Sibel SANCAKLI
Avrupa Birliği ülkelerinin Türkiye’ye üstü kapalı olarak uyguladıkları vize engellemesi iş dünyasında da reaksiyonlara neden oluyor. İş dünyası temsilcileri, vize alamayan üyelerinin yurt dışındaki irtibatlarını ve iş fırsatlarını kaçırdıklarını belirtirken bir an evvel buna tahlil bulunması gerektiği konusunda hemfikir. Seçim sonrasında bu sorunun tahliline ait somut adımlar atılacağına inandıklarını belirten iş dünyası temsilcileri Patronlar Dünyası’na konuştu.
İHRACATÇI VİZEYE TAKILDI
Vize müracaatlarına engelleme konusunda açıklama yapan İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, yeşil pasaportu olanlar haricinde ihracatçının çabucak hemen hepsinin sorun yaşadığını tabir etti.
Ahmet Öksüz şöyle konuştu: “İnsanlar mecburen istediği ülke değil hangi ülkeden vize alabilecekse oraya başvurmaya çalışıyor. Onlar da çok hudutlu tabi. Bilhassa bu fuar periyotlarında genel olarak büyük bir ıstırap yaşanıyor. Birçok insan maalesef fuara gidemiyor. Firmanın standı var lakin işveren fuara gidemiyor. Şayet şirkette bir çalışan varsa daha evvelden vize almışsa o gidebiliyor. Vizelerin tekrardan eski sisteme girmesi gerekiyor. Avrupa’nın vizeleri kaldıracağını düşünmüyorum. Vizelerin kaldırılması bile daha kalıcı bir tahlil yolu olur. Lakin en azından iş beşerlerine belirli kriterler dahilinde kaldırılmalı. Aslında bundan kendileri de kaybediyor. Sonuçta beşerler oraya ticaret yapmaya gidiyor. Mal alıyor mal satıyor.”
HIZLA OLAĞANLAŞMASINI BEKLİYORUZ
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği Lideri Orhan Aydın da yaşanan vize meselelerinin hem iş dünyası hem de vatandaşlar için geçerli olduğunu belirterek, “Özellikle ABD vizelerinde müracaat yapıldığında bir sene sonraya randevu veriliyor. Avrupa ülkelerinde de aşikâr başlı ülkelerden red karşılıkları alınıyor. Bunların bilhassa seçim öncesinde büsbütün manipülasyon maksatlı olduğunu lakin seçim sonrasında bu işin süratli bir formda olağana döneceğine inanıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız da bunu söz ettiler. Bu haftadan itibaren iş dünyasını ilgilendiren kısımlarda sorunun ortadan kalkacağını düşünüyoruz” dedi. Aydın, yeşil pasaport sahibi olmayan ihracatçıların ve üreticilerin vize sıkıntılarından etkilendiğini belirtirken, “İngiltere, Almanya, İtalya üzere ülkeler yeşil ışık yaktı. Bu bölgede Türkiye’siz bir ticaretin, iş yapmanın imkansız hale geldiğini artık biliyorlar. Bu nedenle kısa bir müddet içerisinde olağanlaşmasını bekliyoruz” diye konuştu.
TİCARET AKSIYOR
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Lideri Berke İçten ise endüstricinin fuarlara bile gidemediğine dikkat çekerek, “Sanayici fuar için bile giderken iki günlük üç günlük kaç gün kalacaksa o kadar vize veriliyor. Evvelden bu mühletler 6 ay-1 yılları bulurdu. Endüstrici evraklarını sunuyor zati fuar için gidiyor. Süreç çok uzadı, randevu almak sıkıntı. Fuara gidecek olan endüstrici müşterisi ile görüşmesi gerekiyor. Programı bir ay iki ay randevu vermiyor konsolosluk. Görüşme trafiği uzadığından iş aksıyor. Ticaretin gerçek hale dönme süreci uzuyor” diye yaşanan sorunu anlattı.
Yeşil pasaport uygulamasında hak sahiplerinin gözden geçirilmesinin tahlil olabileceğini söz eden İçten, “Bunu uygulayan Avrupa Birliği (AB) ülkeleri. Öbür yandan hükümetin ihracatçıya yeşil pasaport uygulaması var. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu mevzuyla ilgili bir açıklama yaptı. Açıklama kapasitenin dolmak üzere olduğu tarafındaydı. Yeşil pasaport konusunda sanayiciye öncelik verilmesi gerekiyor.” diye konuştu.
