lılarda uzun bir ömrün yanında kalp hastalığı, kanser ve diyabet üzere hastalıklara daha az rastlanıyor. Bu 100 yaş civarı beşerler, günlük hayatta epey etkinler, tüm muhtaçlıklarını kendileri karşılayabiliyorlar, yürüyüş yapıp arkadaş etrafları ile hayli etkin bir toplumsal hayatın içinde yaşıyorlar. Ada halkı bu özelliği ile yıllardır araştırmacıların ilgisini çekiyor, buradaki insanların uzun ve sağlıklı ömür sürmelerinin sırlarını hem onların genlerinde hem de hayat stilinde arıyorlar… Bilim adamları Okinawa’daki insanların uzun ömür sırrının; “sağlıklı beslenme alışkanlıkları” ve “düşünce yapıları”ndan kaynaklandığı görüşünde birleşiyorlar.
AZ KARBONHİDRAT ÇOK SEBZE
Okinawa’daki uzun ömür avantajının, bilhassa antioksidanlar ve flavonoidler açısından güçlü, kalorisi ve yağ oranı düşük, karbonhidrat oranı ve besin kıymeti yüksek klâsik beslenme üslubu ile bağlı olduğu düşünülüyor. Okinawa diyeti, zerzevat ve meyve yüklü olmak üzere az ölçüde erişte, pirinç, et ve balık içeriyor. Bilhassa tatlı patates hayli fazla tüketiliyor. Buğulanmış tatlı patatesin yanında, haşlanmış yahut buharda pişirilmiş yeşil yapraklı, sarı kök sebzeler ve tofu, miso çorbası üzere soya bazlı eserler de öğünlerde yer alıyor. Sırf özel merasimlerde az ölçüde et tüketen Okinawa’lılar yemeklerine lezzet katmak için tuz yerine zerdeçal ve pelin otunu tercih ediyorlar.
ACELE ETMİYORLAR, GERİLİME GEÇİT VERMİYORLAR
Okinawa’da yaşayan insanların daha az gerilim yaşamaları, uzun ve sağlıklı bir ömür için hayli önemli… Bu beşerler, ömür ideolojilerini “işler bir formda hallolur” manasına gelen “nankuru-nai-sa” sözü ile özetliyorlar. Velhasıl ivedi etmeden, işlerin doğal ritminde gerçekleşmesini temel alıyorlar. Onlar rahat kişilikleri ile olaylar karşısında affedici ve ölçülü haller sergiliyorlar, bu sayede öfke ve kinden uzak, keyifli bir hayat yaşıyorlar.
YAŞAM EMELİ: İKİGAİ
Son derece faal olan bu insanların lisanında “emeklilik” sözü olmadığını da belirtelim. “İkigai”, ömürde gaye duygusu manasına geliyor ve bu söz Okinawa’lılar için çok şey söz ediyor. Her bir Okinawa’lının “ikigai”si var ve bu da onlara her yeni güne başlamak için güçlü bir neden yaratıyor.
ELLE TARIM YAPIYORLAR
Japonya dışında dünyada yalnızca üç Mavi Bölge daha var: Kosta Rika, İtalya’nın Sardunya ve Yunanistan’ın İkarya adası. Coğrafik olarak birbirinden çok farklı ülkelerdeki bu yerlerin birkaç ortak özelliği var. Örneğin, dünyanın en uzun yaşayan erkeklerinin bulunduğu Sardinya’nın Seulo köyünde beşerler hala Bronz Çağı’ndaki üzere yaşıyor, elle tarım yapıyorlar. Buralarda yaşlılar yaşlarından hiç utanmıyor, bilakis büyük hürmet görüyor.
Sardunya’da 100 yaşına gelen beşerler hala bisiklete biniyor, odun kesiyor, dik merdivenlere tırmanıyor. Arazi çok dağlık olduğu için, büyük ölçüde hayvancılıkla uğraşıyorlar ve günboyu etkin kalıyorlar. Çoğunlukla zerzevat meyve ile besleniyorlar. Organik doğal otla beslenen koyunların sütünden yapılan ve Omega-3 yağ asitleri bakımından varlıklı olan bir peynir tüketiyorlar. D vitamini açısından varlıklı, mayalı tam buğday ekmeği yiyorlar. Badem ve fındık üzere tohumları sık tüketiyorlar. Sardunya toplumu, asla yaşlılarını günlük hayattan soyutlamıyor. Yaşlanan bireyler, kalabalık ailesiyle birlikte kalıyor ve çalışmaya devam ediyor.
AZ PARAYLA KEYİFLİ YAŞAM
Türkiye Ege kıyılarının 30 mil açığında bir Yunan adası olan İkarya nüfusunun üçte biri 90 yaşın üzerinde. Mavi Bölge araştırmacıları, İkarya’daki yerlilerde bunama, kanser ve kalp ve damar hastalıklarının çok ender olduğunu keşfetti. Mahallî halk, antioksidanlarla dolu besleyici Akdeniz diyetini takip eder. İkaryalılar geçimlerini çoklukla çiftçilikle sağlarlar ve bütün gün hareket halindeler. Burada gerilim yoktur, dükkanlar gündüz 11’de açılır, beşerler akşam 8’de uyuyor. Az parayla, fakat keyifli bir biçimde yaşıyorlar. Yaşlı nüfus, çocukları ve torunlarıyla birlikte yaşıyorlar. Patates, keçi sütü, bal, baklagiller (özellikle nohut, börülce ve mercimek), yabani yeşillikler, biraz meyve ve balık tüketirler. Limon, adaçayı üzere otlardan yaptıkları çayları içiyorlar.
patronlardunyasi.com
