Feramuz Erdin yazdı
PKK TAVIR MU DEĞİŞTİRDİ?
1999 yılındaki Mavi Çarşı katliamından ders çıkaran PKK ve alt türevleri uzun yıllar boyunca sivilleri maksat almamaya ihtimam gösteren bir tavır takınmıştı. Ezkaza sivillerin öldüğü aksiyonları PKK’nın ismi geçmesin diye, TAK – Kürdistan Özgürlük Şahinleri üstleniyordu.
Taksim’de geçen Kasım ayında yaşanan kanlı terör hareketi ile dün AVM’de engellenen bombalı atak sonrasında PKK’nın uzun vakittir sivilleri gaye almamaya çaba eden tavrının bu son iki olayda değiştiğini düşünebiliriz.
Sivilleri gaye alan bu aksiyonların güvenlik güçlerince son vakitlerde PKK’ya verdirilen kayıplara bir reaksiyon olarak mı yoksa PKK yapısı içindeki bir rekabetin sonucunda mı planlandığını vakitle göreceğiz? İstihbarat ve kolluk güçlerinin başarısı sonucunda millet olarak huzura bu kadar yaklaşmışken meydana gelen bu aksiyonların kesinlikle bâtın bir emeli olmalıdır?
TERÖRLE ÇABA DEVLETİN GÖREVİDİR
Terörle çaba istihbarat, kolluk ve askeri ünitelerce yürütülen bir misyondur. Özel güvenliğin hudutlu bir “caydırıcılık” misyonu haricinde terörle gayret imkânı ve kendine tanımlanmış bu türlü bir misyonu yoktur.
Terörle çaba ve özel harekât üniteleri, yapılan teknik ve işçi tabanlı istihbarat değerlendirmeleri sonucunda her gün neredeyse onlarca operasyon yapmakta ve yüzlerce terör örgütü mensubunu yakalamaktadır. Perde ardında devam eden bu rutin ancak amansız uğraştan lakin birkaç satırlık haberlerle bilgimiz olmaktadır. Halbuki devasa bir sistem 7/24 çalışarak güvenliğimizi sağlamaktadır.
Maalesef, ülke sonlarını dahi aşan bu “görünmez ağdan” kaçmayı başarabilen sonlu sayıda terörist olabilmektedir.
ÖZEL GÜVENLİK ÇOK KAN KAYBETTİ
Daha evvelki yazılarımızda özel güvenlik kesiminin süratle güç kaybettiğini ve bunun yakında kıymetli güvenlik zafiyetlerine yol açacağını belirtmiştik. Bunda özel güvenlik çalışanının misyon tarifi, özlük ve emeklilik hakları üzere yapısal sıkıntıların giderilememesinin yanında, verilen hizmetin ehemmiyetinin patronlar tarafından anlaşılamaması da büyük etken oldu.
Büyük kentlerde yaşamanın artan maliyeti de buna eklenince özel güvenlik dalında uzun vakittir nitelikli eleman istihdam edebilme sorunu baş göstermişti. Şu anda bırakın nitelikli olanını, özel güvenlik firmaları taahhütlerini yerine getirecek sayıda sıradan çalışanı dahi istihdam etmekte çok zorlanmaktadır! Mukavelelerini iptal etmek için mazeretler arayan kimi firmalardan ekonomik olarak güçsüz olanların yakında iflas etmesi bile sürpriz olmamalıdır.
YANLIŞ GÜVENLİK ALGISI MALİYETİ ARTIRIYOR
Şirket üst idarelerince “yardımcı hizmet” olarak değerlendirildiği için en küçük bir krizde birinci kesilen harcama güvenlik bütçesi olmaktadır. Meğer 7/24 gereksinim olan güvenlik, acil durum müdahalesini de içinde barındıran geniş bir konsepttir.
Bir afet durumunda insanların tahliyesini gerçekleştirecek, sayım alacak, birinci yardım yapacak, güvenliği sağlayacak, kayıpların yerini tesbit edecek, kamu üniteleri ile uyumu sağlayacak, yani olayı baştan sona yönetecek olan özel güvenlik işçisidir.
Her ünitenin güvenlik gereksinimi birbirinden çok farklıdır. Meğer birbirinin kopyası olan güvenlik risk değerlendirmeleri ve güvenlik yapılanmaları maalesef fayda sağlamadığı üzere, birçok durumda israftan öteki bir şey değildir!