VİZE RETLERİ ÇOK YÜKSELDİ
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, AB üyesi ülkelere turistik seyahat için Schengen vize müracaatları konusunda sistemli bir engelleme olduğunu belirterek, “Bu engellemelerin yanında vizeye müracaat etmiş olan vatandaşlarımıza verilen ret oranları da çok yükselmiş durumda. 2022 yılında ret verilen vize müracaat oranı yüzde 15’in üzerinde iken, 2023’te bu oran yüzde 50 civarına yükseldi.” dedi.
Vize engellemesi sebebiyle seyahat özgürlüğünün kısıtlanmaya çalışıldığını tabir eden Bağlıkaya, yurt dışına çeşit düzenleyen seyahat acentelerinin de çok önemli iş kaybına uğradığını vurguladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 79. Genel Konseyi kapsamında düzenlenen Hizmet Erdem Dokümanı Takdim Töreni’nde vize ile ilgili yaptığı açıklamalarını çok değerli bulduklarını tabir eden Bağlıkaya, “Cumhurbaşkanımızın yaptığı son açıklama da devletimizin bu sorunun tahlili noktasında gösterdiği irade ve kararlılığı gösteriyor. Dışişleri Bakanlığımızın da önümüzdeki günlerde bir çalışma başlatarak yeni bir görüşme zinciriyle bu sorunun tahlili için olumlu adımlar atacağına inanıyorum.” dedi.
Dışişleri Bakanlığının sorunun tahlili için geçen yıldan bu yana önemli uğraş sarf ettiğini ve hususun Avrupa Kurulu Parlamenterler Meclisi (AKPM) gündemine taşındığını hatırlatan Bağlıkaya, AKMP’de alınan tavsiye kararına karşın AB ülkeleri tarafından tahlil tarafında bir adım atılmadığını söyledi.
KONTENJANLAR BEŞTE BİR ORANINDA DÜŞÜRÜLDÜ
Vize müracaatlarındaki kontenjanların beşte bir oranına düşürüldüğüne dikkati çeken Bağlıkaya, “Daha evvel vize müracaatları için bin kontenjan verilirken, bu sayı 200’e düşürülmüş durumda. Vize müracaatları konusunda maalesef sistemli bir engelleme var. Bu engellemelerin yanında vizeye müracaat etmiş olan vatandaşlarımıza verilen ret oranları da çok yükselmiş durumda. 2022 yılında ret verilen vize müracaat oranı yüzde 15’in üzerinde iken, 2023’te bu oran yüzde 50 civarına yükseldi. Dünyanın hiçbir yerinde hiçbir ülkenin turizm emelli seyahatinin kısıtlanmasını yanlışsız bulmuyoruz.” biçiminde konuştu.
“ARACI KURUMLAR VIP VİZE UYGULAMASINA YÖNLENDİRİYOR”
Firuz B. Bağlıkaya, seyahat acentelerinin bilhassa yurt dışı çeşitlerde uzun vadeli planlamalar ve satışlar yapmak zorunda olduğunu, bu kapsamda otel ve uçak ödemeleri yaptığını hatırlatarak, şunları kaydetti:
“Daha evvel 1 hafta, 10 gün sonrasına alınan randevu mühletleri kotalardaki daraltma nedeniyle çok ileri tarihlere atıyor. Son periyotta olağan vize randevusu alınamadığı yahut çok uzak tarihli randevu verilmesinden ötürü aracı kurumlar, vatandaşları ve acentelerimizi VIP vize uygulamasına yönlendiriyor. Olağanda vize müracaat fiyatı 80 avro olmasına karşın ‘VIP müracaat’ sistemi üzerinden vize müracaatları için 300 avrodan başlayan ve çok daha yüksek düzeylere çıkan sayılar talep ediyorlar. Vize sürecini hızlandırmak yahut randevu bulabilmek ismine talep edilen bu fahiş sayılar, vizenin reddedilmesi halinde iade de edilmiyor.
TÜRSAB olarak, Fransa, İtalya, Yunanistan, Hollanda ve İspanya konsoloslukları ile görüşerek acentelerimizin Schengen vizesi konusunda yaşadıkları ıstırapları, ilgili ülke makamları ile paylaşmış ve tahlil talebinde bulunmuştuk. Ayrıyeten, İngiltere ve ABD konsoloslukları ile de görüşerek vize alım süreçlerinin kolaylaştırılması istikametindeki taleplerimizi iletmiştik. Tüm bölüm bu sorunun acilen çözülmesini bekliyor.”
patronlardunyasi.com
