Ekonomim gazetesinden Hüseyin Gökçe’nin haberine nazaran zelzelenin yarattığı 100 milyar doların üzerindeki maliyetin karşılanması yanı sıra, OVP ile şekillenen yeni periyodun yol haritasını güçlendirmek ismine Hazine ve Maliye Bakanlığı gelir artırıcı tedbirleri peş peşe uygulamaya alıyor. Bunun için de öncelikle vergi kaybına neden olan uygulamalar tespit edilirken, kayıt dışı süreçlerin kayıt altına alınması sağlanmaya çalışılıyor. Vergi daireleri ağustos ayının ikinci yarısından itibaren borçlu mükellefleri tek tek davet ederek borçlarının en az yarısını peşin ödemeleri, kalanı da yılsonuna kadar tamamlamalarını istemeye başladı. Bu haber Ekonomim gazetesi tarafından 28 Ağustos’ta “Maliye vergi borçlusunun peşine düştü” başlığıyla duyurulmuştu. Akabinde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, NTV’de katıldığı bir programda tahsilatın hızlandırılması için vergi dairelerine, defterdarlıklara performans kriteri getireceklerini, bu hususla ilgili yakın vakitte defterdarlarla bir ortaya geleceğini söyledi.
1 TRİLYONU AŞAN ALACAK İÇİN DÜĞMEYE BASILDI
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kamuya olan birikmiş borçların tahsilatı gayesiyle arka arda iki tane yapılandırma düzenlemesi çıkardı. Son çıkan 7440 sayılı yapılandırma kanununa 5,5 milyon mükellef başvururken, 370 milyar liralık borç yapılandırıldı. Peşin ödemeyi tercih edenler ise 56,8 milyar lira oldu. Bundan evvel 6 yılda çıkarılan 5 yapılandırma düzenlemesinde ise toplam tahsilat fiyatı 185 milyar lirayı aştı. Bu kadar sık çıkarılan yapılandırmalar cari periyotta tahakkuk eden vergilerin de ödenmemesine yol açtı. Kaynaklara nazaran yapılandırma dışında kalan vergi alacaklarının fiyatı 1 trilyon liranın üzerinde. Bu alacakların tahsilatı için Hazine ve Maliye Bakanlığı tüm imkanlarını seferber etmeye başladı. Bakanlığın bilhassa kayıt dışı satışları mercek altına aldığı kaydediliyor. Edinilen bilgilere nazaran e-ticaret siteleri üzerinden yemek satışında, bilhassa küçük işletmelerin fatura düzenlemediğini tespit eden Maliye, ayrıyeten POS aygıtları üzerinden yapılan süreçlerde de fatura düzenlenmediğini tespit etti. Bakanlığın, Türkiye Bankalar Birliği’nin POS aygıtı listesi ile mükelleflerin elindeki POS aygıtlarının listelerini karşılaştırmaya başladığı kaydediliyor.
3 MİLYAR LİRALIK YEMEK SİPARİŞİNE FİŞ KESİLMEMİŞ
Ekonomim gazetesinin edindiği bilgilere nazaran Hazine ve Maliye Bakanlığı, bilhassa KOVİD salgını ile süratli yükselişe geçen çevrimiçi yemek siparişleri başta olmak üzere, e-ticaret siteleri üzerinden yapılan satışları incelemeye aldı. Ticaret Bakanlığı datalarına nazaran yalnızca geçen yılki cirosu 20 milyar liraya yaklaşan çevrimiçi yemek kesiminde, bu hacim katlanarak artıyor. Bakanlık, e-ticaret sitelerinin kurul faturalarını kesmesine karşın, bu eserleri satan birçok şirketin doküman düzenlemeyerek vergi kaybına yol açtığını tespit etti. Bu yolla bulunan matrah farkının 3 milyar lirayı bulduğu kaydediliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın matrah farkı tespit ettiği mükellefleri tespit ettikçe vergi yükümlülüklerini yerine getirmelerini sağladığı vurgulanıyor. Yalnızca yemek satışları değil online platformlarda yapılan öteki satışların da incelendiği tabir ediliyor.