AVM Mİ, YOKSA HAVAALANI MI?
Bundan 20 yıl evvel İstanbul’da meydana gelen bir dizi kanlı terör atakları sonrasında bütün AVM’lerin girişlerine o günün kaidelerine uygun olarak X ray ve metal detektörleri konmuştu. Bu uygulamanın mülki yönetim tarafından da benimsenip desteklenmesi üzerine bugün artık her AVM kapısında en az 2 yahut 3 işçi istihdam edilmesi zarurî hale geldi. Buna ekipman bakım ve tamir maliyetleri de eklenince işyerlerinin sırtına değerli bir maliyet yüklenmiş oldu.
Terörle gayrette elde edilen muvaffakiyetler sonrasında, insanların toplu olarak bulunduğu alanların karşı karşıya olduğu terör riski son yıllarda kıymetli ölçüde düşmüştür.
Kaldı ki, yaşanan pratikler, üstte saydığımız sebeplerden ötürü motivasyonu yahut deneyimi çok düşük olan işçinin girişlerde hakikat dürüst arama bile yapamadığını göstermektedir. Uzun ve yorucu çalışma saatleri yaşanan dikkat dağınıklığının bir başka sebebidir.
DEAŞ ve PKK’nın birkaç yıl ortayla girişinde güvenlik arama noktaları bulunan tıpkı AVM’ye patlayıcı sokabilmesi bunun en büyük kanıtıdır. AVM’lerde yaşanan daha birçok olay, başa koyanın AVM içine rahatlıkla hata aleti sokabileceğini ve hatta bunlardan kimilerini AVM içindeki mağazalardan dahi temin edebileceğini göstermiştir.
Yani bu kaideler altında, milyonlarca lira harcanarak kurulan yaya ve araç arama noktaları amaçlanan sonucu vermekten çok uzaktır. Bunun yanında bunlar, güvenliğin verimliliğini azaltan kıymetli bir masraf kalemidir. Çalışanın “caydırıcılık” ismi altında verimsiz ve hakikaten suça azmetmiş bir kişi karşısında caydırıcılıktan çok uzak biçimde görevlendirilmesine yol açmaktadır.
Bir örnek vermek gerekirse, mülki yönetim tarafından birtakım yerlerde mecburî tutulan araç altı arama sistemlerinin yahut işçisinin pratikte ne yarar sağladığı anlaşılamamaktadır? Mesela bu kadar güçlü inşa edilen binalarda tesirli olabilmesi için kaç kilogram patlayıcı gerektiğinin hesabı yapılmış mıdır? Yahut kapalı otoparktaki bir aracı altına saklanan patlayıcı ile patlatmak terör örgütünün maksadına nasıl bir katkı sağlayabilecektir?
BUNUN YERİNE MÜDAHALE YETKİSİ ARTIRILMALI
Öncelikle her markanın, her faaliyet alanının ve her müşteri profilinin farklı güvenlik risklerine sahip olduğu anlaşılmalıdır. Alınacak olan elektronik, fiziki ve işçili güvenlik önlemleri yarar / maliyet istikrarı de gözetilerek buna nazaran belirlenmelidir. Hareketli ve müdahaleye her an hazır eğitimli devriyelerin hatanın azaltılmasında daha fazla tesirli olacağı alanlar tesbit edilmelidir.
Ayrıca, özel güvenliğin müdahale yetkisi ve kaideleri mevzuatta açık olarak belirlenmelidir. Kabahatle uğraşta, suça müdahalede ve kanıtları korumadaki misyonu netleştirilmelidir.
İşverenler de güvenliğin yapılan işin bir kesimi olduğunu asla hatırdan çıkarmamalıdır. Güvenlik, dinamik bir süreçtir. Olay, en büyük kurumsal maliyettir. Güvenlik riskleri şirketin faaliyet alanına nazaran tekrar değerlendirilmeli ve güvenlik önlemleri bu doğrultuda en verimli olacak formda alınmalıdır.
Feramuz Erdin, Güvenlik ve Kriz İdaresi Danışmanı Eğitimi ve 30 yılı aşan kamu ve özel dal deneyimi ile güvenlik ve kriz idaresi alanında ispatlanmış uzmanlık mesleğine sahiptir. Uzmanlık alanı ile ilgili bilimsel çalışmalar yapmakta ve kurumsal yapılar ile sivil toplum kuruluşlarına danışmanlık hizmeti vermektedir.
patronlardunyasi.com
