Abdullah Demir yazdı
Türkiye’de salça, ketçap ve sos üretiminde kullanılan sanayi tipi domates tarımı tartıyla Ege, Güney Marmara ve İç Anadolu Bölgesinde yapılıyor. 2022 yılında salça, ketçap ve öbür eserlerin ihracatı Türkiye’ye 200 milyon dolar getirdi. Ayrıyeten bu dev ihracat kalemi, 260.000 – 350.000 dekar civarı tarım yerinde 210.000-350.000 şahsa istihdam sağlıyor.
Domates ihracatındaki kısıtlama Mayıs 2023’te kaldırılırken, salçadaki ihracat kısıtlamasına devam ediliyor. Geçen sene bu kısıtlamaya karşın Avrupa ikincisi Türkiye’de 220 milyon dolar ihracat yaptı. Kısıtlama nedeniyle Türk firmaların depolarında hâlâ salça bulunuyor. Bu da fabrikaların domates alım fiyatlarını aşağıda baskılamaya yol açıyor. İhracat kısıtlaması nedeniyle deposundaki eserleri eritemeyen fabrikalar, taze domates alımında fiyatları düşük tutmak zorunda kalıyor.
TABAN DÜZEY UYARISI
İşte bu noktada Mustafakemalpaşa Ziraat Odası Lideri Mehmet Aydemir, düşük fiyatın önümüzdeki yıl meydana getireceği hasarlara dikkat çekiyor. Domates fiyatlarının taban düzeyine ikaz yapan Aydemir “Tarlada domates hasat süreci Ege Bölgesinde 15 Temmuz civarında başladı. Şu anda hür piyasa domates fiyatları kontrat fiyatlarından yaklaşık %25 düşük seyrediyor. Yeni hür piyasa domates fiyatı 2 – 2,2 TL/kg düzeylerinde süreç görmekte” diye konuştu.
Şu an verilen fiyatların maliyetinin altında kaldığına dikkat çeken Aydemir, “İhracat kısıtlamasının devam ettirilmesi durumunda domates fiyatları daha da düşecek, eser tarlada kalacak. Bunun sonucunda çiftçi bu sene çok büyük ziyana uğrayacaktır.” diye ihtar yaptı.
Bir dekar domates yetiştirme maliyeti yaklaşık 22 bin TL’ye denk geldiğini belirten Aydemir, tehlikeleri şöyle anlattı:
“Çiftçimizin domates üretiminden ziyan etmesi durumunda önümüzdeki yıllardaki domates tarımı bu durumdan çok olumsuz etkilenecek. Ülkemiz iktisadı için çok yararlı bu tarım eserinden ülkemiz ve çiftçimiz faydalanamayacaktır. Bunun sonucunda ülkemiz çiftçileri daha düşük getirili, katma bedelsiz eserlere yönelmek zorunda kalacaktır. Domates tarımının aksiliklerden ziyan görmesi sonucunda, bedel gören Türk salçası dünya pazarlarındaki hissesini ve ehemmiyetini kaybedecek”
patronlardunyasi.com