BANKALAR BİRLİĞİ’NDEN POS AYGITI LİSTESİ İSTENDİ
Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kontrollerinde çok sayıda kayıt dışı POS aygıtı tespit ettiği kaydediliyor. Birtakım işletmelerin birden fazla POS aygıtı kullanmasına karşın, bunlardan yalnızca birini yazarkasaya bağlayarak kalan aygıtlardan yaptıkları satışlara fatura düzenlemediği belirlendi. Bu tespitten hareket eden Bakanlığın, Bankalar Birliği’nden POS aygıtlarının listesini istediği, bu listeleri de mükellef listesiyle karşılaştırdığı bildiriliyor. Kaynaklar, çok sayıda aygıtın Maliye’de kaydı olmadığının tespit edildiğini bildiriyor.
BEYAN EDİLEN KDV İLE TAHSİLAT ORTASINDA TUTARSIZLIK
Özellikle Katma Paha vergisi (KDV) genel oranlarında yapılan değişimlerin akabinde, birtakım işletmelerin de tahsil ettikleri KDV ile beyan ettikleri KDV ortasında tutarsızlık olduğunun da ortaya çıktığı belirtiliyor. Bu işletmelerin yüzde 10 olarak tahsil ettikleri KDV’yi yüzde 1 olarak beyan ettikleri, ortadaki fark ile haksız çıkar sağladıkları söz ediliyor.
“GÖNÜLLÜLÜĞÜ AZALTAN UYGULAMALARDAN VAZGEÇİLMELİ”
Türkiye Özgür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Lideri Emre Kartaloğlu, sarsıntı başta olmak üzere ortaya çıkan ek harcama taleplerini karşılamaya çalışan Maliye Bakanlığı’nın gelir artırıcı çalışmalar yaptığını söyledi. Bu kapsamda vergi oranlarında artış yapıldığını kaydeden Kartaloğlu, birikmiş alacakların tahsili için de vergi müfettişlerinin iştirakiyle çalışmalar yürütüldüğünü kaydetti. Alacakların bu kadar birikmesinin temel nedeninin çok sık yürürlüğe konan yapılandırma düzenlemeleri olduğuna vurgu yapan Kartaloğlu, “Bu cinsten sorunların ortaya çıkmaması için başta yapılandırma kanunları olmak üzere vergiye istekli ahengi azaltan ve mükelleflerin ödeme alışkanlarını aşındıran süreksiz gelir sağlayan tüm düzenlemelerden istisnai durumlar haricinde vaz geçilmelidir” dedi. Böylelikle vergiye istekli ahenk müddetlerinin artacağını belirten Kartaloğlu, “Ayrıca tahsilat çalışmaları esnasında, her mükellefin ekonomik büyüklüğü ve ödeme kapasitesi göz önüne alınarak, ticari aktiviteleri aksatmaksızın makul müddette borçların ödenmesi için kolaylık sağlanmasının değerli olduğu kanaatindeyiz” değerlendirmesinde bulundu.
“VERGİ ADALETİ AÇISINDAN KONTROL ŞART”
Gazetemiz müellifi Abdullah Tolu, Bakanlığın saha kontrollerinin artarak devam ettiğini belirtirken, e-ticaret sitelerinden yapılan satışlarla, kaydı bulunmayan POS aygıtlarından yapılan süreçlerin incelendiğini bildirdi. Şu ana kadar yapılan incelemelerde, yüksek dengeli kayıt dışılığın tespit edildiğini vurgulayan Abdullah Tolu, bilhassa e-ticaret siteleri üzerinden yapılan satışlara yönelik fatura düzenlenmediğinin ortaya çıktığını aktardı. Kayıt dışılıkla gayrete yönelik OVP’de kısımlar bulunduğunu söyleyen Tolu, “Vergi adaletinin sağlanması ve birebir işi yapanlar ortasında haksız rekabete neden olan bu cins süreçlerin önlenmesi için kontrol yapılması şart” dedi. Çalışmalar kapsamında KDV oranlarında da tutarsızlıklar bulunduğunu belirten Tolu, bunlara da 1 kat meblağında vergi zıyaı cezasının kesildiğini söyledi.
