Schengen ile başlayan iş dünyasının vize sorunu yeni ülkelerle genişliyor. Kanada, ABD ve İngiltere’den de “ret” cevaplarının arttığına dikkat çeken İş insanları, sorunun Türkiye’nin global pazarlardaki rekabet gücü aşındıracak boyuta ulaştığını vurguluyorlar.
Ekonomim’den Aysel Yücel’in haberine nazaran; Schengen vizesi müracaatlarında yaşanan mahzurların Türk iş dünyasına faturası büyürken, zorluk çıkaran ülke ağı da genişliyor. Avrupa ülkeleri ve ABD’nin akabinde İngiltere ve Kanada vize müracaatlarında da iş dünyasından artan sayıda ret haberleri gelmeye başladı. Öte yandan, vize müracaatlarında tarife dışı bir mani de nakliyecilik ayağında ortaya çıktı. Türk şoförlerin Schengen vizesini kabul etmeyen Bulgaristan, ikili taşımalarda Türk sürücülere Bulgaristan vizesi alma kaidesi getirdi. Vize sorunları nedeniyle yurt dışı fuarlarına katılamayan, yabancı müşterileriyle ikili görüşmelerini gerçekleştiremeyen iş dünyasının global pazarlarda rekabet gücü aşınırken, Türkiye’nin ihracat yükünü de yabancı TIR’lar taşımaya başladı.
SCHENGEN’DE RET ORANININ YÜZDE 50’YE ULAŞTIĞI İDDİASI
Türk vatandaşları ve iş insanları bir müddettir vize konusunda büyük dert yaşıyor. Bilhassa Schengen vizesi müracaatlarında randevu müddetleri uzarken, artan sayıda ret gelmeye başlamıştı. Kimi ülkeler belli bir tarihe kadar vize müracaatlarını durdurdu, sıkıntı alınan randevuların birçok da aylar sonrasına veriliyor. ABD vize müracaatlarında müddetin 12 aya kadar çıktığı tabir ediliyor. Tüm bu ülkelere yönelik seyahatlerde kabul edilen vize müracaatlarında da ret sayılarında önemli artışlar kelam konusu. Yalnızca Schengen vize müracaatlarında geçen yıl yüzde 15’lerde olan ret oranının, bu yıl yüzde 50’lere kadar çıktığı konuşuluyor.
TOBB CUMA GÜNÜ AB DELEGASYONUNU ZİYARET EDECEK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta yaptığı açıklamada vize mahzurlarını ‘siyasi şantaj’ olarak tanımlamış, tahlil kelamı vermişti. Bu hususta TOBB, DEİK, İTO, İSO üzere sivil toplum örgütleri de yurt içinde ve yurt dışında çeşitli teşebbüslerde bulunsa da şimdi tahlile yönelik bir sinyal gelmiş değil. İKTİSAT gazetesinin edindiği bilgiye nazaran, TOBB cuma günü Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’nda vize sıkıntılarıyla ilgili üst seviye bir görüşme yapacak.
“VİZE SORUNU FİNANSMAN MESELESİNİN ÖNÜNE GEÇTİ”
İhracatçılar çabucak hemen tüm ihracatçı birliklerinde vize konusunun ana gündemlerden biri olduğuna vurgu yapıyor. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Lideri Jak Eskinazi, son bir yıldır ihracatçıların krediye ulaşamadıkları için kendilerini aradığını ve tahlil talep ettiklerini hatırlatırken, “Son devirde ise beni arayan ihracatçıların kredi şikayeti vize yakınmalarının gerisinde kaldı” dedi. Eskinazi, “İhracatçılarımız online vize müracaatlarının çok ileri tarihli randevular verilmesi ve müracaatların uzun sürmesi nedeniyle işlerinin aksadığını dillendiriyorlar” formunda konuştu.
Türkiye’nin ihracat gayelerine ulaşması için, “ürünlerin pazarlanmasının birinci şartı fuarlara, ticaret heyetlerine katılmak ve müşteri ziyaretleri yapmak hayati kıymete sahip” tespitini lisana getiren Eskinazi kelamlarını şöyle sürdürdü; “İhracatçıların çok süratli vize alabilmeleri gerekiyor. Lakin Schengen Bölgesi ülkeleri aylar sonrasına randevu veriyor. Fuar iştiraklerinde İzmir’deki konsoloslar bize yardımcı oluyorlar. İhracatçılarımıza yardımcı olan konsoloslarımıza teşekkür ediyoruz.”
İLTİCA MÜRACAATLARINDAKİ ARTIŞ RET NEDENLERİNDEN BİRİ
Vize müracaatlarında ret oranının artması neden kaynaklanıyor? Bu bahiste ana neden olarak Türkiye vatandaşlığına kabul edilen Ortadoğu ve Asyalı göçmen sayısındaki artış gösteriliyor. Ülkeye kaçak yollardan giriş yapan gereğince göçmen olduğunu düşünen Avrupa ülkelerinin, resmi kanallardan göçmen girişini engellemeye çalıştığı öne sürülüyor. İhracatçılar da, Schengen vizesi müracaatlarında en çok ret karşılığı alan Türk pasaportlarının bu tip pasaportlar olmasını bu savın bir delili olarak gösteriyor. Öteki yandan, Türkiye’den Avrupa’ya ve bahsi geçen başka ülkelere yapılan iltica müracaatlarında da rekor artışlar olduğu, bunun da vize mahzurlarının nedenlerinden biri olduğu savunuluyor.
