Marmara, bu yıl birinci yarıda 148,5 milyar lira teşvikli yatırımlardan en büyük hissesi almaya devam ederken, geçen yıla nazaran yüzde 134,5 artışla 116 milyar liraya ulaşan yatırımı ile Akdeniz, ortadaki farkı daralttı.
Teşvik dokümanına bağlanan yatırımların meblağı bu yılın birinci yarısında 500 milyar lirayı aşarken, süratli artış kaydeden Akdeniz bölgesi, en çok yatırım çeken Marmara ile ortadaki farkı değerli ölçüde kapadı.
Dünya gazetesinden Naki Bakır’ın haberine nazaran Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın datalarına nazaran bu yıl ocak-haziran periyodunda alınan teşvik evrakı sayısı geçen yılın eş devrine nazaran yüzde 48,3 artarak 8 bin 166 adet, dokümanlar kapsamında gerçekleşecek yatırımların meblağı yüzde 62,8 artışla 524,9 milyar lira ve istihdam yaratılacak kişi sayısı da yüzde 11,5 artışla 179 bin 435 oldu.
ALTI AYDA 148 MİLYAR LİRALIK YATIRIM
İstanbul, Kocaeli, Yalova, Sakarya üzere büyük sanayi yatırımlarının adresi olan Marmara, altı ayda toplam 148,5 milyar liralık fiyatla en çok yatırım çeken bölge olmayı sürdürdü.
Ancak Marmara’ya yönelik yatırımlar geçen yılın eş periyoduna nazaran yüzde 25,4’le genel büyümenin ve enflasyonun altında bir artış kaydetti. Böylelikle; geçen yıl birinci altı ayda teşviğe bağlanan toplam yatırım meblağında Marmara’nın yüzde 36,7 olan hissesi, bu yıl birebir devirde yüzde 28,3’e geriledi.
Muhtelif bölgeli yatırımlar hariç bölge bazında en çok artış Akdeniz’de yaşandı. Adana, Mersin, Kahramanmaraş üzere iktisadı ve yatırım ivmesi büyük vilayetlerin yer aldığı bu bölgeye yönelik toplam yatırım fiyatı geçen yıla nazaran yüzde 134,5 artışla 116 milyar liraya ulaştı.
Geçen yıl birinci yarıda toplam yatırım hacminde yüzde 15,3 olan hissesi bu yıl yüzde 22,1’e yükselen bölge, Marmara ile ortadaki farkı büyük oranda kapayarak en çok yatırım çeken ikinci bölge oldu. Altı ayda İç Anadolu’ya yönelik 80,2 milyar, Ege’ye yönelik 59,2 milyar, Güneydoğu’ya yönelik 48,1 miyar liralık yatırım teşviğe bağlandı. Karadeniz’de 26,3 milyar liralık yatırım için teşvik alınırken, Doğu Anadolu’ya yönelik yatırımlar 10,4 milyarda kaldı.
GÜNEYDOĞU YATIRIMLARINDA YÜZDE 125’LİK ARTIŞ
Geçen yılın tıpkı devrine nazaran Güneydoğu yatırımlarındaki yüzde 125,7’lik artış dikkati çekti. Bölgede yer alan kıymetli sanayi kenti Gaziantep’in sarsıntı sonrası yatırım atağı bunda tesirli oldu. İç Anadolu yatırımları da geçen yıla nazaran yüzde 108,2 ile süratli bir artış gösterirken, artış Karadeniz yatırımlarında yüzde 20,2, Ege’de yalnızca yüzde 2,4’de kaldı.
Doğu Anadolu’ya yönelik yatırım meblağı ise yüzde 2,2 oranında azaldı. Birinci altı aylık devirlere nazaran toplam yatırım hacminde İç Anadolu’nun hissesi yüzde 11,9’dan yüzde 15,3’e, Güneydoğu’nun hissesi yüzde 6,6’dan yüzde 9,2’ye yükselirken, Ege’nin hissesi yüzde 17,9’dan yüzde 11,3’e, Karadeniz’in hissesi yüzde 6,8’den yüzde 5’e, Doğu Anadolu’nun hissesi yüzde 3,3’ten yüzde 2’ye geriledi.
Türkiye’nin nüfusça en kalabalık, en fazla göç alan ve beklenen büyük zelzelenin tehdidi altındaki ili İstanbul, altı ayda teşvik dokümanı sayısında 856 adet, yatırım fiyatında 44,1 milyar, istihdamda da 14 bin 623 kişi ile en büyük hissesi aldı.
İSTANBUL YATIRIM FİYATINDA BİRİNCİ
İstanbul, bu periyottaki teşvik evrakı sayısında yüzde 10,5, yatırım meblağında yüzde 8,4 ve istihdamda yüzde 8,1 hisseyle birinci oldu. Teşvik kapsamına alınan yatırım sayısını gösteren evrak adedinde İstanbul’u 562 adetle İzmir, 559 adetle Ankara, 544’le Bursa, 364’le Konya, 313’le Kocaeli, 245’le Gaziantep, 245’le Antalya, 195’le Diyarbakır ve 184 adetle Şanlıurfa izledi.
Yatırım fiyatında ise İstanbul’un akabinde 37,9 milyar lira ile Hatay, 29 milyar lira ile Adana, 28,9 milyar lira ile Gaziantep, 25,9 milyarla Ankara, 24,6 milyarla Bursa, 20,8 milyarla İzmir, 16,8 milyarla Yalova, 16 milyarla Sakarya, 15,2 milyarla Antalya geldi. Birinci yarıda düzenlenen teşvik dokümanlarının 4 bin 67 ile yüzde 49,8 ve gerçekleştirilecek yatırım meblağının da 259,2 milyar lira ile yüzde 49,4’ü bu on ile yönelik bulunuyor.
EN AZ YATIRIM HAKKARİ’DE
Buna nazaran yatırımların yarısı on ile giderken, çok vilayetli yatırımlar hariç, öbür 71 vilayet kelam konusu on vilayetten daha az yatırım alabiliyor. En az yatırım alan vilayet ise toplamı 6 milyon lira olan 2 doküman ile Hakkâri. Ayrıyeten Ardahan 2, Tunceli 3 Gümüşhane 4, Artvin 5, Bayburt 6, Iğdır 8, Kars ve Bartın 11, Karabük 12, Rize ve Ağrı 13 adetle en az teşvik dokümanı alınan vilayetler oldu.
Yaratılacak istihdamda ise İstanbul’un akabinde 11 bin 487 kişi ve toplamda yüzde 6,4 hisseyle Diyarbakır’ın geldi. Teşvik dokümanı sayısında 9’uncu sırada yer alan, yatırım fiyatında ise birinci ona giremeyen Diyarbakır’ın bu pozisyonu, ile yönelik yatırımların az bütçe ile çok istihdam yaratan emek-yoğun nitelikte olması kaynaklı. Tarım dalının vilayet iktisadında kıymetli bir yer tuttuğu İzmir, yatırım meblağında 7’nci olmasına karşın yaratılacak istihdamda 8 bin 975 kişi ile üçüncü, emsal özelliklerdeki Bursa da 8 bin 952 kişi ile dördüncü sırada yer aldı. Bu vilayetleri 8 bin 122 kişi ile Malatya, 7 bin 843 kişi ile Ankara izledi.
patronlardunyasi.com