“DENETİMLER VERGİNİN ÖDENMESİNİ ARTIRIR”
E. Gelir Yönetimi Strateji Lideri Nazmi Karyağdı, kontrol ve denetimin Maliye’nin en değerli işlevlerinden birisi olduğunu belirterek, kurallara uyan mükelleflerle karını gizleyenler ortasındaki farkın da kontrolle ortaya çıkacağını söyledi. Gelişen dijital iktisat sayesinde gelir yönetimlerinin kayıt dışılıkla çaba konusunda güçlü araçlara sahip hale geldiğinin altını çizen Karyağdı, “Dürüst vergi mükellefi ile vergi kaçırmayı alışkanlık haline getirenlerin ayrıştırılması, ülkemizde hukukun üstünlüğüne katkı sağlayacaktır. Öte yandan Maliye’nin başlattığı denetim ve kontroller, kişinin karına nazaran (az ya da çok) adaletle vergisini ödemesini sağlayacaktır” dedi.
“SEÇİM ÖNCESİ ‘KESKİN DENETİM’ İHTİMALİ DÜŞÜK”
Gazetemiz muharrirlerinden Dr. Burcu Aydın Özüdoğru, kayıt dışı iktisadın azaltılmasına yönelik çalışmalarda, bütçe açığını kapatmak için muhtaçlık duyulan ek gelir muhtaçlığının kıymetli rolü olduğunu söyledi. OVP’de bütçe açığının ulusal gelire oranının bu yıl ve gelecek yıl yüzde 6,4’e çıkmasının kestirim edildiğine dikkat çeken Özüdoğru, vergi gelirlerinin ulusal gelir içindeki hissesinin ise yüzde 15,2 ile OECD ortalamasından 10 puan daha düşük olduğunu kaydetti. Bunun yüzde 18’e çıkarılmasının öngörüldüğünü fakat yavaşlayan iktisatta bu oranda artış yakalanamayacağını tabir eden Burcu Aydın Özüdoğru, “Bu yüzden kamu yönetiminin hem vergi tabanını hem de kayıt dışı ekonomiyi düşürmesi son derece kıymetlidir. Lakin önümüzdeki periyotta mahallî seçimler olacağını göz önünde tutarsak, vergi yönetimi tarafından keskin bir kontrol yapma ihtimali de düşük görünüyor” diye konuştu.
“SIRADA FİYATLARA YÖNELİK İNCELEMELER VAR”
Maliye Bakanlığı’nın birkaç yıldır ağır kontrol ve inceleme yapmadığını belirten Şimdiki Küme İdare Konseyi Lideri Yılmaz Sezer, yeni devirde enflasyonun düşürülmesi maksadına bağlı olarak gelirlerin artırılması için tahsilatlara sürat verildiğini bildirdi. Bakanlığın ayrıyeten kayıt dışı satışları da mercek altına aldığını lisana getiren Yılmaz Sezer, “Maliye Bakanlığı elinde olan mevcut dataları çapraz denetim ederek ilgili dallara vergi koymaya çalışıyor. Bu kapsamda hem e-ticaret hem de POS bilgilerinin karşılaştırılarak denetlenmesi, bakanlık için kolay ve yerinde. Bilhassa POS kontrolü yıllar evvel yapıldığından bu hususta hem mükelleflerin hem de Maliye bakanlığının mevzuya yatkınlığı var” dedi. İncelemelerin yakın vakitte kira kaynaklı gelirlere de yöneleceğini söz eden Sezer, “Özellikle artan kiralar nedeniyle gayrimenkul sermaye iratları ve farklı yerden fiyat alanlar için fiyat tarafından incelemeler de bana nazaran yakın vakitte başlayacaktır. Tabi bunu menkul değerlerin vergilendirilmesi için yapılacak çalışmada takip edecektir. Bütçeye gelir gerekli” tabirlerini kullandı.
MALİYE’NİN TESPİT ETTİĞİ ÜÇ KRİTİK YÖNTEM
-Çok sayıda kayıt dışı POS aygıtı var, bu aygıtlarla yapılan satışlarda doküman düzenlenmiyor.
-Bazı mükellefler e-ticaret siteleri üzerinden yapılan satışlarda fatura düzenlemiyor.
-İşletmelerin tahsil ettikleri KDV ile beyan ettikleri KDV ortasında tutarsızlık bulunuyor.
patronlardunyasi.com