TURİZM ACENTELERİ ROTAYI VİZESİZ ÜLKELERE ÇEVİRDİ
Pandemi sonrası yurt dışı tiplere talebin artmasıyla birlikte vize randevularında da yoğunluk artıyor. Son günlerde başta Almanya olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinden Schengen vizesi almak için müracaatta bulunan bireyler, randevu için uzun mühlet beklemek durumunda kalıyor. Türk vatandaşlarının Schengen vizesi randevularında yaşadıkları problemler seyahat acentelerini de güç duruma soktu. Geçtiğimiz günlerde bahisle ilgili gazetemize konuşan kesim temsilcileri, vizesiz ülkelere yapılan tiplere odaklanmak zorunda kaldıklarını vurgulamışlardı.
YEŞİL PASAPORT TAHLİL MÜ RİSK Mİ?
Vize sıkıntısına tahlil olarak ihracatçılara verilen yeşil pasaport sayısını artıracak yasal düzenleme beklentisi artıyor. İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği (İSİB) İdare Konseyi Lideri Mehmet Şanal, mevcut uygulamada 500 bin doların üzerinde ihracat yapan firmalara bir kişi için yeşil pasaport verildiğini hatırlatarak, bu hususta yeni bir düzenleme yapılması tarafındaki taleplerini iletti.
Şanal, “10 milyon doların üzerine çıkıldığı vakit 2 yeşil pasaport sahibi olunuyor. Fakat baktığımızda ihracatımızın gelişmesi, daima anlık vize sorunlarıyla müsabakamız ismine burada yeni bir düzenlemenin yapılması son derece yerinde olacaktır. En azından sorunları kendi bünyemizde çözebilmek ismine hiç olmasa 1 milyon doların üzerinde ihracat yapan firmalara 2 adet, 5 milyon doların eserde ihracat yapanalar firmalar 3 adet, 10 milyon doların üzerinde ihracat yapanlara ise 4 adet yeşil pasaport tahsis edilmesi ülkemizin ihracatının gelişmesine son derece katkı sağlar” dedi. Lakin kimi iş dünyası temsilcileri ve uzmanlara nazaran, yeşil pasaport sayısının artması, ileride bu pasaportun avantajlarının da yitirilmesine yol açabilir. Yeşil pasaport konusunda geçtiğimiz günlerde Eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da bir açıklama yaparak, “Yeşil pasaportta muhakkak bir doygunluğa ulaşıldı” sözlerini kullanmıştı. Soylu’nun bu açıklaması, yeşil pasaport konusunda AB ülkelerinden bir ikaz gelmiş olabileceğine dair birinci sinyaller olarak yorumlandı.
‘AVRUPA ADALET DİVANI’NA BAŞVURUN’ ÇAĞRISI
EKONOMİ gazetesi müelliflerinden dış siyaset uzmanı Zeynep Gürcanlı, Schengen vizesi konusunda Türk iş dünyasına “haksız rekabet” nedeniyle Avrupa Adalet Divanı’na başvurmaları tavsiyesinde bulundu. Gürcanlı, şu görüşleri paylaştı: “Hemen Avrupa Adalet Divanı’na bu mevzuda müracaatta bulunabilirler. Türkiye bunun tarafı değil fakat kurum olarak ya da şahsi müracaat yapma imkanı var. Bu çerçevede haksız rekabet üzerinden işlerinin engellendiğine dair delilli, evraklı bir müracaatla bu mevzuda baskı yaratabilirler. Türkiye hem gümrük Birliği üyesi hem de Ankara Muahedesi var. Hukuk yolu süratlice değerlendirilmeli, Lahey’de hak aramak gerektiği kanısındayım.”
BULGARİSTAN’DAN TÜRK TIR’LARINA TARİFE DIŞI ENGEL
Uluslararası nakliyeciler mayıs öncesine kadar Schengen vizesiyle giriş yaptıkları Bulgaristan’la da vize sorunu yaşamaya başladı. Memleketler arası Nakliyeciler Derneği’nin (UND) verdiği bilgiye nazaran, Bulgaristan’ın son haftalarda başlattığı yeni uygulama kapsamında Schengen vizesi olan TIR şoförlerinin Schengen vizesi ile Bulgaristan’a yük boşaltılmasına yahut yük alınmasına müsaade verilmiyor. Bulgaristan Schengen vizesi ile yalnızca transit geçişlere müsaade verirken, ülkede yükleme boşamtma için Bulgaristan vizesi talep ediyor. Schengen vizesi ile yük boşaltan şoförlerin Bulgaristan’da cezai yaptırıma maruz kaldığına dikkat çeken UND yetkilileri, ‘tarife dışı’ olarak nitelendirdikleri bu uygulamanın ortadan kaldırılması için bir müddettir Dışişleri Bakanlığının, Bulgaristan’ın Türkiye’deki misyonları nezdinde teşebbüsler yaptığını tabir etti. Lakin teşebbüslerden şimdi olumlu bir sonuç alınamadı.
patronlardunyasi.com
